Giải báo chí quốc gia là sự kiện lớn, thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới báo chí cả nước, là giải thưởng cao quý nhất dành tặng cho các tác phẩm báo chí, tôn vinh các tác giả, người làm báo, nhóm tác giả có tác phẩm xuất sắc nhất hằng năm theo Quyết định số 369/QĐ-TTg, ngày 29-3-2007, của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án Giải báo chí quốc gia và Quyết định số 1694/QĐ-TTg, ngày 22-9-2014, của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt “Đề án Nâng cao chất lượng Giải báo chí quốc gia".

Phát biểu khai mạc, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng chung khảo Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII - 2023, nhấn mạnh, đây là năm thứ 18 giải được tổ chức, với nhiều thành viên mới trong cả hội đồng sơ khảo và hội đồng chung khảo. Theo báo cáo của hội đồng sơ khảo, số lượng các tác phẩm gửi tham dự giải năm nay vẫn đạt mức cao nhất trong những năm gần đây. 73 thành viên của hội đồng sơ khảo chia thành 11 tiểu ban đã làm việc với tính chuyên nghiệp, tinh thần trách nhiệm cao, thực hiện đúng điều lệ, hướng dẫn và quy chế chấm giải, tiến hành thẩm định, chấm và trình lên hội đồng chung khảo danh sách 165 tác phẩm thuộc 11 loại giải, được lựa chọn từ 1.905 tác phẩm gửi về tham dự.

Theo đồng chí Lê Quốc Minh, năm 2023, tình hình thế giới tiếp tục có những biến động nhanh, phức tạp. Ở trong nước, đây là năm có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Trong bối cảnh đó, bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, tình hình thực tiễn đất nước, công tác báo chí đạt được nhiều kết quả quan trọng, nổi bật... Nhiều cơ quan báo chí đã đổi mới, tiếp cận công nghệ làm báo hiện đại, phát triển báo chí đa nền tảng, đa phương tiện và các hình thức báo chí sáng tạo, nhằm tăng sức hấp dẫn, tăng khả năng tiếp cận của công chúng; đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi số trong lĩnh vực báo chí, truyền thông. Nhờ đó, ngoài các cơ quan báo chí ở Trung ương, một số báo, đài địa phương có thay đổi trong cách chọn chủ đề, đề tài và triển khai theo theo phương thức mới mẻ, hiện đại, được hội đồng sơ khảo đánh giá cao cả về chất lượng, hình thức thể hiện.

Theo đồng chí Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng sơ khảo Giải Báo chí quốc gia lần thứ XVIII - 2023, các tác phẩm dự giải đã bám sát các chủ đề lớn từ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh và các mặt của đời sống trong năm 2023. Báo chí đã phản ánh kịp thời, đậm nét các sự kiện lớn, các vấn đề quan trọng của đất nước với những mảng đề tài nổi bật, như: Nỗ lực thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2020 - 2030; công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; các vấn đề xã hội; các đề tài về lịch sử, kỷ niệm những sự kiện quan trọng của đất nước. Bên cạnh đó, các tác phẩm cũng thể hiện những tấm gương người tốt việc tốt, những cán bộ "6 dám" nơi đất khó, những cô giáo dân tộc, những sứ giả đại ngàn,... với nghĩa cử cao đẹp, có tính thuyết phục, lay động lòng người. 

Công tác chuẩn bị được Ban Thư ký tổng hợp giải tiến hành theo đúng điều lệ, hướng dẫn, đúng tiến độ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thẩm định tác phẩm của các tiểu ban sơ khảo. Quá trình chấm sơ khảo được thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, chặt chẽ, đúng hướng dẫn, quy chế của hội đồng giải. 11 tiểu ban của hội đồng sơ khảo đã làm việc công tâm, minh bạch, nêu cao tinh thần trách nhiệm, hoàn thành chấm đúng thời hạn, đạt chất lượng tốt. Kết quả sơ khảo được tổng hợp đầy đủ, gửi sớm, tạo điều kiện tốt hơn cho hội đồng chung khảo nghiên cứu, thẩm định tác phẩm.../.