Tới dự và chung vui với Đại hội có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu, nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; Nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh, nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương; Thủ tướng Chính phủ - Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương Nguyễn Tấn Dũng; Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng; Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân cùng nhiều vị lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương và các địa phương.

1.800 đại biểu là đại diện Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, ngành, nghề, dân tộc, tôn giáo, lực lượng vũ trang, các tổ chức quốc tế, đoàn ngoại giao, đại diện người Việt Nam ở nước ngoài đã dự Đại hội.

Phát biểu tại Đại hội, Thủ tướng Chính phủ - Chủ tịch Hội đồng Thi đua -Khen thưởng Trung ương Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, đây là sự kiện chính trị quan trọng, là ngày hội lớn của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta.

Đại hội là nơi hội tụ, biểu dương, tôn vinh các Anh hùng, Chiến sĩ thi đua, gương điển hình tiên tiến, những nhân tố tiêu biểu xuất sắc nhất trong các phong trào thi đua yêu nước của toàn quốc.

Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, “thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhiều phong trào thi đua yêu nước đã được phát động và trở thành cao trào hành động cách mạng của quần chúng nhân dân.

Trong 5 năm qua, Đảng, Nhà nước và Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương luôn quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo công tác thi đua khen thưởng. Bộ Chính trị đã thông qua Đề án đổi mới công tác thi đua, khen thưởng và ban hành Chỉ thị số 34 ngày 07-4-2014 về tiếp tục đổi mới công tác thi đua khen thưởng.

Chính sách pháp luật về thi đua - khen thưởng ngày càng được hoàn thiện, ban hành kịp thời Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thi đua khen thưởng và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành, góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý và nâng cao hơn hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về thi đua khen thưởng.

Thủ tướng nêu rõ các phong trào thi đua đã phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, tạo động lực góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng - an ninh, đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Kinh tế - xã hội Việt Nam đã đạt được những thành quả quan trọng trên các lĩnh vực, lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, tăng trưởng kinh tế được duy trì ở mức khá cao, các đột phá chiến lược và cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng đạt được hiệu quả bước đầu.

Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tiếp tục được hoàn thiện. Nguồn nhân lực và khoa học - công nghệ có bước phát triển. Đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đạt kết quả quan trọng. Chất lượng tăng trưởng nhiều mặt được cải thiện. Sức cạnh tranh tiềm lực và quy mô của nền kinh tế được nâng lên.

Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ công bằng xã hội đạt được những kết quả tích cực. An sinh xã hội cơ bản được bảo đảm, phúc lợi xã hội và đời sống nhân dân được cải thiện. Cải cách hành chính có bước tiến bộ.

Quốc phòng - an ninh được tăng cường. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được chủ động đẩy mạnh và đạt được nhiều kết quả. Khối đại đoàn kết toàn dân được tăng cường. Độc lập, chủ quyền quốc gia được giữ vững. Chính trị xã hội ổn định. Vị thế nước ta trên trường quốc tế được nâng lên. Tạo thêm điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời gian tới.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ IX là dấu mốc quan trọng đánh dấu bước phát triển mới trên cơ sở tiếp nối, phát huy những truyền thống tốt đẹp và những thành tích, kết quả đã đạt được trong suốt 67 năm qua, với trọng tâm là đánh giá kết quả đạt được cũng như những hạn chế trong các phong trào thi đua yêu nước, công tác khen thưởng giai đoạn 2011 - 2015 và đề ra phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2016 - 2020.

Đại hội lần này cũng là dịp để chúng ta biểu dương, tôn vinh các tập thể, cá nhân, các anh hùng chiến sĩ thi đua và các gương điển hình tiên tiến, nhân tố tiêu biểu trong toàn quốc, đồng thời Đại hội còn có ý nghĩa quan trọng động viên, cổ vũ toàn Đảng, toàn quân, toàn dân khơi dậy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo động lực thực hiện thắng lợi nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, xây dựng vào bảo vệ Tổ quốc.

Báo cáo kết quả phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng 5 năm (2011 - 2015), Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương nêu rõ từ sau Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ VIII đến nay, phong trào thi đua yêu nước và công tác thi đua, khen thưởng trong cả nước đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các chủ trương, chính sách và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thi đua, khen thưởng ngày càng được hoàn thiện.

Các phong trào thi đua yêu nước có nhiều đổi mới về nội dung và hình thức, thiết thực và hiệu quả hơn. Các cấp ủy, tổ chức Đảng, lãnh đạo chính quyền các cấp đã có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân đã chủ động và phối hợp để tổ chức các phong trào thi đua, bám sát nhiệm vụ chính trị, chuyên môn, được đông đảo đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia hưởng ứng.

Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” đã tạo động lực mạnh mẽ, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân nên được người dân đồng tình hưởng ứng, trở thành phong trào thi đua trọng tâm, nòng cốt trong các phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2011 - 2015, huy động được cả hệ thống chính trị tham gia, tạo bước chuyển biển trong các phong trào thi đua thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của các bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương.

Công tác phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân điển hình tiên tiến được quan tâm chỉ đạo và có nhiều chuyển biến rõ nét.

Công tác khen thưởng đã có tác dụng động viên, cổ vũ kịp thời các tổ chức, cá nhân có thành tích tiêu biểu, xuất sắc. Các bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương và địa phương đã chủ động khen thưởng kịp thời các trường hợp có thành tích đột xuất, người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác,...

Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đoàn thể để phát hiện, đề nghị khen thưởng cấp Nhà nước cho người lao động, cá nhân, tập thể ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo,… Việc phong tặng, truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam Anh hùng” và khen thưởng kháng chiến được tập trung chỉ đạo thực hiện và đạt kết quả tốt.

Trong 5 năm qua, Đảng và Nhà nước đã tặng thưởng 17 Huân chương Sao vàng, 85 Huân chương Hồ Chí Minh, 3.080 Huân chương Độc lập, 377 Huân chương Quân công, 31.119 Huân chương Lao động, 169 Huân chương Đại đoàn kết dân tộc, 2.187 Huân, Huy chương Hữu nghị, 124 Anh hùng Lao động, 81 Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (thành tích trong thời kỳ đổi mới), 194 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 215 Giải thưởng Nhà nước, 4.888 danh hiệu Nhà giáo, Thầy thuốc, Nghệ sĩ, Nghệ nhân (nhân dân, ưu tú) cùng nhiều Huân, Huy chương tặng thưởng cho các cá nhân đạt được thành tích tiêu biểu, xuất sắc.

Tuy nhiên, phong trào thi đua thời gian qua còn có những hạn chế, đó là phong trào chưa phát triển đồng đều, liên tục, có nơi còn hình thức. Chất lượng công tác khen thưởng chưa đạt yêu cầu, cá biệt vẫn có những tập thể, cá nhân được khen thưởng nhưng thành tích chưa thật sự tiêu biểu, chưa nêu gương và lan tỏa.

Việc đề nghị khen thưởng cấp Nhà nước người trực tiếp lao động, sản xuất, công tác…, khen thưởng thông qua việc phát hiện các điển hình chưa tạo được sự chuyển biến sâu rộng từ cơ sở và đồng đều ở các bộ, ngành, địa phương. Công tác tuyên truyền, nhân rộng các điển hình tiên tiến chưa đáp ứng yêu cầu đề ra.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; phát huy truyền thống thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, công tác thi đua, khen thưởng trong 5 năm tới cần phải phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị vào việc thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Phong trào thi đua phải trở thành động lực to lớn, góp phần phát triển kinh tế nhanh, bền vững, sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; giữ gìn hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Các chỉ tiêu chủ yếu trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2016 - 2020 được đặt ra là hằng năm 100% bộ, ban, ngành, đoàn thể trung ương, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức phát động và ký giao ước thi đua; 100% các phong trào thi đua xây dựng được tiêu chí cụ thể, thiết thực. Đến năm 2020, có trên 50% số xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những kết quả đã đạt được trong phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng trong 5 năm qua, đóng góp tích cực vào những thành tích to lớn trên tất cả các lĩnh vực của đất nước.

Các phong trào thi đua đã bám sát việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị gắn với việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, thi đua lập thành tích nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, hướng tới Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng.

Tổng Bí thư cũng chỉ rõ những kết quả đạt được của phong trào thi đua yêu nước trong thời gian qua là rất to lớn, song vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm. Phong trào thi đua tuy phát triển sâu rộng nhưng chưa toàn diện, chưa đồng đều, liên tục; nhiều nơi còn mang nặng tính hình thức, chưa gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ chính trị; một số phong trào tác dụng lan tỏa chưa cao; công tác sơ kết, tổng kết ở một số địa phương, đơn vị chưa được coi trọng đúng mức, chậm phát hiện và nhân rộng những điển hình tiên tiến. Đối tượng khen thưởng là những người lao động trực tiếp chưa nhiều.

Tổng Bí thư nhấn mạnh trong thời gian tới, phong trào thi đua yêu nước cần tập trung vào thực hiện nhiệm vụ to lớn là động viên toàn Đảng, toàn dân và toàn quân nỗ lực phấn đấu thực hiện thật tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; phát huy sức mạnh toàn dân tộc và dân chủ xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

Tổng Bí thư nhấn mạnh công tác thi đua, khen thưởng đòi hỏi phải huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị nhưng cũng cần phải có đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý và chuyên trách thi đua, khen thưởng là nòng cốt theo hướng gọn nhẹ, hiệu lực, hiệu quả. Đội ngũ những người làm công tác thi đua, khen thưởng cần có phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị vững vàng, nắm vững chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua - khen thưởng, có bề dày kiến thức và kinh nghiệm, gắn bó với quần chúng và phong trào thi đua để tích cực tham mưu cho các cấp ủy, chính quyền trong công tác thi đua, khen thưởng.

Cũng tại phiên khai mạc, Đại hội đã nghe tham luận của các tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến. Đó là tấm gương đề cao cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc của cán bộ, chiến sĩ Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân; Tiến sĩ Phạm Bá Hải, giảng viên Đại học Sư phạm kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đam mê sáng tạo, dấn thân vì khoa học, cống hiến cho cộng đồng, không trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước, hay Công ty cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk - cánh chim đầu đàn của ngành sữa với gần 40 năm phát triển và trưởng thành, đang hướng tới mục tiêu trở thành một trong 50 công ty sữa lớn nhất thế giới vào năm 2017./.