Trước đó, tối 16-02 các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ đã có phiên ăn tối làm việc và thảo luận về chủ đề Viễn cảnh chiến lược khu vực.

Các nhà Lãnh đạo nhất trí đánh giá tình hình khu vực hiện nay đang có những diễn biến phức tạp, tác động đến từng quốc gia. Tình hình căng thẳng gần đây tại Biển Đông, Bán đảo Triều Tiên, vụ khủng bố tại Jakarta, vấn đề an ninh mạng, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu… là những vấn đề được nhiều nước quan tâm, chia sẻ tại Hội nghị.

Trong bối cảnh đó, các nước đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Hoa Kỳ, nhất là trong thúc đẩy thịnh vượng khu vực và giải quyết các thách thức xuyên quốc gia. Các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua Tuyên bố chung, trong đó khẳng định các nguyên tắc tính định hướng cho quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ giai đoạn tới. Tuyên bố nhấn mạnh ASEAN và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục đề cao các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và Hiến chương ASEAN, ủng hộ xây dựng trật tự khu vực và quốc tế dựa trên luật lệ, cam kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, không quân sự hóa, kiềm chế, bảo đảm an ninh, an toàn hàng hải, hàng không phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982.

Tổng thống Hoa Kỳ B. Obama khẳng định, Hoa Kỳ coi trọng quan hệ hợp tác với ASEAN cũng như từng quốc gia thành viên, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình ở khu vực, mong muốn phối hợp cùng ASEAN xử lý các thách thức toàn cầu và khu vực như chống khủng bố, bạo lực cực đoan, buôn người, ứng phó với biến đổi khí hậu. Các nước ASEAN đánh giá cao quan hệ đối tác chiến lược với Hoa Kỳ, mong muốn hợp tác sâu rộng trên nhiều mặt, tranh thủ sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, nền kinh tế hàng đầu thế giới, nhằm xây dựng các nền kinh tế năng động, cởi mở, cạnh tranh và liên kết chặt chẽ, hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo công ăn việc làm, thu hẹp khoảng cách phát triển, đổi mới, phát huy tinh thần kinh doanh, đổi mới và sáng tạo.

Phát biểu tại các phiên thảo luận, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp vừa qua tại Biển Đông, đặc biệt là những hành động làm thay đổi nguyên trạng, tăng cường quân sự hóa, đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không ở khu vực. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh các quốc gia cần ưu tiên xây dựng lòng tin chiến lược, tăng cường đối thoại và hợp tác, đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Luật biển năm 1982; phát huy vai trò của các thể chế đa phương, và ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong việc duy trì môi trường hòa bình và an ninh ở khu vực.

Nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh sự ủng hộ tích cực, xây dựng của Hoa Kỳ và các đối tác nói chung đối với lập trường của ASEAN trong xử lý các vấn đề an ninh khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông. Thủ tướng đánh giá tích cực những tiến triển và kết quả quan trọng đạt được trong quan hệ đối tác ASEAN - Hoa Kỳ thời gian qua, mong muốn hai bên phối hợp triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động ASEAN - Hoa Kỳ giai đoạn 2016 - 2020, góp phần thúc đẩy quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Sunnylands, kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Hoa Kỳ./.