Trên chuyển động, dưới ấm dần lên

Từ đầu năm đến nay, Ủy ban Kiểm tra các cấp đã xử lý, kỷ luật hơn 200 tập thể và cá nhân có sai phạm ở nhiều ngành, lĩnh vực.

Các sai phạm chủ yếu là buông lỏng quản lý, lãnh đạo, chưa làm tròn trách nhiệm người đứng đầu; vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm; kê khai tài sản, thu nhập không đúng quy định; thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, suy thoái về đạo đức, lối sống…

Nhìn lại công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong năm qua, có thể thấy tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” đã từng bước được khắc phục, bên trên chuyển động, bên dưới cũng ấm dần lên.

Nhiều địa phương đã chủ động, tích cực vào cuộc, tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời nhiều cán bộ, đảng viên có sai phạm liên quan đến tham nhũng, tiêu cực, kể cả những đồng chí trong ban thường vụ, thường trực cấp ủy.

Những địa phương tích cực vào cuộc, có nhiều chuyển động rõ nét như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng, Quảng Nam, Đăk Nông, Gia Lai...

Công tác thanh tra, kiểm tra tập trung vào những nơi có vấn đề phức tạp, dư luận quan tâm, các lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng; qua đó đã phát hiện, xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng vòi vĩnh, nhũng nhiễu, “gợi ý”, “lót tay”, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp (tham nhũng vặt).

Ví tham nhũng vặt như ghẻ ruồi, rất khó chịu, gây mất lòng tin trong nhân dân, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh chống tham nhũng vặt, đặc biệt là trong việc giải quyết thủ tục, giấy tờ của các cơ quan hành chính nhà nước, tránh gây phiền hà, nhũng nhiễu cho người dân và doanh nghiệp.

Thu hồi triệt để tài sản tham nhũng

Trước đây, việc thu hồi tài sản vốn là khâu yếu, án treo nhiều, nhưng những hạn chế này đã dần được khắc phục.

Trong quá trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, các cơ quan chức năng đã tích cực, kịp thời xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên, phong tỏa, thu hồi triệt để tài sản tham nhũng; đồng thời khuyến khích người phạm tội tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.

Việc kê biên, thu giữ tài sản trong một số vụ án tham nhũng, kinh tế lớn, đạt kết quả khá cao. Cụ thể, vụ Giang Kim Đạt thu hồi hơn 300 tỷ đồng; vụ Hứa Thị Phấn hơn 10.000 tỷ đồng; vụ Ngân hàng Đông Á hơn 2.000 tỷ đồng; vụ Phạm Công Danh (giai đoạn I) hơn 6.000 tỷ đồng; vụ Đinh La Thăng hơn 20 tỷ đồng; vụ Trịnh Xuân Thanh hơn 45 tỷ đồng; vụ AVG hơn 8.500 tỷ đồng…

Kết quả này đã thể rõ tinh thần: “Công quỹ là của công cho nên một xu, một hào cũng không được chi dùng bừa bãi; công quyền là vì dân cho nên không được mảy may vì riêng tư; phải thật sự chí công vô tư, công tư phân minh, công trước tư sau, vì công mà quên tư; mọi việc đều xuất phát từ dân, vì dân”, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh tại Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống tham nhũng (tháng 6-2018).

Củng cố niềm tin, động lực phát triển

Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã có những chuyển biến mạnh mẽ, mang lại hiệu quả tích cực, rõ nét, được nhân dân đồng tình, ủng hộ, bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao. Nhưng đã có tư tưởng lo ngại rằng việc đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, đảng viên sai phạm, sẽ làm mất uy tín của Đảng, làm “chùn”, làm “chậm lại” sự phát triển.

Về vấn đề này, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: “Đừng sợ làm sẽ mất uy tín, sợ khuyết điểm là không tiến bộ được, mà làm để lấy lại uy tín”. Ông khẳng định, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, xây dựng, chỉnh đốn Đảng không làm “chùn”, làm “chậm” sự phát triển, mà ngược lại đây chính là nguồn động lực to lớn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin, nâng cao uy tín của Đảng.

Thực tế cho thấy, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tình hình kinh tế - xã hội đất nước tiếp tục duy trì đà phát triển, quốc phòng, an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được giữ vững…

Kết thúc năm 2018, Việt Nam hoàn thành toàn diện 12/12 chỉ tiêu kinh tế - xã hội; tăng trưởng GDP đạt mức cao nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay (7,08%); suất siêu trên 7 tỷ USD; toàn ngành du lịch đón gần 15,6 triệu lượt khách quốc tế và 80 triệu khách nội địa, đóng góp lớn cho sự phát triển chung của đất nước.

Để đạt được những kết quả quan trọng có nhiều nguyên nhân, cả chủ quan và khách quan. Trong đó, một nguyên nhân rất quan trọng là công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, đã được tăng cường và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận, được nhân dân đồng tình ủng hộ, phấn khởi tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước.

Những “thanh bảo kiếm” sắc bén

Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là cuộc đấu tranh vô cùng khó khăn, phức tạp, cần được tiến hành thường xuyên, liên tục, đồng bộ, quyết liệt mới mang lại hiệu quả.

Trước hết, phải loại khỏi bộ máy của Đảng, Nhà nước những cán bộ hư hỏng, thoái hóa biến chất, phòng chống tham nhũng, tiêu cực ngay trong các cơ quan phòng, chống tham nhũng.

Các cơ quan nội chính, kiểm tra, thanh tra, điều tra, kiểm sát, xét xử, phải là những “thanh bảo kiếm” sắc bén, bao gồm những cán bộ có dũng khí, bản lĩnh và nghiệp vụ để bảo vệ cái đúng, ngăn chặn cái sai.

Đồng thời, việc ban hành và bảo đảm thực thi các quy định để ngăn ngừa có hiệu quả những sự tác động không theo đúng quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào hoạt động của các cơ quan phòng chống tham nhũng là hết sức cần thiết.

Như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng từng nói: “Bản thân cơ quan tố tụng, cơ quan phòng, chống tham nhũng cũng phải là đối tượng xem xét để xem có làm đúng không; không phải mình có quyền thì muốn quyết ai, quyết thế nào người ta cũng phải chịu, có luật cả rồi”.

Và điều đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định chính là những người làm công tác phòng, chống tham nhũng nói chung, những người trực tiếp làm việc trong các cơ quan chức năng phòng, chống tham nhũng nói riêng, phải thật sự liêm chính, trong sạch, gương mẫu, biết giữ mình, trọng liêm sỉ, không chịu bất cứ sức ép không trong sáng nào, bất cứ sự cám dỗ, mua chuộc nào của những kẻ phạm tội; tuyệt đối công tâm trong sáng khách quan, vì sự nghiệp chung, không vướng bận yếu tố cá nhân, không bị chi phối vì quan hệ.

Chống là quan trọng, cấp bách; xây là cơ bản, lâu dài

Trong nhiều cuộc tiếp xúc cử tri, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã chia sẻ không chỉ “chống”, mà cơ bản, lâu dài chính là “xây”. “Chống” là quan trọng, cấp bách, phải làm và làm quyết liệt, nhưng không phải cứ nhăm nhăm đi “chống”, xảy ra rồi thì phải “chống”, cái chính là phải “xây” để ngăn ngừa, răn đe, đừng xảy ra là tốt nhất.

Trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, không phải chỉ cốt xử tử, chung thân hay xử thật nặng mới là kết quả tốt, cái chính là người sai phạm phải nhận ra sai lầm, khuyết điểm của mình; phải thu hồi được nhiều tài sản cho Nhà nước. Bần cùng bất đắc dĩ lắm mới sử dụng biện pháp không ai mong muốn, cho nên vừa kiên quyết, quyết liệt, nhưng phải rất nhân văn, có lý có tình. Cái chính là răn đe, ngăn ngừa để không xảy ra thì tốt, “chống” là để “xây” và “xây” tốt đỡ phải “chống”.

Chính vì vậy, phải xây dựng và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách về tổ chức, cán bộ, để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, “chạy chức, chạy quyền”, “tham nhũng quyền lực”.

Đồng thời, phải đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình, tăng cường đối thoại, giải quyết những kiến nghị, vướng mắc, bức xúc của người dân và doanh nghiệp; phải phát huy vai trò của báo chí, truyền thông, công khai kết quả thanh tra, kiểm tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế.

Chống tham nhũng phải kết hợp với thực hiện các nghị quyết khác của Trung ương, gắn chặt với Nghị quyết Trung ương 6 về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Nghị quyết Trung ương 7 về cải cách chính sách tiền lương, chính sách bảo hiểm xã hội, rồi nghị quyết về công tác cán bộ, chống tham nhũng trong công tác cán bộ; rồi hoàn thiện thể chế, chính sách, luật pháp để không còn những “khoảng trống”, “kẽ hở”, để không thể tham nhũng, không dám tham nhũng và không còn muốn tham nhũng.

Trong cuộc sống, làm việc gì cũng khó, việc lớn việc nhỏ đều khó, mức độ khác nhau, nhưng phòng, chống tham nhũng là cuộc đấu tranh vô cùng khó khăn, phức tạp.

Để cuộc đấu tranh đầy gian nan, thử thách này tiếp tục được đẩy mạnh, thường xuyên, liên tục, quyết liệt và hiệu quả hơn nữa, thì tất cả phải cùng vào cuộc, từ trên xuống dưới chung sức, đồng lòng, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, phải có “quyết tâm rất cao”, “nỗ lực rất lớn”.

“Nếu không có sự ủng hộ của cử tri và toàn thể nhân dân, cuộc đấu tranh này không thể thành công. Vừa qua, các cơ quan chức năng, các cấp, các ngành làm được như vậy là nhờ sự ủng hộ, đồng thuận rất lớn của xã hội, của nhân dân”.

Và điều quan trọng là phải thiết lập cho được một cơ chế kiểm soát việc thực thi quyền lực đối với người có chức, có quyền; phải ngăn ngừa tận gốc những sai phạm, khuyết điểm một cách căn cơ, bài bản bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phải “nhốt quyền lực vào trong lồng cơ chế”./.