Đến ngày 08-8-2015, 9 đảng bộ quận, huyện (Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt, Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh) và 7 đảng bộ khối, ngành, trường học (Đảng bộ Công an, Đảng bộ Quân sự, Đảng bộ Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy, Đảng bộ Khối cơ quan Dân Chánh Đảng, Đảng bộ Khối Doanh nghiệp, Đảng bộ Trường Đại học Cần Thơ và Đảng bộ Trường Đại học Y Dược Cần Thơ) trực thuộc Thành ủy Cần Thơ đã tiến hành xong đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ 2015 - 2020. Theo đánh giá của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, các cấp ủy đảng đã đã quán triệt, triển khai và tổ chức thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 36-CT/TW, ngày 30-5-2014, của Bộ Chính trị, các văn bản của Trung ương và kế hoạch của Thành ủy về Đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.

Tập hợp trí tuệ của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xây dựng văn kiện đại hội

Theo đánh giá của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, thành công nổi bật qua 16 đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở nhiệm kỳ 2015 - 2020 là dự thảo văn kiện đại hội được chuẩn bị chu đáo; đánh giá đúng những thành tựu và kết quả đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua; phân tích, làm rõ những hạn chế, yếu kém và nguyên nhân; đề ra phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ mới sát hợp với chức năng, nhiệm vụ chính trị và đặc điểm, tình hình của từng đảng bộ; xác định rõ mục tiêu, các chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá; tổ chức tốt việc thảo luận, lấy ý kiến đóng góp rộng rãi, tập hợp được trí tuệ của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong việc góp ý bổ sung, hoàn thiện văn kiện.

Nhìn chung, báo cáo chính trị tại các đại hội đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Đảng bộ thành phố Cần Thơ đã xác định được những nhiệm vụ, giải pháp lãnh đạo thực hiện toàn diện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; đồng thời xác định được những khâu đột phá để phát huy những tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, đơn vị. Cụ thể như dự thảo báo cáo chính trị tại đại hội đảng bộ các quận Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn, Thốt Nốt đã tập trung vào phát triển lĩnh vực công nghiệp, thương mại - dịch vụ; dự thảo báo cáo chính trị tại đại hội đảng bộ các huyện Phong Điền, Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh tập trung vào xây dựng nông thôn mới, đô thị sinh thái, sản xuất nông nghiệp chất lượng cao; dự thảo báo cáo chính trị tại các đại hội đảng bộ khối, ngành, trường học tập trung vào lãnh đạo, thực hiện nhiệm vụ chính trị theo chức năng, nhiệm vụ đặc thù.

Tại các đại hội, báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành đảng bộ đã đi sâu kiểm điểm vai trò lãnh đạo của cấp ủy, ban thường vụ và thường trực cấp ủy với tinh thần thẳng thắn, nghiêm túc. Nội dung báo cáo kiểm điểm gắn với kết quả thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị, “Về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; việc đổi mới phương thức lãnh đạo và phong cách, lề lối làm việc của cấp ủy trong nhiệm kỳ vừa qua; đánh giá đúng những ưu điểm, khuyết điểm, rút ra bài học kinh nghiệm, từ đó đề ra phương hướng khắc phục cụ thể trong nhiệm kỳ tới.

Các dự thảo văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, các văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 và các dự thảo văn kiện của từng đảng bộ trực thuộc Thành ủy Cần Thơ được tổ chức lấy ý kiến đóng góp nghiêm túc, đúng theo quy định trước khi tiến hành đại hội và được các cấp ủy tổng hợp báo cáo trước đại hội để tiếp tục đóng góp, bổ sung, hoàn thiện. Mỗi đại hội có từ 10-16 đại biểu đăng ký phát biểu, tham luận. Các ý kiến đóng góp cho Dự thảo Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng tập trung vào 8 nội dung theo hướng dẫn. Các ý kiến đóng góp cho Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIII tập trung vào các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị; về tiêu chuẩn, cơ cấu Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố khóa XIII, nhiều ý kiến đề nghị quan tâm cơ cấu cán bộ nữ, cán bộ trẻ trong cấp ủy và ban thường vụ cấp ủy để bảo đảm tính kế thừa và phát triển.

Công tác nhân sự: bảo đảm yêu cầu, nâng cao chất lượng

Kết quả bầu cử cấp ủy mới ở 16 đại hội đảng bộ trực thuộc Thành ủy Cần Thơ nhiệm kỳ 2015 - 2020 cho thấy công tác chuẩn bị nhân sự đã được thực hiện chặt chẽ, đúng quy định, quy trình, thủ tục theo hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương và Thành ủy Cần Thơ; bảo đảm yêu cầu về tiêu chuẩn, cơ cấu, cán bộ nữ, cán bộ trẻ. So với nhiệm kỳ trước, tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ trẻ đều tăng; chất lượng cấp ủy được cấp ủy đã được nâng lên; số lượng cấp ủy viên có trình độ chuyên môn sau đại học và cao cấp, cử nhân lý luận chính trị đều tăng.

Cụ thể là, số dư bầu cấp ủy được bảo đảm theo đúng quy định, các chức danh chủ chốt đều trúng cử như dự kiến. Nhân sự cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư là những cán bộ đã được quy hoạch, đào tạo, bảo đảm các yêu cầu về tiêu chuẩn, cơ cấu. Khi tiến hành xây dựng phương án nhân sự, ngoài việc bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định, các cấp ủy đã tổ chức thảo luận, lấy ý kiến nơi công tác và nơi cư trú của người được đề cử bầu vào cấp ủy khóa mới, thực hiện đúng các bước trong quy trình giới thiệu nhân sự, qua đó, đưa vào danh sách trình đại hội những ứng cử viên có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ, năng lực thực tiễn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân tín nhiệm.

Tại các đại hội, công tác bầu cử cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp ủy và bầu đại biểu dự đại hội đảng bộ cấp trên được tiến hành đúng Quy chế bầu cử trong Đảng, Hướng dẫn số 26-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương và Hướng dẫn số 09-HD/TU, ngày 09-9-2014, của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ. Kết quả, qua đại hội, 16 đảng bộ trực thuộc Thành ủy Cần Thơ đã bầu 517 cấp ủy viên (tỷ lệ tái cử chiếm 70,60%), trong đó nữ chiếm 18,76%, tuổi bình quân là 46,09 tuổi, trẻ chiếm 8,32%, người dân tộc chiếm 1,35%. So với cấp ủy nhiệm kỳ 2010 - 2015, tỷ lệ nữ tăng 4,48%, tỷ lệ trẻ tăng 1,61%, tuổi bình quân giảm 0,63 tuổi. Một số cấp ủy đã chuẩn bị tốt nguồn cán bộ nữ, nhờ đó tỷ lệ cán bộ nữ được bầu vào cấp ủy mới khá cao. Cụ thể như Đảng bộ quận Bình Thủy: tỷ lệ nữ trong cấp ủy đạt 35%, trong ban thường vụ đạt 33%; Đảng bộ quận Ninh Kiều: tỷ lệ nữ trong cấp ủy đạt 32,55%, trong ban thường vụ đạt 30,76%; Đảng bộ Khối cơ quan Dân chính Đảng: tỷ lệ nữ trong cấp ủy đạt 25,92%; Đảng bộ Đại học Y Dược Cần Thơ: tỷ lệ nữ trong cấp ủy đạt 26,66%; Đảng bộ quận Cái Răng: tỷ lệ nữ trong cấp ủy đạt 25,64%. Ngoài ra, Thành ủy Cần Thơ cũng đã chọn Đảng bộ quận Ô Môn thực hiện thí điểm đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp ủy theo Hướng dẫn số 34-HD/TW của Ban Tổ chức Trung ương với kết quả bầu cử bí thư đúng dự kiến, tỷ lệ phiếu bầu đạt khá cao: 97,13%.

Theo đánh giá của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, chất lượng cấp ủy khóa mới ở các đảng bộ trực thuộc Thành ủy đã được nâng lên, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Về trình độ chuyên môn: trung học chuyên nghiệp chiếm 0,39%, cao đẳng và đại học chiếm 78,53%, trên đại học chiếm 20,89%. Về trình độ lý luận chính trị: trung cấp chiếm 6,19%, cao cấp và cử nhân chiếm 93,62%. So với nhiệm kỳ 2010 - 2015, cấp ủy viên có trình độ trên đại học tăng 10,07%; trình độ lý luận chính trị cao cấp và tương đương tăng 11,37%.

Hạn chế và bài học kinh nghiệm

Tuy vậy, theo nhận định của Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, việc chỉ đạo, tổ chức và tiến hành đại hội ở các đảng bộ trực thuộc Thành ủy thời gian qua cũng bộc lộ một số hạn chế. Đó là:

- Việc tổ chức thảo luận, đóng góp vào các dự thảo văn kiện tại đại hội có nơi chưa thật sôi nổi, chủ yếu là phát biểu tham luận, thảo luận, ít ý kiến tranh luận, phản biện.

- Phương án nhân sự tuy bảo đảm về tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ trẻ nhưng kết quả bầu cử ở một số nơi chưa bảo đảm yêu cầu cơ cấu theo quy định. Ngoài Đảng bộ Quân sự và Đảng bộ Công an thành phố, có 5 đảng bộ tỷ lệ nữ trong ban chấp hành dưới 15%; tỷ lệ cán bộ trẻ đạt 8,32% thấp hơn yêu cầu đề ra là không dưới 10%. Có 10 trường hợp tái cử ban chấp hành nhưng không trúng cử; 2 trường hợp tái cử ban thường vụ nhưng không trúng cử.

- Công tác điều hành đại hội một số nơi còn lúng túng, nhất là khi có phát sinh tình huống ngoài dự kiến.

- Một số đại biểu dự đại hội chưa thể hiện tốt trách nhiệm, bầu chọn cấp ủy còn theo cảm tính; vẫn còn tình trạng phiếu bầu cử không hợp lệ, bầu cử số lượng cấp ủy thiếu nhiều so với quy định.

Từ những thành công và hạn chế trong quá trình tiến hành đại hội ở 16 đảng bộ trực thuộc, Thành ủy Cần Thơ rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:

Một là, phải triển khai, quán triệt sâu sắc ý nghĩa, yêu cầu, nội dung Chỉ thị số 36-CT/TW của Bộ Chính trị, các kế hoạch, hướng dẫn thực hiện của các ban, ngành Trung trương và cấp ủy cấp trên, tạo sự thống nhất trong cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy đảng và cán bộ chủ chốt, nhất là những vấn đề mới; xác định rõ đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân.

Hai là, phải xây dựng kế hoạch, hướng dẫn, thể chế hóa, cụ thể hóa các quy định, hướng dẫn của Trung ương sát hợp với đặc điểm, tình hình của địa phương, cơ quan, đơn vị. Đồng thời, phải có kế hoạch tăng cường công tác tuyên truyền trước, trong và sau đại hội; đặc biệt coi trọng việc đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của từng đảng bộ.

Ba là, việc chuẩn bị văn kiện và tổ chức thảo luận các dự thảo văn kiện phải được thực hiện chu đáo, nội dung báo cáo chính trị phải sát hợp với đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ; xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp để bảo đảm sự phát triển bền vững của đảng bộ trong nhiệm kỳ tới.

Bốn là, công tác nhân sự phải được lãnh đạo thực hiện chặt chẽ, đúng quy trình, thủ tục; công tâm, khách quan, dân chủ trong lựa chọn cán bộ, chú ý người có trình độ, uy tín và năng lực được cán bộ, đảng viên và nhân dân tín nhiệm để đưa vào bầu cấp ủy, nhất là các chức danh chủ chốt của cấp ủy. Phương án nhân sự cấp ủy khóa mới phải theo quy hoạch, bảo đảm về tiêu chuẩn, cơ cấu cán bộ nữ, cán bộ trẻ; kiên quyết không cơ cấu vào cấp ủy những cán bộ có trình độ, năng lực, uy tín thấp.

Năm là, quá trình chuẩn bị và tổ chức đại hội đảng bộ phải quan tâm lãnh đạo, giữ gìn sự đoàn kết, nhất trí trong Đảng, phát huy và huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị; chủ động giải quyết dứt điểm những vấn đề bức xúc trong nhân dân; những việc có liên quan đến tổ chức đảng, đảng viên và nhân sự cấp ủy khóa mới. Đồng thời, phải làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ, công tác kiểm tra, giám sát trước và trong đại hội.

Sáu là, chuẩn bị tốt chương trình và văn bản hóa các nội dung đại hội; chọn cán bộ có trình độ, am hiểu các quy định của Đảng để giới thiệu đại hội bầu các cơ quan điều hành, giúp việc đại hội; nhạy bén để giải quyết những vấn đề phát sinh theo đúng quy chế, quy định và hướng dẫn của cấp trên.

Từ những thành công và những bài học kinh nghiệm rút ra qua đại hội các đảng bộ cấp trên cơ sở, Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ đề nghị:
Các cấp ủy đảng tiếp tục quán triệt và tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị số 36-CT/TW của Bộ Chính trị, Kế hoạch số 79-KH/TU ngày 09-9-2014 của Thành ủy Cần Thơ về đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước thiết thực lập thành tích chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.

Các quận ủy, huyện ủy và đảng ủy trực thuộc Thành ủy khẩn trương hoàn chỉnh văn kiện, nghị quyết đại hội, triển khai thực hiện; xây dựng chương trình làm việc toàn khóa, quy chế làm việc của cấp ủy khóa mới. phân công nhiệm vụ cho cấp ủy viên.

Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng; bảo vệ chính trị nội bộ, công tác kiểm tra, giám sát; chủ động nắm chắc tình hình, có biện pháp ngăn chặn, đấu tranh kịp thời với hành động chống phá của các thế lực thù địch; thường xuyên theo dõi, kịp thời giải quyết tốt những bức xúc và khiếu nại, tố cáo của nhân dân, không để xảy ra những “điểm nóng”, giữ vững ổn định chính trị, an ninh trật tự trên địa bàn thành phố.

Tiểu ban nhân sự, Tiểu ban văn kiện, Tiểu ban phục vụ Đại hội Đảng bộ thành phố và các Ban xây dựng Đảng của Thành ủy tăng cường phối hợp, tham mưu với Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết để tổ chức thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015 - 2020./.