Được thành lập với tên gọi ban đầu là "Đại hội của những người bản xứ Nam Phi" và năm 1923 đổi tên thành ANC, tổ chức này đã nhanh chóng phát triển trở thành chính đảng lãnh đạo phong trào đấu tranh chống phân biệt chủng tộc ở đất nước này và biểu tượng cho cuộc đấu tranh vì bình đẳng, công lý và không phân biệt chủng tộc trên khắp thế giới. Nam Phi vốn là thuộc địa của Anh và ít nhất thì các thời chính phủ ở Anh cũng vẫn luôn “làm ngơ” trước chính sách phân biệt chủng tộc của Chính quyền Nam Phi cho tới khi ANC giành được mục tiêu đấu tranh và lãnh đạo nhân dân Nam Phi xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc vào đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước.

Vì thế, lễ kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 năm này của ANC càng đáng được chú ý hơn khi Thủ tướng Anh David Cameron không chỉ gửi điện chúc mừng mà còn khẳng định ANC là “một ngọn hải đăng trong cuộc đấu tranh chống phân biệt chủng tộc và áp bức trên toàn thế giới. Những nhà lãnh đạo ANC như Oliver Tambo hay Nelson Mandela đã soi đường, chỉ hướng không chỉ cho Nam Phi, mà còn cho mọi người trên khắp thế giới". Còn Tổng thống Mosambic Armando Guebuza tuyên bố "Những thành tựu của ANC làm chúng ta tự hào là người châu Phi". Sự nghiệp đấu tranh của ANC và ý nghĩa lịch sử của nó đã làm nên một quá khứ rất huy hoàng của ANC.

ANC trở thành Đảng cầm quyền ở Nam Phi từ năm 1994 nhưng thời gian đã làm ANC thay đổi không ít, cả về nhân sự lẫn quan điểm chính sách. ANC hiểu rằng cầm quyền vốn rất khác với giành quyền và hơn ai hết, ANC rất thấm thía điều đó. Hiện ANC vẫn duy trì được vị thế của đảng cầm quyền và có ảnh hưởng trong xã hội nhưng lại phải đối phó với nhiều thách thức đặt ra đối với mọi xã hội phát triển có điểm xuất phát như Nam Phi trong bối cảnh tình hình thế giới và châu lục biến động sâu sắc và nhanh chóng.

Những thách thức ấy đe dọa ngày càng mạnh hơn vai trò chính trị của ANC ở Nam Phi cũng như trên châu lục và thế giới mà nổi bật nhất là vấn đề liên quan đến xóa đói nghèo và chống tham nhũng, xóa mù chữ và tội phạm, cải thiện chăm sóc y tế và phúc lợi xã hội. Nhiều quốc gia trên Lục địa đen đã không vượt qua được những thách thức đó sau khi giành được độc lập nhưng ANC thì vẫn còn đủ điều kiện, tiền đề và cơ hội để thổi bừng lên ngọn lửa vẫn đang được ủ trong quá khứ huy hoàng nếu chinh phục được những thách thức ấy./.