SCO ủng hộ vai trò gìn giữ hòa bình của Nga

Đánh giá cao hành động ngừng bắn của Mát-xcơ-va

Theo kế hoạch, chương trình nghị sự chính của SCO tập trung vào vấn đề bảo đảm an ninh và ổn định trong khu vực SCO. Ngoài ra, các đại biểu cũng thảo luận việc chống khủng bố, các vấn đề ma túy và tội phạm xuyên quốc gia; vấn đề hợp tác kinh tế - xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, giao thông vận tải, thương mại, tài chính, công nghệ thông tin và nông nghiệp. Tuy nhiên, diễn ra trong bối cảnh đời sống chính trị thế giới có nhiều diễn biến bất ổn nhưng tất cả đều là những “thiên thời” để SCO khẳng định vị trí và tầm ảnh hưởng, cả ở trong và ngoài khuôn khổ của mình.

Kết thúc hội nghị, thông qua việc ký kết nhiều hiệp định hợp tác, các nhà lãnh đạo SCO đều thống nhất tiếp tục tôn trọng sự toàn vẹn an ninh và phát triển, tuân thủ nghiêm ngặt Hiến chương Liên hợp quốc cũng như hệ thống luật pháp quốc tế, đẩy mạnh hợp tác với các thành viên và quốc gia khác để đối phó với những nguy cơ và thách thức chung. (Tại Hội nghị SCO năm 2007, diễn ra ở Bi-skếch (Cư-rơ-gư-xtan), các nhà lãnh đạo Nga, Trung Quốc và 4 nước Trung Á thuộc Liên Xô cũ là Ca-dắc-xtan, Cư-rơ-gư-xtan, Tát-gi-ki-xtan và U-dơ-bê-ki-xtan đã ký “Bản Tuyên ngôn Bi-skếch” bày tỏ cam kết về một giải pháp đa nguyên cho các vấn đề toàn cầu. Khi đó, Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin đã nhấn mạnh, không thể nào thành công trong việc đơn phương giải quyết những vấn đề toàn cầu. Vì thế, người đứng đầu Điện Crem-li khuyến khích củng cố điều ông gọi là một hệ thống quốc tế đa cực để bảo đảm an ninh và cơ hội cho tất cả mọi quốc gia).

Cũng tại Hội nghị, dù muốn hay không, mâu thuẫn giữa Mỹ, Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Liên minh châu Âu (EU) với Nga xung quanh xung đột tại Gru-di-a và việc Nga công nhận nền độc lập của 2 nước cộng hòa tự xưng là Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a thuộc Gru-di-a đã thu hút được sự quan tâm của nhiều đại biểu và trở thành một trong những tâm điểm được đưa ra bàn thảo. Sau khi bày tỏ thái độ quan ngại sâu sắc về tình hình căng thẳng xuất hiện liên quan đến vấnđề Nam Ô-xê-ti-a; kêu gọi các bên liên quan giải quyết vướng mắc bằng biện pháp đối thoại hòa bình, các nhà lãnh đạo SCO đã hoan nghênh và đánh giá cao việc Nga chấp thuận bản thỏa thuận ngừng bắn gồm 6 điểm do Pháp, nước hiện giữ vai trò Chủ tịch luân phiên của EU, làm trung gian. Không chỉ có vậy, Tuyên bố chung của SCO còn bày tỏ sự ủng hộ vai trò tích cực của Nga trong việc duy trì hòa bình và hợp tác tại khu vực. Thế nhưng, Tổ chức này cũng nhấn mạnh đến nhu cầu bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của các nước.

Theo giới quan sát quốc tế, các nước thành viên SCO mới chỉ ủng hộ vai trò của Mát-xcơ-va trong việc hỗ trợ gìn giữ hoà bình và hợp tác trong vùng chứ chưa ủng hộ việc công nhận độc lập của Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a. Lý do mà họ đưa ra là, các nước này không muốn việc công nhận sự ly khai trở thành tiền lệ, là động lực để phát sinh các xu hướng tương tự, dù các nước thành viên không hề xem nhẹ vai trò đầu tầu của Nga trong SCO.

Nga khẳng định đã hành động đúng

Cũng liên quan đến vấn đề Gru-di-a, ngày 31-8, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Vesti-24 của Nga, Thủ tướng Vla-đi-mia Pu-tin khẳng định, Nga đã hành động hoàn toàn đúng theo luật pháp quốc tế khi đưa quân vào Gru-di-a cũng như công nhận nền độc lập của Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a. Theo Đại sứ Nga tại Việt Nam Va-đim Xe-ra-phi-mốp, Tổng thống Nga Đmi-tơ-ri Mét-vê-đép buộc phải công nhận nền độc lập của Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a để bảo vệ quyền lợi và sự sống còn của người dân nơi đây.

Trước đó, ngày 30-8, trong cuộc trao đổi với kênh truyền hình Đức ARD, ông Pu-tin kêu gọi EU cần khách quan, không nên quan tâm tới yêu cầu của Gru-di-a hay bất cứ một quốc gia nào để áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Nga sau khi Mát-xcơ-va can thiệp quân sự tại đây. Cùng ngày, trong một thông cáo phát đi, Điện Crem-li một lần nữa nhấn mạnh, Nga đã tuân thủ đầy đủ 6 nguyên tắc của thỏa thuận hòa bình được Nga và Gru-di-a chấp thuận. Nga khẳng định, không có ý định thôn tính bất kỳ vùng đất nào của Gru-di-a mà chỉ nhằm đạt được mục tiêu cơ bản nhất là bảo đảm an ninh cho khu vực này. Mát-xcơ-va cũng cam kết sẽ rút khỏi tất cả các khu vực mà nước này đang tham gia gìn giữ hòa bình trên lãnh thổ Gru-di-a một khi an ninh tại đây đã được bảo đảm và đề nghị Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) cử thêm quan sát viên đến khu vực và thực thi sự giám sát công bằng các hành động của Chính phủ Gru-di-a. (Hiện có khoảng 100 quan sát viên của OSCE đang có mặt tại Gru-di-a).

Chưa xem xét trừng phạt Nga

Được biết, hôm nay 1-9, Hội nghị Thượng đỉnh EU sẽ diễn ra tại Brúc-xen (Bỉ), để bàn việc đối phó với Nga trong cuộc xung đột tại Gru-di-a. Tuy nhiên, theo đại diện của Pháp, “sẽ không có việc xem xét các biện pháp trừng phạt Nga”. Quan chức này bày tỏ hy vọng vấn đề “sẽ được giải quyết qua đối thoại”. Về vấn đề này, Ngoại trưởng Séc Ca-ren Sva-sen-bớc cũng cho rằng: EU không nên phê chuẩn lệnh trừng phạt trong quan hệ với Nga vì đây là việc làm hoàn toàn không mang lại hiệu quả cần thiết.

Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Nga, Thủ tướng I-ta-li-a Xin-vi-ô Béc-lu-xcô-ni hy vọng cuộc xung đột Nga - Gru-di-a sẽ được “giải quyết một cách sáng suốt” và không làm hỏng những nỗ lực của 2 bên trong việc đưa Nga trở thành “một phần của phương Tây”. Ngoại trưởng Nga Xéc-gây Lap-vrốp, khi tiếp chuyện người đồng cấp Đức Phranh Oan-tơ Xtên-mây-ơ, cũng nhất trí “sự cần thiết phải chấm dứt sử dụng tình hình ở Gru-di-a nhằm làm căng thẳng ở châu Âu bằng cách thổi bùng các mối đe dọa không tồn tại liên quan tới các nước hậu Xô-viết khác”.

Ở một diễn biến khác, ngày 29-8, Tổng thống Vê-nê-xu-ê-la U-gô Cha-vét đã tuyên bố ủng hộ việc Nga công nhận độc lập của Nam Ô-xê-ti-a và Áp-kha-di-a vì cho rằng, việc làm của Mát-xcơ-va là đúng./.