KINH TẾ

Biến thách thức thành cơ hội, phát triển đồng bằng sông Cửu Long bền vững, an toàn, thịnh vượng

Tin, ảnh: Huy Vũ
22:11, ngày 27-09-2017
TCCSĐT - Ngày 27-9-2017, Hội nghị về “Phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu” tiến hành ngày làm việc toàn thể tại hội trường dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và các Phó Thủ tướng Chính phủ: Vương Đình Huệ, Trịnh Đình Dũng.
Hội nghị đã nghe Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường báo cáo tóm tắt kết quả các hội thảo chuyên đề trong ngày 26-9-2017. Nhìn chung, tại các hội thảo này, các đại biểu đã tập trung đóng góp các ý kiến để nhận diện những cơ hội, thách thức trong giai đoạn phát triển mới của đồng bằng sông Cửu Long; đề xuất những quan điểm mới trong chỉ đạo và định hướng chuyển đổi mô hình phát triển vùng với phương châm chung là “Chuyển hóa thách thức thành cơ hội để phát triển bền vững”.

 
 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trịnh Đình Dũng chủ trì hội nghị

Với những tư duy mới, để chuyển đổi mô hình phát triển mới cho đồng bằng sông Cửu Long, các đại biểu đã thống nhất đề xuất cần hướng đến một tầm nhìn chung là: “Đồng bằng sông Cửu Long phát triển bền vững, an toàn, thịnh vượng trên cơ sở phát huy phù hợp nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao kết hợp với dịch vụ, du lịch sinh thái, công nghiệp bền vững, có cơ sở hạ tầng đúng quy hoạch phát triển theo hướng chủ động, thông minh với nước, đồng bộ, thích ứng với biến đổi khí hậu toàn cầu, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao”.

Các quan điểm chỉ đạo phát triển đồng bằng sông Cửu Long trong thời gian tới được nhiều đại biểu đề xuất:

Một là, biến đổi khí hậu không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội chuyển đổi mô hình sản xuất, tổ chức, sắp xếp không gian phát triển vùng theo hướng hiệu quả, bền vững; cần tôn trọng sự vận hành tự nhiên của hệ sinh thái và chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, thay thế cho quan điểm chống chọi, can thiệp sâu vào quy luật tự nhiên làm hủy hoại môi trường và hệ sinh thái vùng.

Hai là, đổi mới tư duy, nhận thức, xem vùng đồng bằng sông Cửu Long là một thể thống nhất, quá trình chuyển đổi mô hình phát triển phải được xem xét trong tổng thể chung của toàn vùng, trong mối liên hệ, liên kết chặt chẽ với thành phố Hồ Chí Minh, vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả lưu vực sông Mê Công.

Ba là, phải lấy tài nguyên nước là yếu tố cốt lõi, trung tâm, xem đây là tư tưởng xuyên suốt cho việc hoạch định chiến lược, chính sách, quy hoạch phát triển vùng. Tài nguyên nước phải được quản lý thống nhất, tổng hợp trên toàn vùng, coi nước lợ, nước mặn là nguồn tài nguyên bên cạnh nguồn tài nguyên nước ngọt.

Bốn là, chuyển đổi mô hình phải dựa trên hệ sinh thái đặc thù của vùng, phù hợp với quy luật tự nhiên; kết hợp công nghệ tiên tiến, hiện đại với tri thức, kinh nghiệm bản địa; coi nước - đất - đa dạng sinh học là 03 trụ cột chính để phân vùng hợp lý; xác định nông nghiệp là ngành kinh tế chủ đạo, kinh tế biển là một động lực quan trọng cho sự phát triển vùng; đảm bảo phát triển hài hòa giữa kinh tế - xã hội- môi trường theo hướng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cuộc sống người dân.

Năm là, quá trình chuyển đổi cần có tầm nhìn dài hạn, nhất là những chuyển đổi lớn, ưu tiên cho thích ứng với biến đổi khí hậu, tận dụng những cơ hội giảm phát thải khí nhà kính để phát triển kinh tế hài hòa, kinh tế xanh, bảo vệ hệ sinh thái tự nhiên của vùng và giảm thiểu các ảnh hưởng, tác hại.

Sáu là, chuyển đổi mô hình phát triển phải đảm bảo tính ổn định sinh kế của người dân, đổi mới trong sự ổn định. Trong đó, người dân và doanh nghiệp đóng vai trò trung tâm, Nhà nước đóng vai trò định hướng và dẫn dắt; Nhà nước ưu tiên đầu tư thỏa đáng từ nguồn ngân sách trung ương cho các công trình quan trọng, cấp bách thích ứng với biến đổi khí hậu.

Bảy là, nguồn lực chuyển đổi mô hình phát triển phải từ chính nội tại vùng đồng bằng sông Cửu Long thông qua việc tái cơ cấu các ngành kinh tế, nâng cao giá trị gia tăng của chuỗi sản phẩm ngành nông nghiệp đặc thù của vùng và chú trọng thu hút đầu tư tư nhân trong và ngoài nước, đặc biệt là chú trọng nâng cao chất lượng và sử dụng hợp lý nguồn nhân lực.

 
 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận hội nghị

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao nhiệt tình, trách nhiệm của các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, các chuyên gia, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long đã góp phần giúp hội nghị thành công tốt đẹp. Sau hội nghị này, Chính phủ sẽ tiếp tục tập họp các ý kiến đóng góp, nghiên cứu để ban hành Nghị quyết về phát triển đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Thủ tướng, những thách thức lớn mà đồng bằng sông Cửu Long đang đối mặt là: khai thác tài nguyên nước thượng nguồn sông Mê Công; các hoạt động kinh tế cường độ cao gây ra nhiều hệ lụy về sinh thái, môi trường, các điểm sạt lở sông, biển ngày càng nghiêm trọng; chất lượng nguồn nhân lực còn nhiều hạn chế,… Trong định hướng phát triển tới đây, với thế mạnh là vùng sản xuất nông nghiệp, đồng bằng sông Cửu Long phải là vùng có nền nông nghiệp thông minh bền vững, tầm cỡ châu Á, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp, lấy phát triển bền vững và hiệu quả của sản xuất làm tiêu chí hành động.

Thủ tướng nhấn mạnh 3 quan điểm lớn trong phát triển đồng bằng sông Cửu Long thời gian tới: Thứ nhất, kiến tạo phát triển bền vững thịnh vượng, biến thách thức thành cơ hội, đảm bảo cuộc sống khá giả của người dân và bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bằng. Thứ hai, chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp thuần túy mà chủ yếu là sản xuất lúa sang sản xuất chất lượng, chuyển mạnh sang nông nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao, chú trọng phát triển công nghiệp chế biến. Thứ ba, tôn trọng quy luật tự nhiên, chọn mô hình phát triển thích ứng với quy luật tự nhiên; tránh can thiệp thô bạo tự nhiên; chủ động sống chung với lũ, với hạn, mặn phù hợp điều kiện thực tế.

Trong thời gian tới, cần chú trọng liên kết nội vùng, liên kết nội vùng với thành phố Hồ Chí Minh, với các quốc gia lưu vực sông Mê Công. Mọi hoạt động đầu tư thích ứng biến đổi khí hậu phải đảm bảo tính liên ngành, liên vùng, ưu tiên các công trình phát triển toàn vùng; chú trọng và chủ yếu là các giải pháp phi công trình. Trong phát triển, phải lấy con người làm trung tâm; chú trọng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, hạn chế phát triển nhiệt điện than; quan tâm xây dựng nhà ở an toàn, vệ sinh cho người dân.

Trong các giải pháp tổng thể phát triển đồng bằng sông Cửu Long thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu phải quan tâm xây dựng quy hoạch tích hợp phát triển đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu, trước hết cần rà soát quy hoạch tổng thể vùng theo hướng khai thác và sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên nước, đất, đa dạng sinh học. Song song đó, bố trí khai thác không gian lãnh thổ theo hướng khai thác hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên; tạo không gian trữ nước cho vùng ở khu vực Đồng Tháp Mười, Tứ giác Long Xuyên. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện cơ chế điều phối phát triển vùng để nâng cao hiệu quả, khắc phục nhanh tình trạng quản lý nhà nước thừa chồng chéo, thiếu phối hợp, nhằm tạo ra sức mạnh tổng hợp của cả vùng.

 
 Quang cảnh hội nghị

Sau hội nghị này, các bộ, ngành địa phương phối hợp nghiên cứu thành lập Quỹ phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long với nhiều nguồn lực, phấn đấu từ nay đến năm 2020 giải ngân có hiệu quả ít nhất 1 tỷ USD để thực hiện những công trình quan trọng ứng phó biến đổi khí hậu như cống điều tiết ngăn mặn sông Cái Lớn, sông Cái Bé (Kiên Giang), cốn Trà Sư - Tha La (An Giang) để kiểm sóat lũ, những công trình chống sạt lở cấp thiết cho vùng. Quan điểm của Chính phủ là tạo mọi điều kiện cho tư nhân tham gia đầu tư thực hiện các công trình và chủ động chủ động hợp tác với các quốc gia tiểu vùng sông Mê Công, các tổ chức quốc tế trên nhiều lĩnh vực để biến thách thức thành cơ hội, huy động nhiều nguồn lực phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu./.
Bài cùng chủ đề

Việt Nam nhảy 5 bậc về năng lực cạnh tranh toàn cầu  (27/09/2017)

Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội bàn về Luật An ninh mạng  (27/09/2017)

Cần Thơ: Chủ tịch Quốc hội tiếp xúc cử tri tại huyện Phong Điền  (27/09/2017)

Chủ tịch nước làm việc với Hội đồng Tư vấn kinh doanh APEC  (27/09/2017)

Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cần tầm nhìn phát triển mới  (27/09/2017)

Đại sứ quán Đức bác bỏ thông tin ngừng cấp thị thực cho người Việt  (27/09/2017)

mới nhất