Sự ra đời và hoạt động của Trang tiếng Anh

Trước yêu cầu của Bộ Chính trị về việc nâng cao chất lượng, tính hấp dẫn của các sản phẩm thông tin đối ngoại, tăng cường các ấn phẩm bằng tiếng nước ngoài, đồng thời có cơ chế, chính sách hợp lý để chuyển tải các ấn phẩm thông tin đối ngoại ra bên ngoài,... nhằm nâng cao hiệu quả của công tác thông tin đối ngoại của Đảng, Tạp chí Cộng sản đã triển khai thông tin đối ngoại bằng tiếng nước ngoài trên Tạp chí Cộng sản điện tử, trong đó có tiếng Anh. Qua đó, Tạp chí Cộng sản chú trọng đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo về tình hình thế giới và khu vực, tình hình các chính đảng nước ngoài và sự phát triển của quan hệ chính đảng trong quan hệ quốc tế; tuyên truyền rộng rãi để bạn bè quốc tế hiểu biết hơn về Đảng Cộng sản Việt Nam, về công cuộc đổi mới của Đảng và nhân dân ta.

Hiện nay, Trang tiếng Anh của Tạp chí Cộng sản điện tử có 7 chuyên mục, gồm: Lý luận - Thực tiễn; Việt Nam trên đường đổi mới; Thế giới: Vấn đề - Sự kiện; Bình luận, chuyên trang Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; Xây dựng nhà nước pháp quyền.

Việc dịch tin, bài cho Trang tiếng Anh của Tạp chí Cộng sản điện tử trải qua các giai đoạn khác nhau. Thời gian đầu, bài được chọn dịch toàn văn từ một số bài trên Tạp chí Cộng sản số ra ngày 01 hằng tháng. Sau đó, việc dịch toàn văn được thay bằng dịch tóm tắt. Mỗi tóm tắt dài khoảng từ 300 - 500 từ tiếng Việt. Hiện nay, nguồn bài tiếng Việt để dịch sang trang tiếng Anh trên Tạp chí Cộng sản điện tử vẫn chủ yếu từ ấn phẩm Tạp chí Cộng sản và một số trang tiếng Anh của Thông Tấn xã Việt Nam, Bộ Ngoại giao,… Các bài này, sau khi được biên tập đối ngoại, sẽ được chuyển cho đội ngũ cộng tác viên, chuyên gia dịch và thẩm định. Quy trình dịch tin cũng tương tự dịch bài, phần lớn đều được dịch từ những tin tổng hợp do các biên tập viên thực hiện, do đó truyền tải nội dung sự kiện một cách dày dặn, bao quát và có chiều sâu.

Nhận thức rõ vai trò của công tác thông tin đối ngoại trên các trang tiếng nước ngoài của Tạp chí Cộng sản nói chung, trên Trang tiếng Anh nói riêng, những tin, bài tiếng Việt khi được chọn dịch sang Trang tiếng Anh đều tập trung thể hiện được các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đối với các vấn đề trong nước và quốc tế; những thành tựu mà đất nước đạt được trong thời kỳ đổi mới trên các lĩnh vực, như kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, tôn giáo, nhân quyền,…; đặc biệt là các bài viết phản bác những quan điểm sai trái;…

Gặp phải không ít khó khăn

Quá trình triển khai và duy trì hoạt động của Trang tiếng Anh trên Tạp chí Cộng sản điện tử đến nay mặc dù có nhiều thuận lợi, song cũng gặp phải không ít khó khăn.

Về nguồn nhân lực: hiện Tạp chí Cộng sản điện tử mới chỉ có một cán bộ được phân công theo dõi Trang tiếng Anh. Công việc chủ yếu là tham mưu cho lãnh đạo trong việc chọn, tin bài; biên tập đối ngoại tin, bài; chuyển bài cho cộng tác viên và chuyên gia dịch, thẩm định; đọc, soát mo-rát tiếng Anh rồi phát lên mạng đệm. Do đặc thù các bài được dịch thường là những bài nghiên cứu, thuộc nhiều chuyên ngành, có tính lý luận và khái quát cao, đòi hỏi người dịch không chỉ giỏi về ngoại ngữ mà còn cần am hiểu những chuyên ngành đó, đồng thời có cảm quan chính trị sắc bén. Vì vậy, để tuyển dụng và đào tạo được cán bộ vừa giỏi ngoại ngữ vừa chắc lý luận, chính trị để có thể tự đảm đương các bản dịch không phải một sớm một chiều có thể thực hiện được. Tương tự, việc tìm kiếm, xây dựng đội ngũ cộng tác viên và chuyên gia dịch thuật cho Tạp chí Cộng sản cũng không hề dễ dàng. Vì vậy, việc cập nhật tin, bài trên Trang tiếng Anh của Tạp chí Cộng sản điện tử hiện nay chưa thể thường xuyên, kịp thời, phong phú, đa dạng.

Về tài chính: kinh phí cho việc dịch, hiệu đính chưa thực sự phù hợp với tính chất đặc thù của Tạp chí Cộng sản. Định mức dịch quy định rất thấp, chỉ ở mức độ tương đối hợp lý để dịch các tin ngắn, chưa phù hợp với tính chất dịch các bài lý luận, chính trị. Thêm vào đó, định mức kinh phí thấp cũng ảnh hưởng rất lớn đến việc tìm chuyên gia nước ngoài giỏi để hiệu đính sao cho bản dịch được phù hợp với đối tượng người đọc sử dụng tiếng Anh.

Cần những đầu tư xứng đáng

Thời gian tới, để Trang tiếng Anh của Tạp chí Cộng sản điện tử phát triển xứng tầm với vị thế của Tạp chí Cộng sản - là cơ quan lý luận và chính trị của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, thực hiện tốt hơn nữa công tác thông tin đối ngoại của Đảng và Nhà nước, cần có những đầu tư xứng đáng và đổi mới căn bản.

Về nguồn nhân lực: Tạp chí Cộng sản cần đầu tư cho cán bộ nâng cao trình độ ngoại ngữ cũng như trình độ lý luận, chính trị. Trong tương lai, có sự đầu tư, nghiên cứu hình thành bộ phận (tổ, phòng) tiếng nước ngoài (gồm những cán bộ giỏi các ngữ đang được phát trên Tạp chí Cộng sản điện tử, trong đó có Anh ngữ) trong Ban Tạp chí Cộng sản điện tử, để từ đây các cán bộ này được rèn luyện thường xuyên, liên tục, và sau thời gian thử thách có thể đảm đương việc dịch các tin, bài phát trên Trang tiếng Anh nói riêng và các trang tiếng nước ngoài trên Tạp chí Cộng sản điện tử nói chung.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế định kỳ gặp mặt những cộng tác viên đang dịch, hiệu đính bài cho các trang tiếng nước ngoài của Tạp chí Cộng sản. Đây là dịp để đội ngũ này bày tỏ những suy nghĩ, chia sẻ những ý kiến của mình trong quá trình dịch, hiệu đính, tăng thêm sự gắn bó giữa Tạp chí và đội ngũ cộng tác viên dịch thuật, cũng như nâng cao tinh thần trách nhiệm của người dịch khi cộng tác với Tạp chí.

Để tạo thuận lợi hơn nữa cho người dịch, cần tổ chức một số buổi trao đổi nghiệp vụ biên tập đối ngoại với một số cơ quan chuyên dịch và với các cộng tác viên dịch thuật.

Về tài chính: Do Tạp chí Cộng sản điện tử không phải là một cấp ngân sách, mọi chi tiêu đều phải tuân thủ đúng định mức đã được quy định chung nên rất khó tìm và giữ được người dịch giỏi, chuyên gia hiệu đính giỏi. Vì thế, một là cần tiếp tục có những đề xuất, đề nghị để có cơ chế đặc thù trong việc dịch bài của Tạp chí Cộng sản. Hai là, do nguồn kinh phí có hạn nên cần triệt để và sử dụng tối đa các hình thức đào tạo ngoại ngữ cho cán bộ của các chương trình, dự án của Đảng và Nhà nước./.