Những kịch bản không mấy sáng sủa của kinh tế thế giới năm 2011

TCCSĐT - Khác với một số dự báo lạc quan, trong năm 2011 kinh tế thế giới có thể sẽ phải chứng kiến những kịch bản không mấy sáng sủa, trong đó khủng hoảng nợ quốc gia ngày một trầm trọng, kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng yếu hơn so với năm 2010 và giá vàng sẽ tiếp tục phi mã.

Khủng hoảng nợ quốc gia ngày một trầm trọng?

Nhiều chuyên gia phân tích kinh tế cảnh báo, trong năm 2011, lãi suất trái phiếu chính phủ sẽ tăng lên không chỉ ở các nền kinh tế yếu kém thuộc khu vực đồng ơ-rô (euro) mà còn ở hầu hết các nước phát triển. Trong đó, ngay trong tháng 12-2010, lãi suất trái phiếu 10 năm của Chính phủ Tây Ban Nha tăng với mức cao nhất trong hơn thập kỷ qua, đạt tới ngưỡng 5,5%; lãi suất trái phiếu kho bạc của Mỹ tăng tới 3,5%, còn trái phiếu cùng kỳ hạn của Đức tăng 3%, cao nhất trong bảy tháng gần đây.

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, hiện tượng trên phản ánh sự lo ngại của thị trường đối với tình trạng tài chính của Mỹ và các nước châu Âu, đặc biệt là sau khi Mỹ thông báo về kế hoạch cắt giảm thuế tương đương với việc chính phủ nước này sẽ phải vay nợ thêm 800 tỉ USD trong năm tới.

Bước sang năm 2011, chính phủ các nước có nền kinh tế phát triển cao sẽ mắc nợ nhiều hơn, kể cả so với trước đây, hay so với các nền kinh tế mới nổi. Với tỉ lệ 70% GDP, tỉ lệ nợ công ở các nước phát triển cao hơn 50% so với thời điểm 2007 và cao gấp đôi so với các nền kinh tế đang phát triển. Tình trạng này xảy ra đúng vào thời điểm triển vọng kinh tế vĩ mô của các nước phát triển cao đang xấu đi. Với thâm hụt ngân sách tiếp tục nới rộng và rất nhiều khoản nợ ngắn hạn sắp đến kỳ thanh toán, nhiều chính phủ đang bị câu thúc phải vay thêm vốn. Ước tính, trong năm 2011, Mỹ sẽ phải vay thêm hơn 4.000 tỉ USD, châu Âu phải vay thêm 3.000 tỉ USD, còn Nhật Bản - quốc gia đang mắc nợ cao nhất và có nợ ngắn hạn nhiều nhất thế giới, sẽ phải huy động thêm một lượng vốn chiếm hơn 50% GDP.

Năm 2011 cũng sẽ là năm mà các chương trình bơm vốn trở nên sôi động bởi các ngân hàng trung ương của các nước thực hiện chương trình này đang đóng vai trò bình ổn thị trường trái phiếu. Nỗi lo tập trung vào khu vực đồng ơ-rô không chỉ bởi khu vực này đang đứng trước nguy cơ vỡ nợ quốc gia rõ rệt nhất, mà còn vì các quan chức các nước trong khu vực này khiến giới đầu tư lúng túng khi họ đưa ra quá nhiều lời hứa hẹn cho các loại trái phiếu ngắn và trung hạn.

Trong bối cảnh đầy rủi ro như vậy, lãi suất trái phiếu sẽ tăng lên và có thể khiến thị trường này nổ tung bất cứ lúc nào. Ngay cả Mỹ là nước phát hành đồng tiền dự trữ cho cả thế giới, nhưng trái phiếu của nước này cũng phải tăng vọt lãi suất, có thể đe dọa tiến trình hồi phục nền kinh tế quốc gia. Vì thế, năm 2011 có thể sẽ chứng kiến các cú sốc vỡ nợ quốc gia nhiều hơn và lớn hơn trong thập kỷ qua.

Kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng chậm hơn trong năm tới?

Theo phân tích của nhiều chuyên gia kinh tế thế giới, do phải đối mặt với tỉ lệ thất nghiệp cao, các khoản nợ và thâm hụt ngân sách lớn đến mức báo động. Nền kinh tế thế giới trong năm 2011 sẽ tăng trưởng chậm lại. Tuy nhiên, nền kinh tế nhiều nước châu Á sẽ tiếp tục dẫn dắt sự hồi phục kinh tế toàn cầu. Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng trong năm 2011 của Trung Quốc đạt gần 10%; của Ấn Độ đạt 8,4%; của Nga đạt 4,3% và Bra-din là 4,1%.

Theo Báo cáo sơ bộ về triển vọng kinh tế của Liên hợp quốc, kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng khoảng 3,1% trong năm 2011 và tăng 3,5% trong năm 2012, thấp hơn mức dự báo được đưa ra trong năm 2010 là 3,6%. Điều đáng chú ý là sự khôi phục việc làm bị mất trong cuộc khủng hoảng kinh tế sẽ còn lâu mới thực hiện được. Nhìn chung, mọi chỉ số cho thấy, tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2011 sẽ chậm lại. Còn theo Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) dự báo, các nền kinh tế của 33 nước thành viên tổ chức này sẽ tăng trưởng tổng cộng 2,3% trong năm 2011, thấp hơn mức dự báo 2,8% đưa ra trong năm 2010.

Điều lo ngại là với sự tăng trưởng chậm lại trong năm 2011, việc các nước không phối hợp tốt chính sách tiền tệ sẽ khiến các thị trường trở nên bất ổn hơn, với nhiều rủi ro lớn tiềm ẩn phía trước. Tinh thần hợp tác của các nền kinh tế lớn nhất thế giới đang giảm dần, làm giảm hiệu quả các biện pháp đối phó với khủng hoảng. Trong trường hợp đó, châu Âu, Nhật Bản và Mỹ có thể phải gánh chịu một cuộc suy thoái kép. Do đó, con đường dẫn đến sự phục hồi sẽ khá dài và chông gai

Giá vàng sẽ tiếp tục tăng trong năm 2011?

Theo nhiều trung tâm phân tích thị trường trên thế giới, năm 2011 sẽ là năm biểu đồ giá vàng tiếp tục đi lên.

Giá vàng đã từng tăng 26% kể từ đầu năm 2010 đến đầu năm 2011. Đầu năm 2010, giá vàng tăng xuất phát chủ yếu từ những lo ngại về khu vực sử dụng đồng ơ-rô bất ổn đã đẩy giá kim loại quý này đi lên. Còn trong 6 tháng cuối năm 2010, động lực tăng giá vàng chủ yếu là do giá đồng USD giảm, đưa giá vàng đạt mức kỷ lục. Đặc biệt, cuối tháng 8-2010 giá vàng tăng mạnh sau khi Chủ tịch Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (FED) đề nghị tiếp tục đợt nới lỏng gói tín dụng thứ hai.

Những yếu tố cơ bản đẩy giá vàng lên cao trong năm 2010 như sự lo lắng của giới đầu tư, FED tiếp tục in thêm tiền và tung vào thị trường, sự thiếu lòng tin vào đồng USD, việc sử dụng vàng như một loại tiền tệ, sức mua từ lớp người mới giàu ở các nước có nền kinh tế mới nổi, khủng hoảng nợ công ở khu vực đồng ơ-rô, thất nghiệp cao ở nhiều nước v.v. vẫn hiện hữu và sẽ không thay đổi đáng kể trong năm 2011. Do đó, trong năm tới, thế giới sẽ còn chứng kiến các đợt sốt giá vàng như trong năm 2010, có thể sẽ tăng thêm 100-400 USD/ao-xơ (ounce) và sẽ đạt mức 1.750 USD/ao-xơ trong năm 2012./.