Ngày 1-2-2009, tại Bắc Kinh, Chính phủ Trung Quốc đã công bố "Văn kiện số 1" năm 2009. “Văn kiện số 1” là văn kiện về vấn đề được Đảng và Chính phủ Trung Quốc xác định là quan trọng nhất trong năm, cần được tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện trên phạm vi cả nước. Năm 2009, vấn đề nông nghiệp, nông thôn và nông dân vẫn là vấn đề được xác định là “trọng trung chi trọng” – cái quan trọng nhất trong cái quan trọng của Trung Quốc.

Văn kiện số 1 năm 2009 có tiêu đề: "Một số ý kiến của Trung ương Đảng và Quốc vụ viện về thúc đẩy phát triển ổn định nông nghiệp và tăng thu nhập bền vững cho nông dân năm 2009". Đây là "Văn kiện số 1" năm thứ 6 liên tục, kể từ 2004 tập trung vào vấn đề "Tam nông", bởi Trung Quốc cho rằng: Trước hết, cuộc khủng hoảng tài chính thế giới làm cho giá của một số nông sản phẩm giảm tới mức thấp nhất, gây ảnh hưởng bất lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hai là, do nền kinh tế Trung Quốc chịu tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính thế giới dẫn nên việc làm của lao động nông dân bị ảnh hưởng. Một số lao động nông dân buộc phải rời thành phố trở về quê, gây khó khăn cho thu nhập của nông dân.

Để đối phó có hiệu quả với hai vấn đề lớn nêu trên, đồng thời duy trì nông nghiệp phát triển ổn định, thúc đẩy tăng thu nhập bền vững cho nông dân, trong “Văn kiện số 1” năm 2009 xác định: phải tiếp tục coi “Tam nông” là trọng điểm đầu tư, tăng thêm trợ cấp trực tiếp; tiếp tục nâng cao giá tối thiểu trong thu mua lương thực, mở rộng dự trữ của Nhà nước đối với lương thực, dầu ăn và thịt lợn; tăng cường ủng hộ tài chính cho các khu vực sản xuất lương thực chủ yếu, v.v.. nhằm bảo đảm tăng thu nhập cho nông dân.

Theo dự tính, hiện nay Trung Quốc có khoảng 20 triệu lao động nông dân mất việc làm, chiếm khoảng 15% tổng số lao động nông dân vào thành phố làm thuê. Đối với số lao động nông dân này, Trung Quốc sẽ áp dụng nhiều biện pháp giúp họ tìm được việc làm. Một là, khuyến khích doanh nghiệp của các thành phố và khu vực phát triển duyên hải tận dụng khả năng để không sa thải, hoặc ít sa thải lao động nông dân. Hai là, tạo cơ hội đào tạo tay nghề, nhằm tăng cường khả năng tìm việc làm của họ. Ba là, tận dụng mọi khả năng để thu hút nhiều nhất lao động nông dân vào xây dựng kết cấu hạ tầng. Bốn là, Nhà nước giúp đỡ lao động nông dân tự lập nghiệp dưới nhiều hình thức khác nhau. Chính quyền các cấp phải tăng cường đảm bảo trật tự trị an xã hội, giữ vững sự ổn định trên địa bàn nông thôn. Chính phủ Trung Quốc sẽ giải quyết ổn thoả các vấn đề liên quan tới lợi ích thiết thân của lao động nông dân, tích cực bảo đảm quyền lợi hợp pháp của nông dân. Những vấn đề nào đó có thể xảy ra đối với nông dân sẽ chủ yếu giải quyết bằng cách giải thích và thuyết phục.
 
“Văn kiện số 1” cũng chỉ đạo phải ổn định quan hệ nhận khoán đất ở nông thôn, nông dân có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo nguyên tắc tự nguyện và có bồi thường, tiếp tục thi hành chế độ bảo vệ đất canh tác nghiêm ngặt nhất và chế độ sử dụng đất tiết kiệm. Nhà nước sẽ chủ động mở rộng diện tích canh tác góp phần giải quyết việc làm, nâng cao mức sống cho nông dân thông qua việc mở rộng sự hỗ trợ của ngân sách đối với các chế độ như y tế hợp tác kiểu mới ở nông thôn, bảo đảm mức sống tối thiểu, v.v..

“Văn kiện số 1” năm 2009 của Trung ương Đảng và Quốc vụ viện Trung Quốc, một lần nữa thể hiện quyết tâm và đối sách của Đảng và Chính phủ Trung Quốc nhằm giải quyết những vấn đề nổi cộm nhất trước hệ lụy của cơn bão khủng hoảng tài chính thế giới đối với một đất nước rộng lớn, đông dân, đang phát triển./.