TCCSĐT - Ngày 18-10 vừa qua, tại St. Petersburg, Thủ tướng Nga V. Putin và những người đồng cấp ở 7 thành viên trong Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) đã ký thỏa thuận thành lập khu vực mậu dịch tự do. Bảy thành viên này là Ukraine, Belarus, Kazakhstan, Armenia, Kyrgyzstan, Moldova và Tajikistan.

Đối với SNG, thỏa thuận này là bước tiến có ý nghĩa lớn nhất về tăng cường hợp tác và liên kết kể từ khi thành lập năm 1991 đến nay. Năm 1994, tất cả 12 thành viên SNG khi đó đã nhất trí với nhau về định hướng chiến lược và lộ trình hợp tác, coi đó là động lực và chất keo gắn kết cho quá trình liên kết giữa Nga và các quốc gia mới độc lập. Nhưng cho đến nay, thỏa thuận hồi ấy vẫn chưa có liệu lực vì không được phê chuẩn ở tất cả các thành viên. SNG không bao gồm 3 quốc gia Bantics. Năm 2008, Gruzia đã tách ra khỏi SNG sau cuộc chiến tranh với Nga.

Thỏa thuận mậu dịch tự do này bao gồm lộ trình và mức độ giảm thuế quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu giữa các bên tham gia. Cả Thủ tướng Nga V. Putin cũng như 7 nhà lãnh đạo thành viên tham gia đều không tiết lộ những mặt hàng nào sẽ được giảm và miễn thuế trong thời gian tới. Theo ông Putin, ba thành viên còn lại của SNG là Uzbekistan, Azerbaijan và Turkmenistan đề nghị cho thêm thời gian để suy xét và rất có thể sẽ tham gia khu vực mậu dịch tự do vào cuối năm nay.

Thủ tướng Nga Putin đánh giá thỏa thuận này là một bước liên kết rất cơ bản. Phát biểu trước giới báo chí ở St. Petersburg, ông Putin nhấn mạnh: "Chúng tôi mở cửa thị trường của chúng tôi cho nhau. Điều đó có nghĩa là hàng hóa sẽ được đưa ra thị trường của chúng tôi với giá thấp hơn, qua đó tạo ra điều kiện thuận lợi hơn để hợp tác liên doanh liên kết. Tất cả những điều đó đương nhiên sẽ làm tăng khả năng cạnh tranh của tất cả các nền kinh tế của chúng tôi".

Để có hiệu lực, thỏa thuận này còn phải được quốc hội của cả 8 nước thông qua.

Việc các nước trên thế giới cùng nhau thành lập khu vực mậu dịch tự do song phương hoặc đa phương vốn là xu thế phát triển mạnh trong thời gian qua trên thế giới. Nó đặc biệt được quan tâm và đẩy mạnh vì Vòng đàm phán Doha của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vẫn trì trệ, thậm chí còn cả bế tắc, và chưa biết đến khi nào mới có thể kết thúc được. Nhưng thỏa thuận nói trên giữa Nga với 7 thành viên SNG còn là sự kiện rất được dư luận quan tâm vì Nga hiện là nền kinh tế lớn duy nhất chưa được gia nhập WTO, Nga đã cùng với Belarus và Kazakhstan thành lập Liên minh thuế quan cũng như vì có sự tham gia của Ukraine.

Không biết tình cờ hay không ngẫu nhiên mà việc Ukraine ký tham gia khu vực mậu dịch tự do với Nga và 6 thành viên khác trong SNG trùng với thời điểm EU quyết định hoãn tiến hành đàm phán với Ukraine về thỏa thuận mậu dịch tự do.

Dư luận cũng còn để ý đến bước tiến này của SNG vì Thủ tướng V.Putin đã tuyên bố ra tranh cử Tổng thống ở Nga và việc lại trở thành Tổng thống Nga gần như là chắc chắn. Thủ tướng V.Putin mới đây đã đưa ra ý tưởng về thành lập Liên minh Á Âu. Dư luận cho rằng, Thủ tướng V.Putin sau khi tái cử sẽ dành ưu tiên hàng đầu cho hợp tác, gắn kết và liên kết giữa Nga với các nước láng giềng./.