TCCS - Đội ngũ cán bộ (CB), công chức (CC) cơ sở là những người trực tiếp chuyển tải và tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống của nhân dân. Đây là trách nhiệm và nhiệm vụ rất nặng nề, đòi hỏi ý thức phục vụ nhân dân và trình độ các mặt của CB, CC cơ sở không ngừng được nâng cao.

Năm 2005, đội ngũ CB, CC xã, phường, thị trấn của tỉnh Khánh Hòa có trình độ học vấn phổ thông trung học (PTTH) là 1.697 người, chiếm 79,37%; trung cấp chuyên môn, nghiệp vụ 694 người, chiếm 32,4%; đại học 166 người, chiếm 7,76%; sau đại học 02 người, chiếm 0,09%; trung cấp lý luận chính trị 751 người, chiếm 35,12%,... Kết quả đó, thể hiện sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy Khánh Hòa trong công tác cán bộ nói chung, công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói riêng, cũng như sự cố gắng vươn lên của đội ngũ CB, CC cơ sở.

Nhưng, so với yêu cầu của Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ năm (khóa IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị, cơ sở xã, phường, thị trấn và Quyết định số 04/2004/QĐ-BNV của Bộ trưởng Bộ Nội vụ thì việc chuẩn hóa đội ngũ CB, CC xã, phường, thị trấn của tỉnh Khánh Hòa còn nhiều bất cập.

Trước thực trạng đó, từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, Tỉnh ủy Khánh Hòa tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhất là đội ngũ CB, CC cơ sở và xem đây là một trong những giải pháp quan trọng để thực thi tốt các nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Tháng 10-2006, trên cơ sở quán triệt và thực hiện chủ trương của Trung ương Đảng về công tác cán bộ, Tỉnh ủy Khánh Hòa ban hành Nghị quyết số 07 - NQ/TU “Về chương trình đào tạo, nâng cao năng lực CB, CC đến năm 2010 và xây dựng, đào tạo nguồn cán bộ sau năm 2010” (gọi tắt là Chương trình số 07 - CTr/TU).

Mục tiêu thứ 5 trong Chương trình 07 - Ctr/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa, xác định rõ các chỉ tiêu, tiêu chí phấn đấu chuẩn hóa về trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị,... cho đội ngũ CB, CC cấp xã giai đoạn 2006 - 2010. Cụ thể là: 100% số cán bộ chuyên trách giữ các chức danh của Đảng, HĐND, UBND được đào tạo đạt chuẩn về trình độ văn hóa, lý luận chính trị, kiến thức quản lý nhà nước và trình độ chuyên môn theo Quyết định số 04/2004/QĐ-BNV của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. 100% số cán bộ chuyên trách giữ các chức danh của Mặt trận và các đoàn thể đạt chuẩn trình độ văn hóa, lý luận chính trị; 80% được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ đoàn thể có trình độ tương đương sơ cấp trở lên. 100% số công chức cấp xã đạt chuẩn về trình độ chuyên môn theo quy định, trong đó số công chức có trình độ trung cấp nghiệp vụ trở lên tại các vùng đô thị, đồng bằng và miền núi có tỷ lệ tương ứng là 95%, 80% và 70% trở lên. Đến năm 2010, 75% cán bộ chuyên trách và công chức cấp xã, trong đó có 100% chủ tịch UBND và công chức văn phòng cấp xã có trình độ tin học từ A trở lên. Đào tạo tiếng dân tộc thiểu số cho cán bộ chuyên trách cấp xã tại các vùng có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, trong đó 50% cán bộ có thể giao tiếp trong sinh hoạt với bà con bằng tiếng RắcLai,...

Phải xuất phát từ nhu cầu công việc, nhu cầu của người học... để xây dựng chương trình và nội dung đào tạo, để lựa chọn giáo viên tương thích với thực tế.

Trên cơ sở Nghị quyết của Tỉnh ủy, tháng 3-2007 Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 469 - QĐ/UBND về kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực CB, CC đến năm 2010 và xây dựng nguồn cán bộ sau 2010; đồng thời xây dựng quy chế về quản lý và phân cấp quản lý, xét duyệt, cử cán bộ, công chức tham gia các lớp đào tạo, thường xuyên kiểm tra, thanh tra công tác đào tạo; phân bổ chỉ tiêu đào tạo và nguồn kinh phí đào tạo cho các địa phương, đơn vị,...; tháng 5-2008, Hội đồng nhân dân tỉnh Khánh Hòa ban hành Nghị quyết số 05/2008/NQ-HĐND về quy định chế độ hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng CB, CC, VC, xây dựng nguồn cán bộ quy hoạch dự bị dài hạn và thu hút nhân tài; các địa phương trong tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng các chương trình hành động của từng cấp ủy địa phương, trong đó xác định rõ mục tiêu cụ thể về trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ lý luận chính trị, quản lý nhà nước, tin học, ngoại ngữ,... cho các đối tượng CB, CC nói chung, đặc biệt là đội ngũ CB, CC cấp xã, phường, thị trấn trên địa bàn.

Cùng với công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình, Tỉnh ủy Khánh Hòa còn tiến hành một số giải pháp quan trọng như:

- Yêu cầu các tổ chức cơ sở đảng xã, phường, thị trấn tiến hành quy hoạch, tạo nguồn cán bộ, trên cơ sở đó, chọn cán bộ đưa đi đào tạo, bồi dưỡng.

- Tăng cường công tác luân chuyển cán bộ từ huyện, thị, thành phố về xã, phường, thị trấn; từ xã, phường, thị trấn lên huyện, thị xã, thành phố; từ xã phường này sang xã, phường khác... để cán bộ tiếp cận thực tế và trang bị kiến thức toàn diện.

- Mở rộng mạng lưới các cơ sở đào tạo CC, CC thông qua liên kết, phối hợp và khai thác tiềm năng thế mạnh của các trường đại học cao đẳng, trung cấp trong và ngoài tỉnh trong việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực hoạt động cho đội ngũ CB, CC trên địa bàn.

- Khuyến khích sử dụng nguồn kinh phí trong hoạt động của các địa phương; nguồn kinh phí đóng góp của các tổ chức, các cá nhân CB,CC; nguồn kinh phí tài trợ từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước và nguồn kinh phí từ các chương trình dự án liên quan khác.

- Bổ sung các định mức kinh phí và đối tượng thụ hưởng trong việc xây dựng đề án, dự án, đề tài khoa học để phục vụ cho mục tiêu chương trình đào tạo CB, CC cơ sở...

Qua gần 4 năm tổ chức thực hiện Chương trình số 07 - Ctr/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa về đào tạo, nâng cao năng lực CB, CC cấp xã, đã đạt một số kết quả đáng kể: Số CB, CC xã, phường, thị trấn có trình độ THPT tăng lên 400 nguời; cán bộ chuyên trách có trình độ THPT đạt 68,27%; công chức xã, phường, thị trấn có trình độ THPT đạt 91,68%. Số CB, CC xã, phường, thị trấn được đào tạo lý luận chính trị 522 người, so với chương trình đạt 450%. Số CB, CC được đào tạo trình độ đại học, cao đẳng chuyên môn 294 người, so với chương trình đạt 525%; sau đại học có 3 người; trình độ trung cấp chuyên môn 533 người, so với chương trình đạt 107,2%. Số CB, CC được đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức về tin học có 521 nguời, cơ bản đáp ứng yêu cầu về chuyên môn,... Đến nay, toàn tỉnh có 2.138 cán bộ, công chức, trong đó có 1.367 cán bộ chuyên trách và 771 công chức, đang công tác ở 137 đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn. Phần lớn các xã, phường, thị trấn đã quy hoạch 6 chức danh chủ chốt. Theo đánh giá chung, trình độ các mặt cũng như chất lượng và hiệu quả công việc của CB, CC trên địa bàn ngày càng được nâng lên, góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở xã, phường, thị trấn; vai trò giám sát, quản lý, điều hành của HĐND, UBND và hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể ở cơ sở được phát huy và đem lại hiệu quả ngày càng cao.

Ngoài triển khai thực hiện Chương trình số 07 - CTr/TU của Tỉnh ủy, tỉnh Khánh Hòa còn chủ trương khuyến khích trí thức trẻ tình nguyện về công tác ở xã, phường, thị trấn. Từ năm 2003 đến nay, cả tỉnh có 191 sinh viên (đại học 90 em, cao đẳng 101 em) tình nguyện về công tác ở cơ sở. Tất cả đều phát huy tốt, nhiều em trưởng thành, giữ các cương vị chủ chốt trong chính quyền xã, phường, thị trấn, góp phần vào việc nâng cao chất lượng hoạt đông của chính quyền cơ sở, tạo động lực thúc đẩy cán bộ cơ sở học tập, nâng cao trình độ, thực hiện mục tiêu chuẩn hóa và trẻ hóa đội ngũ CB, CC xã, phường, thị trấn, góp phần quan trọng vào việc xây dựng và cung cấp nguồn cán bộ, công chức cho các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể cấp huyện, tỉnh.

Vấn đề cốt lõi nhất, là xây dựng và xử lý tình huống ở cơ sở. Chương trình, nội dung đào tạo đã và đang đi theo hướng đó một cách chủ động và hiệu quả.

Để có được kết quả trên, trước hết các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở hết sức nỗ lực, làm cho việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 07 - NQ/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa khá đồng bộ và tính khả thi cao. Thứ hai, sự chỉ đạo, quản lý, điều hành, giám sát, cũng như việc cụ thể hóa bằng các kế hoạch, chương trình, quy chế, cơ chế, chế độ, chính sách... của HĐND, UBND tỉnh để tổ chức thực hiện Chương trình số 07 - CTr/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa nói chung và chương trình chuẩn hóa cấp xã nói riêng một cách cụ thể. Thứ ba, sự phối hợp tương đối đồng bộ giữa các cấp, các ngành, các địa phương, trường Chính trị - Hành chính tỉnh, các Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện, từ đó tạo ra sự thống nhất và tổ chức thực hiện có hiệu quả chương trình chuẩn hóa đội ngũ CB, CC cấp xã. Thứ tư, hoạt động của Ban Chủ nhiệm Chương trình tích cực, tham mưu tốt cho Tỉnh ủy và UBND tỉnh kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện chương trình chuẩn hóa đội ngũ cấp xã... Thứ năm, đội ngũ cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn ngày càng ý thức hơn về yêu cầu chuẩn hóa trình độ nên đã vượt qua khó khăn về cuộc sống của bản thân và gia đình, cũng như tâm lý ỷ lại, không cầu tiến của một bộ phận CB, CC cơ sở, phấn đấu vươn lên học tập bằng nhiều phương pháp và hình thức để không ngừng nâng cao trình độ các mặt nhằm phục vụ công tác được hiệu quả hơn, chất lượng hơn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mới.

Nhưng so với yêu cầu vẫn còn nhiều mặt hạn chế: CB, CC ở một số địa phương trong tỉnh vẫn chưa đạt chuẩn và không có khả năng trả nợ chuẩn theo quy định. Một số nơi chưa gắn việc quy hoạch, đào tạo với bố trí sử dụng. CB, CC ở một số địa phương, nhất là địa bàn miền núi còn nhiều hạn chế về trình độ, năng lực công tác.

Những năm tới, Khánh Hòa chủ trương tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa công tác đào tạo cán bộ, nhất là đội ngũ CB, CC cấp xã; tiếp tục thực hiện Chương trình số 07 - Ctr/TU của Tỉnh ủy Khánh Hòa, khóa XV về đào tạo, nâng cao năng lực CB, CC cấp xã đến năm 2010 và sau 2010, trong đó chú trọng đào tạo cán bộ đầu ngành, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số, cán bộ trưởng thành từ thực tiễn, có đức, có tài, có phẩm chất chính trị tốt, có ý thức tổ chức, kỷ luật cao, gắn bó với nhân dân...

Phấn đấu sau năm 2010, 100% số CB,CC cấp xã trên địa bàn đạt tất cả chuẩn theo Quyết định số 04/2004/QĐ-NV của Bộ trưởng Bộ Nội vụ, trong đó có 30% đạt trên chuẩn vào năm 2015 và có 50% đạt trên chuẩn vào năm 2020. Tỉnh ủy Khánh Hòa xác định sẽ ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức quản lý nhà nước, nghiệp vụ chuyên môn theo chức danh, tin học và tiếng đồng bào dân tộc thiểu số cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã và cán bộ không chuyên trách ở cơ sở hiện có; đào tạo, bồi dưỡng các kỹ năng và phương pháp xử lý, giải quyết các tình huống trong quản lý, điều hành cho chủ tịch HĐND và chủ tịch UBND cấp xã.

Những công chức cấp xã là đối tượng chủ yếu bổ sung vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt xã, phường, thị trấn, về cơ bản đã đạt chuẩn về trình độ văn hóa và chuyên môn, nghiệp vụ, sẽ được tỉnh ưu tiên đào tạo về lý luận chính trị, tin học và kiến thức quản lý nhà nước; chức danh trưởng công an xã được ưu tiên đào tạo theo chương trình trung cấp chuyên ngành công an; chức danh chỉ huy trưởng quân sự được đào tạo chương trình trung cấp quân sự địa phương. Riêng công chức cấp xã có trình độ chuyên môn nhưng đảm nhận chức danh không phù hợp sẽ được đào tạo, trang bị kiên thức chuyên môn phù hợp theo trình độ tương đương./.