Phát biểu khai mạc buổi đối thoại với thanh niên về các vấn đề mà thanh niên cả nước đang quan tâm, đặc biệt là phát triển nguồn nhân lực, hướng nghiệp, giải quyết việc làm, sử dụng tài năng trẻ, xây dựng nông thôn mới, doanh nhân trẻ, bảo vệ Tổ quốc (nằm trong khuôn khổ Đại hội Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ 10) sáng 14-12, Thủ tướng cho biết Đảng, Chính phủ đã đề ra nhiều chủ trương chính sách để chăm lo lợi ích chính đáng, giáo dục đào tạo, bồi dưỡng và tổ chức thanh niên thành lực lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng cho biết, trong những năm qua, trong bối cảnh khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu tác động rất tiêu cực, nặng nề vào nền kinh tế Việt Nam, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đã nỗ lực phấn đấu đạt được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực, đã cơ bản giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế được lạm phát, duy trì được tăng trưởng kinh tế hợp lý; bảo đảm được an sinh xã hội, phúc lợi xã hội, tiếp tục cải thiện đời sống nhân dân; bảo đảm vững chắc quốc phòng an ninh, ổn định chính trị xã hội, độc lập chủ quyền quốc gia và tiếp tục nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế. Trong thành tựu chung đó, có sự đóng góp rất quan trọng của lực lượng thanh niên.

Đề cập đến câu hỏi của bạn Đoàn Xuân Yên (Thanh Hóa) về tình trạng "thừa thầy, thiếu thợ," Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, nền kinh tế xã hội Việt Nam, yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực tế chúng ta đang thiếu cả thầy lẫn thợ (chứ không phải thừa thầy thiếu thợ mà thiếu cả hai).

Theo Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dân số cả nước hiện nay là 88 triệu người, trong đó số người trong độ tuổi lao động là 60 triệu, chiếm 66% dân số. Có thể nói đất nước Việt Nam đang trong giai đoạn dân số vàng, tức là hai người trong độ tuổi lao động gánh một người phụ thuộc, bắt đầu từ năm 2007, dự báo kéo dài 30, 35 năm.

Trong số 60 triệu người đó, đến 2012 số lao động qua đào tạo các cấp là mới chiếm 46%. Nhưng trong số 46%, có 8% từ đại học trở lên, trong khi các nước phát triển triển hầu hết là những người lao động trong độ tuổi đều được đào tạo, đào tạo lại và trong số lao động được đào tạo thì tỷ lệ từ đại học trở lệ khá cao (như Malaysia là 20,1%, Thái Lan 14,2%, Hàn Quốc 33,6%).

Do đó, Chính phủ ban hành chiến lược phát triển giáo dục đào tạo đến năm 2020, dạy nghề đến 2020, chiến lược và quy hoạch phát riển nguồn nhân lực. Mới đây, Hội nghị Trung ương có kết luận chỉ đạo về vấn đề này, với tinh thần làm sao nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nhanh bền vững các loại hình đào tạo.

Bên cạnh đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, Chính phủ đặt ra quyết tâm, mục tiêu là không để bạn nào, em nào thi đỗ cao đẳng, đại học bỏ học vì điều kiện kinh tế, không có tiền đóng học phí. Đảng, Nhà nước nhận thức rõ chúng ta đang rất cần đội ngũ này nhưng mặt khác, đất nước cũng đang rất cần công nhân, kỹ thuật viên lành nghề.

Liên quan đến câu hỏi của bạn Nguyễn Anh Tuấn (Trưởng Ban Thanh niên Công nhân và Đô thị Trung ương Đoàn) về công tác học nghề và làm việc của thanh niên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh ý tưởng của Trung ương đoàn đã triển khai xây dựng các trung tâm hướng nghiệp; cho biết Chính phủ đã đồng ý phê duyệt chương trình này.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị trong hướng nghiệp, dạy nghề, Đoàn thanh niên nên tập trung vào hướng nghiệp và giới thiệu việc làm; còn dạy nghề chừng mực nào đó phù hợp bởi Đoàn thanh niên mở một trường dạy nghề là rất khó khăn. Các trường dạy nghề đã giao cho Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội mở và đồng thời khuyến khích xã hội hóa công tác này… Quan trọng nhất là Đoàn Thanh niên hình thành trung tâm tư vấn hướng nghiệp và giới thiệu thiệu việc làm.

Giải đáp câu hỏi của phó giáo sư, tiến sỹ Bùi Thế Duy (Phó Giám đốc Học viện TTN Việt Nam) về chính sách thu hút sinh viên học tập ở nước ngoài về nước làm việc, Thủ tướng nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến vấn đề này. Đất nước đang cần đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao, như các bạn vừa nói là cần cả thầy, cả thợ. Thực sự cả thầy, thợ đều cần chất lượng cao, có trình độ, kiến thức, kỹ năng thực sự. Một mặt Đảng, Nhà nước tập trung sức để phát triển giáo dục đào tạo các cấp học trong nước, vừa nâng cao chất lượng, vừa tăng quy mô hợp lý để đáp ứng yêu cầu nguồn nhân lực cho phát triển đất nước.

Trong khi đó, Đảng, Nhà nước cũng rất quan tâm đến hơn 4 triệu người Việt Nam đang sinh sống, học tập ở nước ngoài, trong đó có khoảng 100 ngàn học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh đang học tập ở các nước. Chính phủ đã có nhiều chính sách khuyến khích để người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài, thanh niên đang học tập ở nước ngoài về để góp phần xây dựng đất nước.

Bên cạnh đó, trong thực tế, có những điều kiện vẫn chưa thỏa mãn nhu cầu của một số trí thức được đào tạo cao, sâu , ở một số chuyên ngành. Đây là điều kiện mà Chính phủ đã thấy và sẽ tạo điều kiện thuận lợi để mọi người, đặc biệt là những trí thức sau khi học tập ở nước ngoài về nước làm việc, vừa cho bản thân, cho gia đình mình vừa đóng góp cho đất nước. Chính phủ đang rà soát, bổ sung cơ chế, chính sách.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng mong muốn mọi công dân, đồng bào, anh chị em sinh viên đang học tập ở nước ngoài cũng chia sẻ với đất nước mình, với Tổ quốc mình. Tuy đã đạt được những thành tựu to lớn, đã vượt qua tình trạng kém phát triển, đứng vào nhóm các nước đang phát triển có thu nhập trung bình, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn do hậu quả chiến tranh để lại, khó khăn trong phát triển kinh tế xã hội. Rất mong anh chị em hiểu, chia sẻ khó khăn của đất nước để về nước góp phần xây dựng, phát triển Tổ quốc…

Trao đổi thêm với các bạn thanh niên, trước hết về niềm tin và lý tưởng của thanh niên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, đại bộ phận thanh niên chúng ta ngày nay có mục tiêu, lý tưởng đúng đắn và có niềm tin sâu sắc vào tương lai tươi sáng của Tổ quốc, dân tộc và tin tưởng vào sự lãnh đạo quản lý của Đảng, Nhà nước.

Mục tiêu lý tưởng phấn đấu của Đoàn, của thanh niên cũng chính là mục đích, lý tưởng của Đảng và của toàn dân tộc - vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đó là mục tiêu lý tưởng đúng đắn, hiện thực. Thanh niên, thế hệ trẻ, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đang chung sức chung lòng nỗ lực phấn đấu thực hiện. Đảng, Nhà nước và cả dân tộc ta luôn tin cậy ở thanh niên và thanh niên chúng ta luôn gắn bó với Đảng, Nhà nước và dân tộc Việt Nam. Mối quan hệ gắn bó mật thiết máu thịt này đã trở thành truyền thống tốt đẹp và đã được thử thách qua thời gian, năm tháng, qua nhiều giai đoạn thăng trầm của lịch sử.

Đảng đã trực tiếp và thông qua Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh liên tục đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao hiệu quả công tác chính trị tư tưởng đối với thanh niên, đối với thế hệ trẻ; chính phủ, các cấp chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân luôn phối hợp chặt chẽ với Đoàn Thanh niên trong công tác chăm lo lợi ích chính đáng, chăm lo giáo dục đào tạo thanh niên, tiếp tục bồi dưỡng, vun đắp lý tưởng cao đẹp, đạo đức cách mạng trong sáng cho thế hệ trẻ cũng như chăm lo phát huy tốt vai trò của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đảng, Chính phủ và cả hệ thống chính trị chúng ta phải làm tốt hơn nữa trọng trách này.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, các tổ chức thanh niên và tuổi trẻ cả Việt Nam cần nỗ lực phấn đấu đưa khẩu hiệu hành động của Đại hội Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần này vào cuộc sống đó là: Xây hoài bão lớn, rèn đức luyện tài, đoàn kết sáng tạo, xung kích đồng hành xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Phải thực hiện thật tốt cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, tích cực, nghiêm túc tự giáo dục, tự rèn luyện mình với tinh thần “xây” cái hay, cái đẹp để có thói quen tốt, thói quen đẹp; “chống” thói hư, tật xấu, để cái hư, cái xấu mất dần đi để cùng cả dân tộc ta xây dựng đất nước Việt Nam đàng hoàng hơn, to đẹp hơn sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ hằng mong muốn.

Về chăm lo việc học tập, phát huy sáng tạo và chăm sóc, phát huy tài năng trẻ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, trong thời đại ngày nay và đối với Việt Nam, khoa học công nghệ là chìa khóa để hội nhập và phát triển nhanh, bền vững. Chúng ta quyết tâm thực hiện công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước để đến năm 2020 Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Trong quá trình đó, vai trò, vị trí và đóng góp của thanh niên rất to lớn, rất quyết định.

Đảng và Nhà Việt Nam luôn xác định và nhất quán thực hiện chủ trương giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, Chính phủ sẽ tiếp tục cụ thể hóa hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách để chăm lo phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo và khuyến khích các hoạt động sáng tạo, có chính sách hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo, trọng dụng “hiền tài” cho sự nghiệp phát triển nhanh, bền vững đất nước.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và thanh thiếu niên Việt Nam cần nhận thức rõ chủ trương đặc biệt quan trọng này trong tiến trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Lực lượng thanh niên phải luôn là mũi nhọn xung kích tiến quân vào khoa học, công nghệ. Thanh niên cần phấn đấu học tập, nghiên cứu khoa học một cách chuyên cần, chú trọng đổi mới phương pháp, tận dụng thành tựu của những người đi trước và tích cực tham gia phong trào học tập, nghiên cứu khoa học, tuổi trẻ sáng tạo do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phát động, và Đoàn cũng phải là chỗ dựa thực sự cho các hoạt động sáng tạo, là “vườn ươm” các mầm non sáng tạo.

Đề cập về nghề nghiệp, việc làm của thanh niên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, Việt Nam có nguồn nhân lực dồi dào, lao động trẻ năng động, sáng tạo nhưng chất lượng nguồn nhân lực còn thấp, một bộ phận không nhỏ thiếu việc làm và việc làm không ổn định, thu nhập thấp, đời sống khó khăn.

Thủ tướng đề nghị Trung ương Đoàn chủ động sâu sát với thanh niên tìm hiểu, lắng nghe tâm tư nguyện vọng, những khó khăn trở ngại của thanh niên, những bất cập trong cơ chế chính sách, phối hợp với các cơ quan liên quan như Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội... kiến nghị các giải pháp cụ thể, thiết thực để nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, dạy nghề và tạo việc làm cho thanh niên, trong đó chú trọng tạo nhiều việc làm ở nông thôn để thanh niên vượt khó, làm giàu ngay trên mảnh đất mình sinh ra với trình độ tư duy, trình độ chuyên môn kỹ thuật ngày càng cao.

Đảng, Nhà nước khẳng định thực hiện công bằng xã hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát triển, tạo cho mọi người bình đẳng về cơ hội được học tập, đào tạo nghề, tạo việc làm, đặc biệt là tạo mọi điều kiện thuận lợi để thanh niên nỗ lực tìm kiếm và có được việc làm thích hợp. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, các tổ chức thanh niên cần tham gia tích cực thông qua hệ thống dạy nghề và dịch vụ việc làm cho thanh niên, chú trọng khâu tuyên truyền, hướng nghiệp, vận động thanh niên đến với những ngành nghề phù hợp với bản thân, với điều kiện địa phương và định hướng chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động trong từng lĩnh vực của nền kinh tế đất nước.

Thủ tướng mong muốn các bạn tham gia với trách nhiệm cao nhất trong việc học tập văn hóa, học nghề và nỗ lực lập nghiệp cho chính bản thân mình để mỗi thanh niên phải thực sự giỏi ít nhất một nghề hoặc một lĩnh vực, đó cũng là trực tiếp tham gia phát triển nguồn nhân lực có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế theo hướng năng suất, chất lượng, hiệu quả, nâng cao khả năng cạnh tranh quốc gia ở tất cả các cấp độ (sản phẩm, ngành, quốc gia), phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đồng thời thông qua đó mà cải thiện cuộc sống của bản thân mình, gia đình mình ngày càng tốt đẹp hơn.

Về đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí của thanh niên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng và nâng cao chất lượng các thiết chế văn hóa - thể thao, vui chơi giải trí cho xã hội nói chung và thanh niên nói riêng; tăng cường công tác quản lý nhà nước về văn hóa; đang chỉ đạo triển khai nghiên cứu, bố trí ngân sách để tiếp tục xây dựng các trung tâm huấn luyện kỹ năng, trung tâm dã ngoại, các nhà thiếu nhi, nhà văn hóa dành cho thanh thiếu niên.

Đoàn Thanh niên và các tổ chức thanh niên cần phát huy mạnh mẽ hơn vai trò của mình trong việc xã hội hóa xây dựng và tổ chức các thiết chế văn hóa, thể thao dành cho thanh thiếu niên; làm nòng cốt trong tổ chức các phong trào, các chương trình văn hóa văn nghệ… lành mạnh để phục vụ nhu cầu giải trí ngày càng cao của giới trẻ.

Về tham gia phát triển kinh tế - xã hội của thanh niên, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mong thanh niên ngày nay tiếp tục phát huy cao độ truyền thống của các thế hệ trước đây, luôn là lực lượng xung kích đi đầu trong các phong trào hành động cách mạng và thi đua yêu nước; đó cũng là cách thiết thực nhất để đóng góp sức lực và trí tuệ vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Theo Thủ tướng, yêu cầu quan trọng nhất là thanh niên phải có hoài bão lớn, có kiến thức và kỹ năng tốt, có ý chí và bản lĩnh với lòng yêu nước và tự hào dân tộc cao độ, sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và đất nước, dù ở lĩnh vực, nhiệm vụ, công việc gì hãy phấn đấu làm tốt nhất, với sáng kiến và nỗ lực cao nhất để phấn đấu trở thành những người cán bộ quản lý trẻ giỏi, công chức trẻ giỏi, nhà khoa học và nhà văn hóa trẻ giỏi, doanh nhân trẻ giỏi, chiến sỹ trẻ giỏi... tất cả vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Chính phủ luôn nhận rõ trọng trách trước đất nước, trước dân tộc và trước thế hệ trẻ, Chính phủ sẽ làm hết sức mình cùng toàn Đảng, toàn dân chăm lo để thế hệ trẻ, thanh niên được phát triển toàn diện hơn, được học tập đào tạo tốt hơn, vui chơi giải trí lành mạnh hơn, để có việc làm và thu nhập tốt hơn.

Tại buổi đối thoại, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cùng lãnh đạo các bộ, ngành đã trả lời một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, việc làm, vốn cho sinh viên vay, an toàn giao thông…

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương đã chứng kiến Lễ ký Nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ với Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh./.