Patriot là hệ thống tên lửa đất đối không, được chế tạo ở Mỹ từ cuối thập kỷ 60 của thế kỷ trước, với tên gọi lúc đầu là SAM-D, viết tắt của Surface-To-Air Missiles-Development, được quân đội Mỹ đưa vào sử dụng từ năm 1982 và lần đầu tiên được sử dụng trong cuộc chiến tranh ở I-rắc năm 1991. Tên lửa Patriot có nhiệm vụ đón bắt tên lửa cũng như máy bay của đối phương và phá hủy chúng trên không. Trong số 28 thành viên NATO, hiện chỉ có Mỹ, Đức và Hà Lan là có loại vũ khí này. Nó được đặt trên các trạm phóng di động, có thể phóng 4 tên lửa cùng lúc, bay ở độ cao 30 km với tốc độ gấp 4 lần tốc độ âm thanh và có tầm bắn 100 km. Từ những thông số nói trên có thể thấy, hệ thống vũ khí này hoàn toàn không thích hợp để đối phó với đạn pháo, cối hay lựu đạn được bắn hoặc phóng từ đâu đó, chẳng hạn như từ phía Xy-ri, vào lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ.

Nếu triển khai hệ thống tên lửa này theo yêu cầu của Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ thì đó sẽ là sự can dự rõ nét nhất của NATO vào diễn biến tình hình ở Xy-ri và Thổ Nhĩ Kỳ muốn khai thác triệt để tác động răn đe từ đó. Đó là chiêu bài "cáo mượn oai hùm" của Thổ Nhĩ Kỳ. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ muốn tạo nên hình ảnh NATO công khai và hoàn toàn ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ trong mọi chuyện liên quan đến Xy-ri. Và ai gây chuyện với Thổ Nhĩ Kỳ đồng nghĩa với việc gây chuyện với NATO. Như vậy, xét về tác dụng cả về chính trị lẫn thực tế trong trường hợp cần thiết đều rất có lợi đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, từ đó cũng thấy rõ mối đe dọa an ninh hiện tại đối với Thổ Nhĩ Kỳ không phải là tên lửa hay máy bay của Xy-ri vì thế hệ thống tên lửa này không thích hợp để giúp Thổ Nhĩ Kỳ đối phó hiệu quả hơn những vấn đề an ninh hiện tại.

Bản chất “ý đồ” của Thổ Nhĩ Kỳ trong chuyện này là lôi kéo NATO can dự trực tiếp vào khu vực. NATO khó có thể từ chối yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ một khi đã được đề nghị vì trách nhiệm với đồng minh, vì tình đoàn kết và đồng thuận quan điểm trong nội bộ. Nhưng đó chẳng khác gì một quả đắng đối với NATO mà họ đành phải chịu "ngậm bồ hòn làm ngọt". Việc triển khai tên lửa Patriot chỉ là bước đi đầu tiên trong suy tính chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ bởi nước này không có ý định dấu diếm ý muốn NATO thiết lập khu vực cấm bay trong không phận của Xy-ri.

Bên cạnh đó, hệ thống phòng thủ này giúp Thổ Nhĩ Kỳ đối phó tên lửa của I-ran và qua đó có thêm được một con chủ bài chiến lược cho trường hợp xảy ra xung khắc với I-ran hoặc xảy ra khả năng đối đầu vũ trang giữa I-ran cũng như I-xra-en. Việc tạo ra hình ảnh có NATO đứng ở phía sau cũng còn là thông điệp của Thổ Nhĩ Kỳ hướng về phía lực lượng chống lại Chính phủ ở Xy-ri. Thổ Nhĩ Kỳ vốn ủng hộ lực lượng này nên thông điệp ấy chỉ có thể là họ cũng còn được NATO gián tiếp hậu thuẫn cả về quân sự. Sẽ không sai khi cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang chơi con bài NATO nhằm phục vụ cho lợi ích của mình ở Xy-ri và khu vực. Từ đó có thể thấy sự lo ngại của Nga về việc NATO triển khai hệ thống tên lửa này ở Thổ Nhĩ Kỳ có lý do và cơ sở của nó. Cũng chính vì thế mà NATO cho tới nay vẫn luôn phải quả quyết là vũ khí này chỉ giúp Thổ Nhĩ Kỳ phòng thủ chứ không tấn công và giữ quyền quyết định sử dụng chúng chứ không phải trao cho Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ như nước này đã từng tuyên bố. Tình hình chính trị an ninh ở cả khu vực chứ không chỉ ở Xy-ri sẽ trở nên phức tạp và căng thẳng thêm khi các nỗ lực ngoại giao nhằm tới giải pháp chính trị chưa thành công mà vũ khí được đưa thêm vào đó./.