Hà Nội - điểm đến chiến lược

Đặng Thị Thu Hoàn
22:41, ngày 01-10-2025

TCCS - Với vị thế là trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước, Thủ đô Hà Nội đang nỗ lực khẳng định vai trò mới là trung tâm khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, là điểm đến chiến lược tầm quốc gia và khu vực. Thời gian tới, Hà Nội cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, với mục tiêu, tiêu chuẩn cao hơn, đóng góp lớn vào mục tiêu chung của cả nước.

Theo đánh giá, Hà Nội giữ vững vai trò đầu tàu với tốc độ tăng trưởng GRDP 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt 7,59%, cao hơn trung bình cả nước. Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 73,1% dự toán năm và tăng so với cùng kỳ, tiếp tục giữ vững vị thế là một trong hai địa phương có quy mô thu ngân sách lớn nhất cả nước. Thu từ hoạt động sản xuất - kinh doanh nội địa tiếp tục là trụ cột chính, phản ánh sức sống của nền kinh tế đô thị. Một số ngành phục hồi tích cực như sản xuất công nghiệp, du lịch. Thành phố đã thu hút được gần 2,9 tỷ USD vốn FDI, đứng đầu cả nước, trong đó có nhiều dự án công nghệ cao, dịch vụ hiện đại, logistics và hạ tầng thông minh.

Trong bối cảnh toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ sang kỷ nguyên số, Hà Nội nhanh chóng khẳng định vị thế là trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Trên nền tảng Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22-12-2024, của Bộ Chính trị, Thủ đô đã chủ động tận dụng các điều kiện chung của quốc gia để thúc đẩy những bước phát triển riêng. Nhờ đó, Hà Nội được đánh giá là điểm sáng cả nước về ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; hiện dẫn đầu về chỉ số công nghiệp công nghệ thông tin, quản trị điện tử, dịch vụ công điện tử. Công tác chuyển đổi số trong các cơ quan đảng, đoàn thể đạt kết quả nổi bật; đã tiên phong tích hợp thành công 4 thủ tục hành chính của Đảng lên môi trường điện tử, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ cán bộ, đảng viên. Việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW là nội dung quan trọng, tạo động lực chính để thực hiện thành công các đột phá chiến lược, xác lập mô hình tăng trưởng mới của Thủ đô theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ 18.

Thủ đô còn là địa phương đi đầu trong cả nước về tiến độ xây dựng quy hoạch chiến lược. Đã hoàn thành và trình phê duyệt Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch không gian xây dựng Thủ đô đến năm 2045. Công tác triển khai Luật Thủ đô (sửa đổi) và Nghị quyết số 15-NQ/TW, của Bộ Chính trị, về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được quán triệt sâu sắc, có kế hoạch cụ thể thể chế hóa thành các chương trình hành động sát thực tiễn…

Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2030 là đô thị hiện đại, trung tâm hỗ trợ thúc đẩy liên kết vùng, trung tâm dịch vụ tổng hợp của cả nước, điểm đến kinh tế, văn hóa hấp dẫn của quốc tế. Đến năm 2045, Hà Nội là Thủ đô văn hóa, đô thị thông minh, sinh thái, trung tâm tài chính, dịch vụ, khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, trung tâm tổ chức các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ của châu Á và quốc tế. Đến năm 2065, Thủ đô Hà Nội là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.

Triển khai đồng bộ, có chiều sâu Nghị quyết số 15-NQ/TW, từ quy hoạch vùng Thủ đô đến xây dựng thành phố thông minh, từ kiến tạo thành phố sáng tạo đến hiện đại hóa quản trị công. Hà Nội định hướng là một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, hội nhập sâu sắc mạng lưới đô thị toàn cầu, kiến tạo hình ảnh một “Thủ đô xanh - thông minh - đáng sống - có sức hút quốc tế”.

Với những lợi thế, Thủ đô đã quy hoạch xác định cấu trúc phát triển đô thị là vùng đô thị, đa cực, đa trung tâm, với 5 vùng đô thị. Cấu trúc khung không gian theo các trục giao thông vành đai và hướng tâm với 5 trục không gian quan trọng. Phát triển 23 khu công nghiệp. Xây dựng tuyến hành lang du lịch. Đưa Hà Nội trở thành trung tâm y tế lớn của cả nước. Mở rộng không gian du lịch với các sản phẩm văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc được thể hiện bằng đa dạng ngôn ngữ hiện đại hội nhập…

Việc triển khai Luật Thủ đô (sửa đổi) đang mở ra dư địa lớn để Hà Nội hình thành các không gian văn hóa - du lịch đặc thù, như trung tâm văn hóa và thương mại, trung tâm sáng tạo, khu phố đêm, tuyến đi bộ mở rộng. Về không gian du lịch, Hà Nội tương lai không còn gói gọn trong nội đô mà mở rộng tuyến trải nghiệm về khu vực ngoại thành như Ba Vì, Mỹ Đức, Sóc Sơn, xa hơn là kết nối vùng Thủ đô.

Đặc biệt, thành phố Hà Nội triển khai ba sản phẩm du lịch ngoại thành mới, gồm: “Con đường Di sản Nam Thăng Long, Hà Nội - Tinh hoa làng nghề Việt”, “Con đường đạo học” và “Sắc hoa Tường Phiêu”. Đây là những tour du lịch có nhiều nét mới, góp phần tạo đột phá cho du lịch Thủ đô. Những tuyến đường du lịch sẽ đưa du khách đi qua chuỗi di tích, đình chùa, làng cổ gắn với lịch sử giáo dục và văn hóa Thăng Long - Hà Nội, là "sự kết hợp giữa chiều sâu di sản với trải nghiệm hiện đại", là hướng đi khác biệt mà Hà Nội đang tiên phong. Ba sản phẩm du lịch trên đều mang một tinh thần: Bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống, khơi nguồn sáng tạo, kết nối di sản và đời sống đương đại. Những sản phẩm này không chỉ góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch Thủ đô, mà còn là minh chứng sinh động cho mô hình phát triển du lịch cộng đồng kiểu mới - nơi di sản được lan tỏa giá trị thông qua sự sáng tạo của người dân. Ngoài ra, những không gian sáng tạo như "Tuyến phố bao cấp Trúc Bạch - toa tàu điện số 6 - Leng keng di sản", hay trải nghiệm làng thuốc Nam của người Dao tại bản Miền (Ba Vì) cũng được triển khai với kỳ vọng tạo nên "các điểm check-in mang bản sắc Hà Nội"…

Bước sang giai đoạn phát triển mới, Hà Nội đặt mục tiêu trở thành “thành phố sáng tạo toàn cầu”, một trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực Đông Nam Á. Điều này không chỉ dựa trên tiềm năng sẵn có mà còn là kết quả của sự quyết tâm chính trị và định hướng chiến lược rõ ràng. Đảng bộ Hà Nội sẽ tiếp tục lãnh đạo hiệu quả, sáng tạo công tác đối ngoại, triển khai chiến lược ngoại giao toàn diện, kết hợp chặt chẽ đối ngoại chính trị, kinh tế, văn hóa và các kênh đối ngoại Đảng, chính quyền, nhân dân, góp phần tranh thủ nguồn lực quốc tế, thúc đẩy phát triển bền vững và nâng cao vị thế Thủ đô trên trường quốc tế.

Với vị thế Thủ đô, Hà Nội “lấy văn hóa làm nền tảng, lấy hạnh phúc nhân dân làm thước đo” và coi đổi mới sáng tạo là động lực tăng trưởng. Thành phố cam kết thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong các lĩnh vực chiến lược, như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu “vươn mình”, Hà Nội cần vượt qua nhiều thách thức. Chính vì vậy, Hà Nội đang đưa ra quyết tâm mới: Xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững, huy động đồng bộ các nguồn lực. Chính phủ đã phê duyệt nhiều chính sách ưu đãi cho nghiên cứu và phát triển (R&D), ưu đãi thuế cho doanh nghiệp công nghệ cao và hỗ trợ chi phí thử nghiệm. Thành phố cũng triển khai cơ chế sandbox công nghệ, cho phép startup thử nghiệm ý tưởng mới với rủi ro thấp hơn.

Hà Nội, với vai trò Thủ đô, đang đi đầu trong việc thúc đẩy các mối quan hệ hợp tác với tập đoàn công nghệ toàn cầu. Cuộc gặp giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam với CEO các hãng như NVIDIA, Qualcomm, Marvell thời gian qua cho thấy Thủ đô chính là điểm đến hấp dẫn để đặt trung tâm R&D. Những dự án này không chỉ mang lại vốn đầu tư mà còn tạo cơ hội đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ - những nền tảng quan trọng để Hà Nội bứt phá. Sự phát triển khoa học công nghệ của Hà Nội còn gắn chặt với yếu tố nhân văn, là đô thị chú trọng tới chất lượng sống, luôn quan tâm chăm lo cho hạnh phúc của mỗi người dân. Chính tư tưởng phát triển này khiến Hà Nội trở thành điểm đến không chỉ cho giới đầu tư mà còn cho cả chuyên gia quốc tế mong muốn gắn bó lâu dài.

Trong kỷ nguyên mới, Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị - văn hóa mà đang từng bước trở thành thành phố đổi mới sáng tạo quốc tế. Với sự hội tụ của nguồn lực con người, chính sách quyết liệt, Hà Nội khẳng định vai trò là đầu tàu đổi mới sáng tạo, nơi hội tụ và lan tỏa tri thức, điểm đến hấp dẫn, tạo ra “cú hích chiến lược” cho cả quốc gia trong kỷ nguyên số./.