Sự lựa chọn khó khăn

TCCSĐT - Sau gần 10 tháng ngưng trệ, Nhật Bản và Ô-xtrây-li-a lại khởi động tiến trình đàm phán về hiệp định thương mại tự do song phương. Trong khi đối với Ô-xtrây-li-a, Nhật Bản chỉ là một đối tác thương mại lớn như nhiều đối tác khác thì đối với Nhật Bản, thoả thuận thương mại tự do với Ô-xtrây-li-a lại có ý nghĩa đặc biệt vì sẽ là thoả thuận thương mại tự do đầu tiên mà Nhật Bản ký kết với một trong những nước xuất khẩu nông phẩm chính trên thế giới, hơn thế việc mở cửa thị trường nông phẩm vốn là chuyện rất nhạy cảm về chính trị nội bộ ở Nhật Bản.

Hai nước đã bắt đầu tiến hành đàm phán từ nhiều năm nay và chưa đạt được thoả thuận bởi bất đồng quan điểm về mở cửa thị trường nông phẩm ở Nhật Bản. Với lý do “truyền thống văn hoá nông nghiệp và an ninh lương thực”, Nhật bản từ lâu nay vẫn bảo hộ nông nghiệp và công nghiệp chế biến nông sản, đánh thuế rất nặng vào nhập khẩu nông sản. Việc nối lại đàm phán với Ô-xtrây-li-a về hiệp ước mậu dịch tự do báo hiệu nhận thức mới từ phía Nhật Bản về sự cần thiết phải mở cửa thị trường nông phẩm cho Ô-xtrây-li-a để đổi lấy những lợi ích khác cấp thiết và quan trọng không kém.

Và đó là sự lựa chọn khó khăn của Chính phủ Nhật Bản, nhưng xem ra Chính phủ Nhật Bản không có sự lựa chọn nào khác. Thủ tướng Nhật Bản Nao-tô Kan phải dành ưu tiên hàng đầu cho việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà đẩy mạnh thương mại là một động lực. Ngoài ra, Chính phủ Nhật Bản phải đổi nhượng bộ cho Ô-xtrây-li-a về mở cửa thị trường nông phẩm để đổi lấy sự bảo đảm cung ứng nguyên vật liệu, đặc biệt về Uranium cho năng lượng hạt nhân từ Ô-xtrây-li-a. Mấy tháng nữa thôi, ông Kan phải quyết định Nhật Bản có hay không tham gia vào tiến trình hình thành Khu vực mậu dịch tự do xuyên Thái Bình Dương mà Mỹ cùng với 8 quốc gia khác đang nỗ lực thúc đẩy. Nếu không tham gia thì Nhật Bản càng bị tụt hậu trong khi hiện đã chậm chân so với Mỹ, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc và ASEAN trong việc hình thành các khu vực mậu dịch tự do song phương. Hàn Quốc đã đạt được thoả thuận về mậu dịch tự do với Mỹ và EU. Trung Quốc cũng đã thu xếp ổn thoả chuyện ấy với Mỹ và ASEAN cũng đã đạt được kết quả tương tự với nhiều đối tác chiến lược của mình. Trong bối cảnh ấy, việc nối lại đàm phán với Ô-xtrây-li-a còn vừa là sự chuẩn bị lại vừa như một thử nghiệm đối với Nhật Bản./.