Người mới, thời mới, kỳ vọng cũ

TCCSĐT - Thất cử trong cuộc bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ hồi đầu tháng 11 năm ngoái đã khiến Đảng Dân chủ Mỹ mất đa số ở Hạ viện và hao hụt bớt đa số ở Thượng viện, làm cho nửa thời gian còn lại của nhiệm kỳ cầm quyền đầu tiên sẽ rất khó khăn đối với Tổng thống Mỹ B. Ô-ba-ma. Tương quan lực lượng mới hình thành giữa Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đã làm thay đổi mối quan hệ quyền lực giữa cơ quan lập pháp và cơ quan hành pháp ở nước Mỹ.

Năm 2011 có ý nghĩa như năm bản lề đối với ông B. Ô-ba-ma nếu muốn tái cử trong cuộc bầu cử tổng thống tới vào năm 2012. Trong khi đó, Đảng Cộng hòa không hề dấu giếm ưu tiên tối thượng là ngăn cản ông B. Ô-ba-ma cầm quyền thêm một nhiệm kỳ nữa. Vì thế, ông B. Ô-ba-ma rồi đây không thể không có những điều chỉnh chính sách và sắp xếp nhân sự mới vừa để phục vụ cho việc cầm quyền trong hai năm tới vừa nhằm vào cuộc vận động tranh cử mà chậm nhất cũng sẽ phải bắt đầu vào cuối năm nay.

Đối phó với Đảng Cộng hòa ở thời điểm hiện tại không phải là chuyện khó khăn nhất đối với ông B. Ô-ba-ma. Đảng này đúng là đang phục hồi mạnh mẽ và có thể gây nhiều khó dễ cho ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ, nhưng, trong thực chất vẫn chưa có được ý tưởng chính sách sáng giá nào. Đảng Cộng hòa vẫn chỉ tập trung vào làm thất bại mọi dự định cải cách chính sách của ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ chứ không dùng chính khuyến nghị chính sách của mình để đẩy ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ vào thế bí. Cái khó nhất đối với ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ cũng không phải là chính sách đối ngoại hay an ninh. Trên lĩnh vực này, Đảng Cộng hòa phải ngậm bồ hòn làm ngọt vì hiện ông B. Ô-ba-mavẫn còn phải xứ lý hậu quả và di sản mà người tiền nhiệm và Đảng Cộng hòa để lại sau hai nhiệm kỳ tổng thống của ông Bush. Cái khó nhất đối với ông B. Ô-ba-ma và Đảng Dân chủ mà nếu không làm được thì cơ hội tái cử của ông B. Ô-ba-ma và giành lại quyền kiểm soát ở lưỡng viện lập pháp của Đảng Dân chủ sẽ rất mong manh là phục hồi tăng trưởng kinh tế và tạo công ăn việc làm, lành mạnh hóa nền tài chính ngân sách nhà nước và cải thiện hình ảnh, uy danh của nước Mỹ ở nước ngoài. Ông B. Ô-ba-ma cần những thành quả ấy để tranh thủ diện cử tri ở khu vực “trung tâm ” vốn luôn quyết định ai thắng ai thua trong các cuộc bầu cử thời gian gần đây ở nước Mỹ.

Thay đổi cộng sự trở nên cấp thiết hơn cả đối với ông B. Ô-ba-ma vì thời mới cần con người mới để biểu tượng cho sự khởi đầu mới và phát đi thông điệp về những đường hướng chính sách mới. Trong những quyết định nhân sự mới đó, đáng chú ý hơn cả là việc bổ nhiệm ông William Daley làm Chánh Văn phòng Nhà Trắng. Con người này đã từng là thành viên nội các chính phủ thời ông Bill Clinton, là một trong những nhà quản lý kinh tế hàng đầu của nước Mỹ. Ông Daley sẽ là cầu nối ông B. Ô-ba-ma với giới kinh tế và Đảng Cộng hòa. Kỳ vọng vẫn là kỳ vọng cũ thôi, nhưng một khi thời thế thay đổi thì chính sách cũng phải thay đổi và nhân sự thực hiện chính sách đó cũng không thể cứ như cũ được nếu muốn thỏa mãn được kỳ vọng ấy./.