Nâng cao tiềm lực khoa học - công nghệ đòi hỏi nỗ lực đặc biệt

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh điều này trong phát biểu tại lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Vật lý Việt Nam và khai mạc Hội nghị Vật lý toàn quốc lần thứ 8, sáng 06-11.

Theo Phó Thủ tướng, trong 50 năm qua, cùng với cộng đồng các nhà khoa học vật lý, Hội Vật lý Việt Nam đã có những cống hiến rất đáng tự hào vào sự nghiệp phát triển khoa học, giáo dục nói riêng và xây dựng, bảo vệ tổ quốc nói chung.

Nhiều công trình nghiên cứu của các nhà khoa học vật lý Việt Nam đã được ứng dụng, triển khai rất hiệu quả trong chiến đấu, trở thành niềm tự hào của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Không chỉ trong chiến tranh, Hội Vật lý Việt Nam, các hội viên cũng tham gia nhiều hoạt động, công trình ứng dụng khoa học công nghệ quan trọng, có tác động to lớn đối với kinh tế-xã hội của đất nước như dự án khai hoang Đồng Tháp Mười, kiểm soát lũ ở đồng bằng sông Cửu Long để làm nên triết lý, chứng minh cho triết lý “sống chung với lũ” và ngày nay là thích ứng với biến đổi khí hậu.

Vật lý là một trong các ngành khoa học tự nhiên của Việt Nam đã công bố nhiều nhất các công trình khoa học trên các tạp chí quốc tế uy tín. Trong những năm qua, số lượng công trình khoa học ngành vật lý công bố tăng khoảng 20%/năm và hiện nay đứng thứ 4 khu vực ASEAN.

Đặc biệt, tạp chí chuyên ngành vật lý “Advances in Natural Sciences: Nanoscience and nanotechnology” của Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam là tạp chí khoa học đầu tiên của Việt Nam được công nhận trong danh sách tạp chí của ISI (xếp hạng các tạp chí khoa học quốc tế uy tín).

Năm 2015, Việt Nam có Trung tâm vật lý quốc tế là một trong 2 trung tâm được Tổ chức Giáo dục-Khoa học-Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) công nhận và bảo trợ.

“Chúng ta cũng rất tự hào vì Hội Vật lý Việt Nam có những hội viên, những nhà khoa học như GS Tạ Quang Bửu, GS Ngụy Như Kontum, GS Nguyễn Văn Hiệu bằng tất cả trí tuệ và lòng nhiệt thành vô cùng đáng quý đối với vật lý, khoa học và sự nghiệp nói chung. Khi nhắc đến những tên tuổi, những sự kiện, đóng góp của ngành vật lý trong thời kỳ chiến đấu trước đây và sự nghiệp xây dựng ngày nay thì rất nhiều người đều bày tỏ sự biết ơn và lòng ngưỡng mộ”, Phó Thủ tướng nói.

Chia sẻ với các nhà khoa học khát vọng có cuộc sống hòa bình, thịnh vượng của bất kỳ người Việt Nam nào, Phó Thủ tướng cho biết Báo cáo Việt Nam 2035 đã đưa ra các kịch bản phát triển của đất nước trong 20 năm tiếp theo từ dự báo tốc độ tăng tưởng từ 4-7%/năm.

“Trong điều kiện bình thường nếu những đổi mới của chúng ta tiếp tục thuận lợi như hiện nay thì khả năng tăng trưởng cao nhất của Việt Nam là 7%/năm nhưng muốn đạt mức 8%/năm đòi hỏi phải có những nỗ lực vô cùng đặc biệt về chính sách, môi trường, đặc biệt là đưa tiềm lực KHCN của đất nước phát triển vượt lên khỏi quy tắc thông thường”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để hiện thực hóa điều đó, từng nhà khoa học không chỉ trong suy nghĩ mà cần bằng hành động cụ thể đẩy mạnh đổi mới trong nghiên cứu, giáo dục, giảng dạy, đưa những phát kiến vào cuộc sống, tham gia tư vấn, phản biện chính sách theo đúng các quy định.

“Thế giới ngày nay có rất nhiều thiết bị sản phẩm công nghệ dịch vụ mới đều dựa vào các phát minh của khoa học cơ bản, tuyệt đại đa số đều liên quan đến các quy luật của vật lý. Vì thế tương lai của đất nước cần sự đóng góp không nhỏ của cộng đồng khoa học, trong đó có giới khoa học vật lý, Hội Vật lý Việt Nam”, Phó Thủ tướng khẳng định và mong muốn trong thời gian tới cùng với sự phát triển của đất nước, khoa học, giáo dục nước nhà, ngành vật lý Việt Nam sẽ có bước tiến dài hơn, mạnh mẽ hơn.

Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba cho Hội Vật lý Việt Nam./.