Quốc hội Mỹ ngày 6-10 đã mở cuộc điều trần đầu tiên về nguyên nhân dẫn đến vụ sụp đổ của ngân hàng đầu tư Lehman Brothers, dẫn đến "hiệu ứng đôminô" làm thị trường tài chính Phố Wall chao đảo.

Trong hơn 2 giờ tham dự cuộc điều trần trước Ủy ban Cải cách Chính phủ và Giám sát của Hạ viện, ông Richard S.Fuld Jr., Giám đốc điều hành của Lehman Brothers, đã phải trả lời câu hỏi của các thành viên ủy ban về các chiến lược tài chính, hoạt động quản lý, và quá trình chi tiêu của ông khi còn đương nhiệm.

Ủy ban Cải cách Chính phủ và Giám sát của Hạ viện có nhiệm vụ tổ chức các cuộc điều trần nhằm tìm ra nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay và những thay đổi cần thiết trong lĩnh vực quản lý và điều hành ngành tài chính của Chính phủ.

Mặc dù tuyên bố "chịu trách nhiệm đầy đủ về những quyết định và hành động đưa ra dựa trên cơ sở thông tin có được khi đó", song ông Fuld cho rằng Hội đồng phụ trách Hối đoái và Chứng khoán (SEC) và Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) khi đó đã nhận thức đầy đủ về những vấn đề của Lehman Brothers và định giá số tài sản xấu của ngân hàng đầu tư này nhiều tháng trước khi họ nộp đơn bảo hộ phá sản. Ông Fuld cũng cho rằng Lehman Brothers đã làm mọi việc có thể để hạn chế tác động của thị trường và để tự cứu, song có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của tập đoàn này, trong đó nổi bật là "cuộc khủng hoảng niềm tin" tại Phố Wall.

Tuy nhiên, Ủy ban Cải cách Chính phủ và Giám sát Hạ viện đã đưa ra hàng nghìn trang thư điện tử và các tài liệu nội bộ của Lehman Brothers, trong đó cho thấy ban lãnh đạo tập đoàn đã thể hiện sự vô trách nhiệm khi không giải trình về vụ sụp đổ. Ủy ban cũng nhận định có "sự tùy tiện" trong quản lý tại Lehman Brothers ngay cả khi tập đoàn này đang có xu hướng đổ vỡ.

Theo một số tài liệu nội bộ, chỉ 4 ngày trước khi Lehman Brothers phải nộp đơn xin bảo hộ phá sản, ngân hàng này đã thông qua "những khoản chi đặc biệt" trị giá hàng chục triệu USD để bồi thường cho các thành viên ban quản trị bị sa thải.

Cũng theo ủy ban trên, các thành viên ban lãnh đạo Lehman Brothers, Chính phủ và Quốc hội Mỹ đều phải chịu trách nhiệm vì đã để ngân hàng 158 năm tuổi này sụp đổ và không tính được hậu quả tác động của nó lên nền kinh tế Mỹ.

Trước đó, ông Fuld cũng đặt ra câu hỏi rằng tại sao Chính phủ Mỹ không giải cứu cho Lehman Brothers, trong khi vẫn giúp đỡ nhiều tỷ USD cho các tập đoàn tài chính khác như Bear Stearns, Fannie Mae và Freddie Mac, và AIG. Một ngày sau khi Lehman Brothers nộp đơn bảo hộ phá sản, nhà chức trách Mỹ đã công bố kế hoạch cho tập đoàn bảo hiểm AIG vay 85 tỉ USD.

Kết thúc phiên điều trần, nhiều nghị sỹ đảng Cộng hòa trong ủy ban trên cũng yêu cầu Chủ tịch Ủy ban, ông Henry Waxman, tiến hành điều trần về vai trò của Fannie Mae và Freddie Mac trong cuộc khủng hoảng tài chính.

Dự kiến trong ngày 7-10, Ủy ban Cải cách Chính phủ và Giám sát Hạ viện Mỹ sẽ có cuộc điều trần với các cựu thành viên ban quản trị của AIG./.