Tướng Mỹ xin lỗi về vụ không kích sát hại dân thường Afghanistan

Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ, Tướng thủy quân lục chiến bốn sao Joseph Dunford (Giô-xép Đăn-phót), chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghanistan đã chính thức xin lỗi Tổng thống nước chủ nhà Hamid Karzai (Ha-mít Ca-dai) về vụ máy bay không người lái của Mỹ ngày 28-11 không kích sát hại một cháu bé và làm bị thương hai phụ nữ tại tỉnh Helmand (Hen-man), miền nam Afghanistan. Trong cuộc nói chuyện điện thoại trực tiếp, Tướng Dunford bày tỏ "hối tiếc sâu sắc về những thương vong của dân thường", đồng thời cam kết sẽ tiến hành điều tra vụ việc. Quân đội Mỹ trước đó thông báo trong vụ không kích này "đã tiêu diệt được một phần tử khủng bố đi trên một chiếc xe máy".

Tướng Dunford trực tiếp lên tiếng xin lỗi sau khi Tổng thống Hamid Karzai và một số tộc trưởng của Afghanistan mạnh mẽ lên án vụ không kích này. Trong tuyên bố trên trang mạng cá nhân, ông Karzai yêu cầu chấm dứt ngay các vụ không kích và đột kích của binh lính nước ngoài vào người dân và nhà dân Afghanistan. Ông Karzai coi đây là điều kiện để ông có thể chấp nhận ký kết Hiệp định an ninh song phương liên quan tới sự hiện diện của hàng nghìn binh lính Mỹ và khối Hiệp ước Bắc Đại tây dương (NATO) tại quốc gia Tây Nam Á này sau lộ trình rút quân vào cuối năm 2014. Các vụ lính Mỹ và lính NATO sát hại dân thường là một trong những nguồn gốc gây căng thẳng quan hệ của Mỹ và NATO với Tổng thống Hamid Karzai trong nhiều năm qua.

Sử dụng máy bay không người lái (UAV) tấn công các mục tiêu tình nghi dưới mặt đất là vấn đề gây tranh cãi không chỉ giữa Mỹ với các nước mà cả trong chính trường và xã hội Mỹ. Các nhà hoạch định chính sách sử dụng UAV và một số nghị sỹ của đảng Cộng hòa cho rằng sử dụng UAV "tiết kiệm xương máu cho binh lính Mỹ". Tuy nhiên, nhiều tổ chức nhân quyền coi đây là thứ vũ khí vừa vô nhân đạo vừa vi phạm luật pháp. Theo thống kê của quỹ "New America", từ năm 2004 tới nay, Mỹ đã tiến hành gần 400 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, làm khoảng 3.300 người thiệt mạng, trong đó có hơn 300 dân thường. Không chỉ với Afghanistan, quan hệ của Mỹ với Pakistan cũng đã nhiều lần căng thẳng và rạn nứt do các vụ tấn công của máy bay không người lái Mỹ - trong thập kỷ qua đã sát hại khoảng 2.200 người, trong đó có ít nhất 400 dân thường vô tội.

Trước làn sóng chỉ trích gay gắt cả trong và ngoài nước, tháng 5-2013, trong bài phát biểu quan trọng về chính sách đối ngoại tại Đại học Quốc phòng ở thủ đô Washington D.C, Tổng thống Mỹ Barack Obama (Ba-rắc Ô-ba-ma) đã công bố kế hoạch hạn chế sử dụng lực lượng máy bay không người lái để tấn công các mục tiêu tình nghi khủng bố ở các nước. Ông Obama cam kết trong tương lai, Mỹ "sẽ chỉ sử dụng các cuộc tấn công bằng UAV khi nguy cơ khủng bố đe dọa nước Mỹ là hiện hữu và không thể bắt sống đối tượng tình nghi". Ông Obama cũng cam kết sẽ tôn trọng chủ quyền của các quốc gia khi sử dụng UAV tấn công vào những mục tiêu tình nghi dưới mặt đất./.