Phát biểu tại họp báo, Thủ tướng Romania Viorica Dancila nhấn mạnh đến truyền thống hợp tác lâu đời giữa hai nước. Đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục với hơn 4.000 học sinh, sinh viên Việt Nam đã từng tu nghiệp tại Romania. Thủ tướng Romania cũng hoan nghênh những nỗ lực, đóng góp của Hội Hữu nghị Romania - Việt Nam thời gian qua; cho rằng, đây cũng chính là những lực lượng quan trọng, gắn kết hai nền văn hóa, là cầu nối cho mối quan hệ hai nước. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Romania Viorica Dancila họp báo thông báo kết quả hội đàm giữa hai nước. Ảnh: TTXVN

Cùng với đó, hai nước luôn duy trì và củng cố niềm tin chính trị. Thủ tướng Viorica Dancila khẳng định với cương vị Chủ tịch luân phiên của Liên minh châu Âu (EU), Romania ủng hộ việc ký kết, phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (IPA) trong thời gian sớm nhất có thể. Với vai trò quan trọng của Việt Nam trong khối Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), việc ký kết các hiệp định quan trọng này sẽ sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác giữa EU và ASEAN. 

Thủ tướng Viorica Dancila cũng cho rằng những năm gần đây, cả Romania và Việt Nam đều giữ được mức tăng trưởng kinh tế bền vững, đây là là điều kiện tốt để tăng cường hợp tác giữa hai nước trên mọi lĩnh vực. Thủ tướng Viorica Dancila mong muốn Việt Nam sẽ trở thành đối tác chặt chẽ của Romania tại khu vực Đông Á; nhất là trong các lĩnh vực năng lượng, công nghiệp ô tô và nông nghiệp. Hai bên cũng có tiềm năng trong việc nhập khẩu các mặt hàng là thế mạnh của mỗi bên, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp, thực phẩm. 

Về phần mình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ vui mừng được đến thăm đất nước Romania tươi đẹp. Cảm ơn sự đón tiếp trọng thị và thân tình của Thủ tướng và nhân dân Romania, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết đã cùng Thủ tướng Romania có cuộc hội đàm rất thành công. Trên tinh thần hữu nghị, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, hai bên đã trao đổi về các biện pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả nhằm thúc đẩy quan hệ hai nước cũng như thảo luận về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Hai bên nhận thấy quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước đã phát triển tích cực trong thời gian qua. Nhưng tiềm năng hợp tác hai nước còn rất lớn, Việt Nam mong muốn quan hệ hợp tác song phương được phát triển sâu rộng hơn, hai nước trở thành những đối tác tin cậy và hiệu quả của nhau. Hai bên nhất trí tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và trao đổi đoàn các cấp giữa hai nước nhằm xây dựng khung hợp tác song phương, đồng thời phối hợp tổ chức tốt kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước (1950-2020).

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam chúc mừng Romania đảm nhiệm vị trí Chủ tịch luân phiên EU 6 tháng đầu năm 2019. Việt Nam tin tưởng Romania sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm kỳ Chủ tịch lần này, góp phần khẳng định vai trò và vị thế của Romania trên cộng đồng quốc tế và trong EU. Hai bên cùng tin tưởng rằng Hiệp định Thương mại tự do và Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVFTA và IPA) sẽ mở ra cơ hội to lớn, phát huy mạnh mẽ tiềm năng thúc đẩy quan hệ Việt Nam - EU nói chung và hợp tác Việt Nam - Romania nói riêng về kinh tế - thương mại - đầu tư. Thủ tướng cho biết, Thủ tướng Romania khẳng định sẽ nỗ lực thúc đẩy EU sớm ký chính thức các Hiệp định quan trọng này trong nhiệm kỳ Chủ tịch EU của Romania. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết thêm, trong thành phần Đoàn thăm chính thức Romania lần này, có đoàn doanh nghiệp Việt Nam và lãnh đạo một số tỉnh Việt Nam đến Romania tham dự Diễn đàn doanh nghiệp và Tọa đàm với các lãnh đạo địa phương. Đây là cơ hội để doanh nghiệp hai nước tìm hiểu, kết nối lẫn nhau, qua đó tìm kiếm cơ hội hợp tác trong những lĩnh vực hai bên có tiềm năng và nhu cầu như dầu khí, lọc hóa dầu, nông nghiệp, chế biến thực phẩm, lao động, du lịch... Hai bên cũng nhất trí lao động là trọng tâm hợp tác trong thời gian tới. Hai bên sẽ nỗ lực kết nối các doanh nghiệp hai nước, thúc đẩy hợp tác trên cơ sở Biên bản ghi nhớ về hợp tác lao động và an sinh xã hội đã ký.

Thủ tướng cũng chân thành cảm ơn Chính phủ Romania thời gian qua đã tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam tại Romania sinh sống và hòa nhập tốt xã hội sở tại; tin tưởng cộng đồng người Việt Nam tại Romania sẽ tiếp tục phát huy tích cực vai trò cầu nối phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.

Thủ tướng cho biết thêm, tại hội đàm, hai bên hài lòng nhận thấy hai nước đã phối hợp chặt chẽ về các vấn đề quốc tế quan trọng và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc, trong khuôn khổ ASEM và Tổ chức Quốc tế Pháp ngữ. Hai bên nhất trí sẽ phát huy vai trò của hai nước ở hai khu vực ASEAN và EU trong bối cảnh Việt Nam sẽ làm Chủ tịch ASEAN năm 2020, để đóng góp cho hợp tác quốc tế, hợp tác đa phương vì hòa bình, an ninh trên thế giới.

*** Chiều cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn Cấp cao Việt Nam đã chủ trì Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam - Romania với sự tham dự của hàng trăm doanh nghiệp, nhà đầu tư hai nước, trong đó có khoảng 80 doanh nghiệp Romania. 

Các nhà lãnh đạo Romania cho rằng, mặc dù thời gian qua, hợp tác thương mại hai nước đang liên tục phát triển tuy nhiên kết quả hợp tác này chưa tương xứng với tiềm năng của mỗi bên. Hai bên cần triển khai các biện pháp cần thiết để hợp tác thương mại - đầu tư ngày càng đạt được những thành tự to lớn hơn trong tương lai.

Các doanh nghiệp, nhà đầu tư Romania bày tỏ ủng hộ việc thúc đẩy hợp tác và mong muốn chính phủ hai nước tạo điều kiện và xúc tiến nhiều hơn nữa các cơ hội hợp tác giữa các doanh nghiệp hai nước, nhất là trong các lĩnh vực xuất khẩu lao động, công nghiệp, văn hóa, giáo dục… Các nhà đầu tư Romania đánh giá cao Việt Nam - một nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và đang có xu hướng bền vững ở tốc độ cao, môi trường kinh doanh ngày càng được cải thiện; cho rằng đây là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp nước ngoài nói chung, Romania nói riêng tăng cường đầu tư, sản xuất kinh doanh tại Việt Nam.

Các doanh nghiệp Romania nhấn mạnh đến lợi thế về nền tảng khoa học và công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao; bày tỏ sẵn sàng hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đặc biệt, bày tỏ ủng hộ việc EU ký kết EVFTA với Việt Nam, các doanh nghiệp Romania cho rằng, việc này sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, rộng mở cho các doanh nghiệp EU và Romania thúc đẩy đầu tư, hợp tác sản xuất kinh doanh tại Việt Nam.

Vui mừng chứng kiện sự tham dự của đông đảo doanh nghiệp, nhà đầu tư hai nước tại Diễn đàn, phát biểu tại đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam với Phòng Thương mại và Công nghiệp Romania và Đại Sứ quán Việt Nam tổ chức sự kiện có ý nghĩa đặc biệt này, qua đó làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác kinh tế hai nước.

Thủ tướng cũng thông tin đến các doanh nghiệp, nhà đầu tư về kết quả tốt đẹp của cuộc hội đàm giữa hai Thủ tướng Việt Nam và Romania, mở ra nhiều cơ hội hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư toàn diện giữa hai nước. Thủ tướng cho rằng, trải qua gần 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Romania đã không ngừng vun đắp, phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt. Tuy nhiên, mặc dù kim ngạch xuất nhập khẩu đã không ngừng tăng và đạt con số 218 triệu USD năm 2018 nhưng vẫn quá thấp so với tiềm năng hai nước. Thủ tướng nhấn mạnh bên cạnh việc Nhà nước ngày cảng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, các doanh nghiệp cũng phải luôn phải nỗ lực, không ngừng nâng cao quy mô, phương thức, cách làm mới, hiệu quả hơn.

Với việc Việt Nam đã tham gia 12 Hiệp định thương mại tự do và sắp tới là EVFTA, là cơ hội tốt cho doanh nghiệp hai bên thúc đẩy hợp tác, Thủ tướng nhận xét, quy mô hợp tác hai nước vẫn còn nhỏ bé, vì vậy, Phòng Thương mại công nghiệp hai nước cần nỗ lực thúc đẩy hợp tác giữa doanh nghiệp hai bên với quy mô lớn hơn.

“Phải có tăng trưởng đột biến trong quan hệ hợp tác Việt Nam - Romania, nhất là về kinh tế, thương mại, đầu tư”, Thủ tướng nhấn mạnh và nêu rõ những lợi thế của Việt Nam hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài đó là: Môi trường chính trị xã hội ổn định. Theo nhận xét của các tổ chức quốc tế, chỉ số cạnh tranh toàn cầu, chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam cũng liên tục tăng lên. Đặc biệt, Việt Nam có gần 100 triệu người dân và đang phấn đấu đạt mục tiêu 50 triệu khách du lịch. Đây thực sự là một thị trường rộng lớn và hấp hẫn các nhà đầu tư Romania.

Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp Romani cần tích cực thúc đẩy việc ký kết, phê chuẩn EVFTA, qua đó, tạo ra cơ hội rộng mở hơn cho hợp tác hai nước trên mọi lĩnh vực. “Các bạn cần hành động, sáp vào nhau để thúc đẩy hợp tác hai nước”, Thủ tướng nói và cho biết, không chỉ mở rộng quy mô hợp tác, mà doanh nghiệp hai bên cũng cần đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực khoa học và công nghệ bởi đây cũng là thế mạnh của Romania. Ngoài ra, hai bên cũng có thể nghiên cứu thiết lập đường bay thẳng; xúc tiến nhập khẩu lẫn nhau các mặt hàng nông sản chất lượng cao, dược phẩm...

Thủ tướng mong muốn sau Diễn đàn này, các doanh nghiệp hai nước sẽ có thêm nhiều kết nối, dự án hợp tác mới để làm sâu sắc hơn nữa hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Romania./.