Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần từ ngày 17 đến ngày 23-5-2010

Ngày 17-5-2010, Tổng thống Nga Đ. Mét-vê-đép đã đưa ra tuyên bố trên khi trả lời phỏng vấn của các phương tiện thông tin đại chúng U-crai-na trước thềm chuyến thăm chính thức tới Ki-ép. Bên cạnh đó, trong chuyến thăm chính thức U-crai-na sau nhiều năm quan hệ giữa hai nước "bị đóng băng", Tổng thống Nga Đ. Mét-vê-đép và Tổng thống Vích-to Y-a-nu-cô-vích đã ký kết hiệp định về gia hạn sự có mặt của Hạm đội Biển Đen của Nga tại khu vực Biển Đen thuộc lãnh hải U-crai-na, các hiệp định hợp tác về năng lượng, chế tạo máy bay vận tải và trao đổi trong lĩnh vực nhân đạo, đồng thời thảo luận khả năng hai nước phối hợp hành động cấp khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề an ninh châu Âu. Tổng thống Nga Đ. Mét-vê-đép đánh giá việc Nga và U-crai-na ký kết hiệp định về gia hạn sự có mặt của Hạm đội Biển Đen của Nga tại khu vực Biển Đen thuộc lãnh hải U-crai-na là biểu tượng nối lại quan hệ hợp tác và tin cậy lẫn nhau, cùng hướng tới tương lai, đồng thời là hành động góp phần tăng cường an ninh châu Âu. Tổng thống Đ. Mét-vê-đép khẳng định việc nối lại quan hệ gần gũi và chặt chẽ với Nga không cản trở U-crai-na thực hiện chủ trương liên kết với Liên minh châu Âu (EU). Đây là lần thứ 2 Tổng thống Nga Đ. Mét-vê-đép tới thăm U-crai-na kể từ khi ông Vích-to Y-a-nu-cô-vích được bầu làm Tổng thống nước này vào tháng 2 vừa qua. Ông Y-a-nu-cô-vích cũng đã tới thăm Nga 2 lần khi hai nước láng giềng này nối lại quan hệ truyền thống trong vòng 3 tháng vừa qua.

2. Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) - Mỹ La-tinh

Ngày 18-5-2010, tại thủ đô Ma-đơ-rít (Tây Ban Nha) đã diễn ra Hội nghị thượng đỉnh EU - Mỹ La-tinh lần thứ 6, với chủ đề "Tiến tới một giai đoạn mới của liên kết: đổi mới và công nghệ phục vụ phát triển bền vững và hòa nhập xã hội". Tây Ban Nha hiện đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU. Phát biểu trước hội nghị, ông Gia-pa-tê-rô (Zapatero) nhấn mạnh, trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa, sự thịnh vượng có được nhờ việc hợp nhất các nỗ lực, khả năng phát triển kinh tế phụ thuộc vào mức độ mở cửa và tự do hóa chứ không phụ thuộc vào chính sách bảo hộ mậu dịch hay việc đóng cửa biên giới. Chủ tịch EU Héc-man Van Rôm-puy (Herman Van Rompuy) khẳng định sự tương đồng về các lợi ích và giá trị giữa EU và khu vực Mỹ La-tinh đang ngày càng gia tăng. Tây Ban Nha hy vọng Hội nghị này sẽ là "điểm nhấn" nổi bật trong nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên EU do nước này đảm nhiệm trong sáu tháng đầu năm 2010. Trước hội nghị vài giờ, sáu nước Trung Mỹ đã đạt được thỏa thuận đầu tiên từ trước đến nay với EU về tự do hóa thương mại.

3. Hội nghị chính sách an ninh Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF)

Hội nghị chính sách an ninh Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) đã chính thức khai mạc ngày 19-5 tại Đà Nẵng (Việt Nam), với sự tham gia của 26 nước, Liên minh châu Âu và đại diện Thư ký ASEAN. Hội nghị tập trung trao đổi, đánh giá khái quát về tình hình an ninh quốc tế và khu vực và tình nguyện thông báo về chính sách an ninh (ASPC) của các thành viên tham dự. Hội nghị thảo luận chủ đề "Phát huy hơn nữa các tiềm năng của ARF trong giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống tại khu vực."; nghe thông báo tóm tắt kết quả cuộc họp các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN lần thứ 4 (ADMM-4) tại Hà Nội, Việt Nam và một số vấn đề khác.

4. Hội nghị các Quan chức cấp cao giữa ASEAN với các đối tác (ASEAN+3, EAS và ARF)

Trong 2 ngày (19 và 20-5), tại Quảng Nam (Việt Nam), đã diễn ra các Hội nghị các Quan chức cấp cao (SOM) của Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), ASEAN+3 (với 3 nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc) và Tham vấn không chính thức của các Quan chức cấp cao các nước tham gia Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS). Trọng tâm của các Hội nghị lần này nhằm chuẩn bị cho Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 43 và các Hội nghị liên quan (AMM43/PMC/ARF17) sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 23-7-2010 tại Hà Nội. Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam Phạm Quang Vinh đã chủ trì các Hội nghị. Hội nghị cũng kiểm điểm, đánh giá hiệu quả hợp tác trong khuôn khổ các Diễn đàn này trong thời gian qua, đề xuất hướng phát triển cũng như các hoạt động trong thời gian tới. Hội nghị ASEAN+3 đã tập trung kiểm điểm hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế, tài chính; an ninh năng lượng, lương thực, biến đổi khí hậu và văn hóa - xã hội thời gian qua; bàn việc triển khai các quyết định của Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 12 (10-2009), đồng thời tập trung chuẩn bị về nội dung cho Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 (7/2010) và Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 13 (10-2010) tại Hà Nội.

5. Diễn đàn Tương lai châu Á lần thứ 16

Ngày 20-5-2010, tại Tô-ky-ô (Nhật Bản) đã diễn ra Diễn đàn Tương lai châu Á lần thứ 16 với sự tham dự của Tổng Thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) Xu-rin Pít-xu-văn (Surin Pitsuwan), các nhà lãnh đạo chính phủ ở châu Á cùng các chuyên gia kinh tế trong khu vực. Chủ đề của Diễn đàn năm nay là “Hướng tới quan hệ đối tác kinh tế mở: Nền tảng mới cho sự tăng trưởng,", theo đó, các đại biểu đã thảo luận bốn chủ đề gồm: con đường dẫn tới tăng trưởng bền vững cho châu Á; khả năng ký kết thỏa thuận xanh mới của châu Á; định hướng mới cho các thỏa thuận thương mại tự do (FTA); và các động lực và thách thức đối với an ninh ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Txun-nê-ô Ki-ta (Tsuneo Kita), Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Nikkei Inc, nhấn mạnh: “Để kinh tế châu Á phục hồi tốt hơn, các nước trong khu vực cần tiếp tục tăng cường hợp tác, đồng thời phải xem xét hợp tác với các nước ngoài khu vực”.

6. Hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu lần thứ 20

Từ ngày 20 đến ngày 22-5-2010, tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, (Trung Quốc) đã diễn ra Hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu lần thứ 20. Với chủ đề "Phụ nữ đứng ở tuyến đầu kinh tế thế giới trong thế kỷ XXI", hơn 1.370 phụ nữ tiêu biểu là các chính trị gia, nữ doanh nhân và các nhà lãnh đạo chính phủ của hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã tham gia hội nghị. Trong ba ngày diễn ra hội nghị, các đại biểu đã thảo luận về tình hình kinh tế thế giới, các xu thế lớn đang hình thành sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và đời sống của người phụ nữ trong quá trình đô thị hóa. Các đại biểu cũng kêu gọi chính phủ các nước quan tâm nhiều hơn nữa tới đời sống vật chất và tinh thần của người phụ nữ. Kể từ Hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu lần đầu tiên (năm 1990) đến nay, cuộc đấu tranh vì sự tiến bộ của phụ nữ trên toàn thế giới đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Đó là những kết quả đạt được trong việc triển khai Cương lĩnh, Chương trình Hành động Bắc Kinh 1995, hướng tới các Mục tiêu Thiên niên kỷ, và đặc biệt là vai trò ngày càng lớn của các kỳ Hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu. Hội nghị thượng đỉnh phụ nữ toàn cầu là diễn đàn góp phần đáng kể nâng cao vị thế của phụ nữ trong đời sống xã hội và khẳng định vai trò ngày càng to lớn của nữ giới trong quá trình phát triển của nền kinh tế thế giới./.

*** Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần từ ngày 10 đến ngày 16-5-2010