Thu gọn đầu mối, giảm mạnh số lượng công chức, viên chức

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi chỉ đạo các cấp ủy nghiêm túc tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII tới các tổ chức đảng, đơn vị trực thuộc, cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh. Theo đó, để nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về vai trò, tầm quan trọng phải tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong tỉnh tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, khắc phục tình trạng cồng kềnh, chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, nhiều tầng nấc; tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội; phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

Với sự tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu các địa phương, cơ quan, đơn vị, sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, tỉnh Quảng Ngãi đã chủ động, từng bước sắp xếp tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị. Đến nay, đã giảm được 58 phòng, ban và tương đương (chiếm 9,19% tổng số phòng, ban và tương đương toàn tỉnh); giảm 194 lãnh đạo phòng, ban  và tương đương cấp tỉnh, cấp huyện (chiếm 12,16% tổng số lãnh đạo phòng, ban và tương đương cấp tỉnh, cấp huyện); tiến hành giải thể Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh, kiện toàn Ban chỉ đạo, chăm sóc sức khỏe cán bộ tỉnh và chuyển chức năng, nhiệm vụ, đội ngũ y, bác sĩ của Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ cán bộ tỉnh về Bệnh viện Đa khoa tỉnh nhằm nâng cao vai trò, cơ chế hoạt động trong việc theo dõi, điều trị và chăm sóc sức khỏe cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý. Thực hiện đề án thống nhất Văn phòng Tỉnh ủy phục vụ chung (đã  điều chuyển và hợp nhất các bộ phận kế toán, văn thư, phục vụ, lái xe) để thực hiện công tác phục vụ chung các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy; hợp nhất Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh và Đảng bộ Khối Cơ quan tỉnh thành Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh. Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị soạn thảo, ban hành quy định liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các cơ quan, đơn vị theo các quy định của Trung ương và phù hợp với tình hình tại cơ quan, đơn vị để kịp thời khắc phục tình trạng trùng lắp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ.  

Tỉnh ủy Quảng Ngãi chỉ đạo thực hiện thí điểm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm trong việc hợp nhất một số cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy với cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân có chức năng, nhiệm vụ tương đồng cấp huyện ở những nơi có đủ điều kiện theo tinh thần Kết luận số 34-KL/TW, ngày 7-8-2018, của Bộ Chính trị, “Về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW”. Theo đó, đã triển khai thực hiện thí điểm tại 14/14 văn phòng cấp ủy với văn phòng hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân cấp huyện; 9/14 ban tổ chức cấp huyện với phòng nội vụ cấp huyện; 8/14 ủy ban kiểm tra với thanh tra cấp huyện; thí điểm sáp nhập 3/14 trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện vào ban tuyên giáo huyện ủy; thành lập cơ quan tham mưu, giúp việc chung khối Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở 2/14 huyện. Qua việc triển khai thực hiện thí điểm sẽ từng bước đánh giá ưu điểm, khuyết điểm để tiến hành sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm nhằm có chủ trương, giải pháp hợp lý để tham mưu, kiến nghị với Trung ương tiếp tục triển khai hợp nhất các cơ quan, đơn vị có chức năng tương đồng giữa khối Đảng và khối Nhà nước.

Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ngãi chủ trương đẩy mạnh thí điểm kiêm nhiệm các chức danh người đứng đầu cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy và cơ quan chuyên môn của chính quyền có chức năng, nhiệm vụ tương đồng ở cấp tỉnh, cấp huyện với những nơi có đủ điều kiện. Đã thực hiện Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy đồng thời là Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh; Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đồng thời là Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh; 12/14 huyện, thành phố thực hiện trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc; 13/14 huyện, thành phố thực hiện trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị; 8/14 huyện, thành phố thực hiện trưởng ban tổ chức đồng thời là trưởng phòng nội vụ; 5/14 huyện, thành phố thực hiện chủ nhiệm ủy ban kiểm tra đồng thời là chánh thanh tra. Thực hiện bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch hội đồng nhân dân ở 126/184 xã, phường, thị trấn; bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân ở 7/184 xã, phường, thị trấn; Bí thư Huyện ủy đồng thời là Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Nghĩa Hành; bố trí bí thư cấp ủy cấp huyện không là người địa phương ở 11/14 huyện, thành phố; chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện không là người địa phương ở 5/14 huyện.

Đối với cấp huyện và xã, đã thực hiện sắp xếp thu gọn hợp lý các đơn vị hành chính chưa đạt 50% tiêu chuẩn theo quy định về quy mô dân số, diện tích tự nhiên theo tinh thần Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 24-12-2018, của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 867/NQ-UBTVQH14, ngày 10-1-2020, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tỉnh Quảng Ngãi đã giảm được 1 đơn vị hành chính cấp huyện (nhập huyện Tây Trà vào huyện Trà Bồng), 11 đơn vị hành chính cấp xã (trong đó giải thể 3 xã của huyện đảo Lý Sơn, giao cho chính quyền địa phương ở huyện Lý Sơn thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn mà pháp luật giao cho chính quyền địa phương ở huyện và xã trên phạm vi địa bàn huyện Lý Sơn). Tiến hành sắp xếp, sáp nhập 373 thôn, tổ dân phố, giảm 202 đầu mối, giảm hơn 760 người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố. Chỉ đạo quyết liệt nhằm khắc phục tình trạng thôn, tổ dân phố chưa có tổ chức đảng và trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố không phải là đảng viên. Toàn tỉnh hiện có 1.024/1.157 chi bộ thôn, tổ dân phố có cấp ủy (chiếm tỷ lệ 88,25%); có 849 trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố là đảng viên, trong đó, 92 bí thư chi bộ, 453 phó bí thư chi bộ và 81 chi ủy viên kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố.

Cùng với đó, thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25-10-2017, “Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”, tỉnh Quảng Ngãi tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh. Đến nay, đã thực hiện sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập vượt kế hoạch đề ra, giảm được 130 đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, cấp huyện (chiếm 11,93% trong tổng số đơn vị sự nghiệp), giảm 138 lãnh đạo đơn vị sự nghiệp (chiếm 8,4% trong tổng số lãnh đạo), qua đó, hằng năm đã góp phần giảm chi ngân sách nhà nước của tỉnh trên 8,870 tỷ đồng. Đã sắp xếp giảm 21 ban chỉ đạo, 14 ban quản lý dự án thuộc các sở, ban, ngành; thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công cấp tỉnh và 3 trung tâm phục vụ hành chính công cấp huyện để góp phần nâng cao chất lượng giải quyết thủ tục hành chính, chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, được nhân dân ủng hộ, đánh giá cao.

Thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, Tỉnh ủy Quảng Ngãi chỉ đạo tiến hành xây dựng đề án vị trí việc làm và cơ cấu lại đội ngũ công chức, viên chức trong các cơ quan hành chính khối Đảng, khối Nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập. Kết quả, đã thực hiện cắt giảm hơn 375 biên chế hành chính, 1.709 biên chế sự nghiệp. Đến nay, đã giảm hơn 8% biên chế của cấp thẩm quyền giao, chấm dứt hơn 2.200 hợp đồng lao động không đúng quy định tại các đơn vị hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, góp phần đẩy mạnh thực hiện việc tinh giản và bảo đảm theo lộ trình đến năm 2021 giảm 10% số lượng biên chế được giao theo kế hoạch đề ra.

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, tỉnh Quảng Ngãi đã cơ bản hoàn thành và vượt các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra. Hệ thống chính trị của tỉnh được sắp xếp, kiện toàn tổ chức và giảm các đầu mối bên trong của từng tổ chức, giảm tối đa cấp trung gian, cấp trưởng, số lượng cấp phó; khắc phục tình trạng trùng lắp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ; sắp xếp, kiện toàn đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức gắn với tinh giản biên chế và mạnh dạn thực hiện thí điểm một số mô hình mới về tổ chức bộ máy, kiêm nhiệm chức danh… để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và giảm chi ngân sách nhà nước trong 2 năm qua được trên 35,104 tỷ đồng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Một số khó khăn, vướng mắc

Mặc dù đã đạt những kết quả bước đầu trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, tỉnh Quảng Ngãi còn gặp một số khó khăn, vướng mắc và hạn chế:

Một là, hệ thống pháp luật, các quy định, hướng dẫn của Trung ương chưa được sửa đổi kịp thời và đồng bộ nên khó khăn trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, nội dung về sắp xếp tổ chức bộ máy, nhất là các nhiệm vụ, nội dung mới liên quan đến tổ chức bộ máy, biên chế; việc thí điểm hợp nhất các cơ quan, đơn vị còn lúng túng, chưa đồng bộ.

Hai là, một số cấp ủy, người đứng đầu các địa phương, cơ quan, đơn vị thiếu quyết liệt trong thực hiện, ngại khó, ngại va chạm; chưa nhận thức đầy đủ, toàn diện về tầm quan trọng của việc sắp xếp, đổi mới tổ chức bộ máy của cơ quan, đơn vị, dẫn đến tổ chức bộ máy một số nơi vẫn còn cồng kềnh, nhiều đầu mối; hiệu lực, hiệu quả hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Tổ chức bộ máy, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội chậm đổi mới, một số nhiệm vụ còn trùng lắp, vẫn còn tình trạng "hành chính hoá", "công chức hoá".

Ba là, số lượng cán bộ, công chức, viên chức cấp huyện và cán bộ, công chức, những người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư sau khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã khá nhiều nên khó khăn trong bố trí, sắp xếp công việc và giải quyết chế độ, chính sách cho đội ngũ này.

Bốn là, việc nhất thể hóa chức danh người đứng đầu nên một người phải đảm đương cùng lúc hai nhiệm vụ chính nặng nề, nếu không có sự nỗ lực, cố gắng, không nắm bắt hết công việc sẽ dễ dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Công tác bố trí, sắp xếp cán bộ lãnh đạo cấp trưởng và cấp phó gặp nhiều khó khăn khi nhất thể hóa các chức danh và hợp nhất một số cơ quan, đơn vị.

Quyết tâm cao và  tạo sự đồng thuận trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị phù hợp với thực tiễn địa phương

Để tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, mục tiêu đã đề ra trong sắp xếp tinh gọn bộ máy trong hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Quảng Ngãi tập trung thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:

Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII và kế hoạch của Tỉnh ủy đến từng địa phương, cơ quan, đơn vị và toàn thể cán bộ, đảng viên, nhân dân trong toàn tỉnh. Cấp ủy các cấp phải có quyết tâm cao, tạo được sự đoàn kết, đồng thuận trong thực hiện. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp ủy, tổ chức đảng, các địa phương, cơ quan, đơn vị trong việc tổ chức thực hiện.

Thứ hai, tiếp tục thực hiện đề án thí điểm thống nhất Văn phòng Tỉnh ủy phục vụ chung các cơ quan tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy; đề án sắp xếp các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện theo hướng tinh gọn, giảm đầu mối, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đề án thí điểm cơ quan tham mưu, giúp việc chung khối Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội để có cơ sở sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, đề xuất với Trung ương trong tổ chức thực hiện.

Thứ ba, tiếp tục sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đẩy mạnh xã hội hóa dịch vụ công. Rà soát việc tổ chức, hoạt động của các hội đặc thù để có những chủ trương phù hợp; khắc phục tình trạng trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố không phải là đảng viên; giảm khoảng 5% số lượng cấp ủy viên cấp tỉnh, cấp huyện so với số tối đa được cấp có thẩm quyền phê duyệt ở nhiệm kỳ 2015 - 2020; giảm số lượng đại biểu hội đồng nhân dân các cấp; giảm đại biểu hội đồng nhân dân công tác ở các cơ quan quản lý nhà nước.

Thứ tư, lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương, cơ quan, đơn vị rà soát trình độ chuyên môn, năng lực của đội ngũ công chức, viên chức để có kế hoạch sắp xếp, bố trí, sử dụng phù hợp với vị trí việc làm và yêu cầu nhiệm vụ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm việc tinh giản biên chế để đến năm 2021 bảo đảm giảm tối thiểu 10% biên chế được giao. Có biện pháp đồng bộ để tinh giản biên chế đối với những cán bộ, công chức, viên chức không hoàn thành nhiệm vụ, không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, không đạt tiêu chuẩn quy định (phẩm chất, năng lực, sức khỏe), những người dôi dư do sắp xếp lại tổ chức.

Thứ năm, thường xuyên thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc các địa phương, cơ quan, đơn vị đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ theo các kế hoạch của Tỉnh ủy để kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, các nhân, người đứng đầu có thành tích xuất sắc, gương mẫu trong triển khai thực hiện, đồng thời xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu nếu không hoàn thành nhiệm vụ trong thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy.

Với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Quảng Ngãi đã và đang nỗ lực thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp phù hợp với thực tiễn của tỉnh để tinh gọn bộ máy, giảm biên chế, cơ cấu lại đội ngũ hợp lý, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII của Đảng./.