TCCS - “Cần Thơ phải phấn đấu là một trong những địa phương đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa để trở thành đô thị loại I trước năm 2010 và cơ bản trở thành thành phố công nghiệp trước năm 2020; là cực phát triển, đóng vai trò động lực thúc đẩy mạnh mẽ phát triển của toàn vùng”. Đó là tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị, khóa IX “Về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” mà Đảng bộ và nhân dân thành phố Cần Thơ đã và đang dần đưa Nghị quyết của Đảng thành hiện thực cuộc sống.

Thành tựu bước đầu - khẳng định hướng đi đúng

Năm năm qua Đảng bộ và nhân dân thành phố Cần Thơ đã nỗ lực phấn đấu thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đón chào năm mới 2011, thành phố Cần Thơ tự hào về những thành tựu đã đạt được và tiếp tục cùng chung sức lo toan cho cả chặng đường tiếp theo. Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) bình quân 5 năm qua đạt 15,13%, cao hơn 1,63% so với giai đoạn 2001 - 2005. Giá trị tổng sản phẩm trên địa bàn năm 2010 đạt 17.289 tỉ đồng, tăng gấp 2 lần so với năm 2005. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp - thương mại, dịch vụ - nông nghiệp công nghệ cao. Thu nhập bình quân đầu người tăng bình quân 14,14%, đến năm 2010 đạt 36,82 triệu đồng, tương đương 1.950 USD. Giá trị tăng thêm ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại, dịch vụ trong cơ cấu GDP giai đoạn 2006 - 2010 tăng bình quân trên 17%/năm. Xuất nhập khẩu đạt những bước tiến quan trọng, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ thu ngoại tệ đạt 3.692 triệu USD, tăng bình quân 19,6%/năm; riêng năm 2010 đạt 919 triệu USD, vượt 2,2% kế hoạch. Giá trị sản xuất nông nghiệp tăng bình quân 5,3%/năm; năng suất, chất lượng, hiệu quả tăng lên gấp 2,5 lần trên mỗi héc-ta so với năm 2005; đời sống nông dân ngày càng được cải thiện và nâng lên.

Tổng vốn đầu tư trên địa bàn đạt trên 85.062 tỉ đồng, tăng 4,5 lần so với giai đoạn 2001 - 2005 (tốc độ tăng bình quân gần 30%/năm), riêng năm 2010 đạt trên 26.000 tỉ đồng, góp phần tăng thêm năng lực sản xuất kinh doanh và cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền kinh tế. Thu ngân sách nhà nước hằng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu, tốc độ tăng bình quân 19%, năm 2010 tổng thu ngân sách được 6.568 tỉ đồng, tăng gấp 3 lần so với năm 2005.

Văn hóa - xã hội chuyển biến tích cực, an sinh xã hội được bảo đảm, đời sống nhân dân được cải thiện, công tác giảm nghèo đạt kết quả khá tốt. Đầu tư cho giáo dục tăng hằng năm, riêng năm 2010 chiếm 22% tổng chi ngân sách nhà nước, tăng 3 lần so với năm 2005; cơ sở vật chất trường lớp, thiết bị dạy học từng bước được chuẩn hóa, tỷ lệ huy động học sinh các cấp đến trường ngày càng tăng (đến năm 2010 tỷ lệ huy động cấp tiểu học đạt 99,8%, trung học cơ sở đạt 97,4%, trung học phổ thông đạt 86%); hệ thống giáo dục đại học, cao đẳng, trung học dạy nghề được đầu tư, nâng cấp, mở rộng. Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm nhiều hơn; chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, các chính sách hỗ trợ khám chữa bệnh được bảo đảm. Thực hiện các chính sách an sinh xã hội đạt kết quả tích cực, giải quyết việc làm tăng bình quân 10,8%/năm, đào tạo nghề tăng bình quân 3,3%/năm, nâng tỷ lệ lao động được đào tạo nghề năm 2010 lên 42,2%, đóng góp tích cực vào chuyển dịch cơ cấu lao động của thành phố và góp phần thoát nghèo trên 16.500 hộ, tỷ lệ hộ nghèo từ 10,46% năm 2005 xuống còn 4,62% vào năm 2010.

Công tác quản lý, khai thác tài nguyên, bảo vệ môi trường được chú trọng. Việc quản lý, sử dụng đất đai được chấn chỉnh theo quy hoạch, quy định pháp luật, phù hợp với yêu cầu phát triển thành phố. Quản lý, khai thác tài nguyên nước, khoáng sản ngày càng chặt chẽ, hợp lý. Những năm gần đây, các cấp, các ngành quan tâm hơn đối với việc tuyên truyền vận động cộng đồng tham gia bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Chính trị ổn định, quốc phòng - an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Chủ động nắm chặt và xử lý hiệu quả tình hình an ninh chính trị, an ninh kinh tế, văn hóa tư tưởng, thông tin truyền thông, hoạt động tôn giáo, dân tộc... từ đó các loại tội phạm, tệ nạn xã hội giảm đáng kể, khám phá và làm rõ các vụ phạm pháp hình sự đạt trên 90%, trọng án đạt trên 95%; tai nạn giao thông giảm cả số vụ, số người chết và bị thương, góp phần ổn định an ninh chính trị và trật tự xã hội trên địa bàn. Việc xây dựng nền quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng đồng bộ, vững chắc; các lực lượng vũ trang bảo đảm yêu cầu sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được đặc biệt quan tâm. Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" được tổ chức triển khai thực hiện với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, tác động tích cực đến việc rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên và tạo sức lan tỏa sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân; qua tổng kết 4 năm thực hiện Cuộc vận động, các cấp ủy đã khen thưởng 959 tập thể và 3.850 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Cuộc vận động. Công tác cán bộ được thực hiện đồng bộ, chặt chẽ; tổ chức cơ sở đảng và đội ngũ đảng viên tiếp tục được nâng cao chất lượng. Hệ thống tổ chức bộ máy chính quyền các cấp được củng cố, kiện toàn.

Những bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn

Một là, thường xuyên quan tâm xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Thực tế cho thấy, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh đi đôi với làm tốt công tác cán bộ và chính sách cán bộ sẽ là hạt nhân để xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; phát huy được vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền và khả năng tập hợp quần chúng của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể. Đó là động lực có tính quyết định cho việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ.

Hai là, phát huy dân chủ phải đi liền với giữ vững kỷ cương; xây dựng nội bộ đoàn kết, thống nhất. Thời gian qua, nơi nào người đứng đầu cơ quan, đơn vị biết quản lý, giáo dục cán bộ đảng viên tự giác khép mình vào khuôn khổ tổ chức, thực hiện tốt quy chế dân chủ, công khai, minh bạch thì nơi đó tạo ra được sự đoàn kết nhất trí trong nội bộ, sự đồng thuận trong nhân dân, tạo ra sức mạnh để hoàn thành nhiệm vụ; ngược lại, những nơi thiếu dân chủ dẫn tới mất đoàn kết, khó hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao.

Ba là, huy động, sử dụng tốt các nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội. Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, thành phố phải bảo đảm các nguồn lực về con người, công nghệ và vốn... phục vụ cho yêu cầu phát triển. Do đó, cần phát huy tối đa nội lực, khai thác nguồn lực từ bên ngoài trên cơ sở thực hiện đúng các chủ trương, chính sách của Nhà nước và mạnh dạn đề ra cơ chế, chính sách đặc thù của địa phương trong phạm vi cho phép, triển khai thực hiện tốt cải cách thủ tục hành chính, tăng cường công tác đối nội, đối ngoại, cải tiến việc xúc tiến đầu tư thật thiết thực, cụ thể, hiệu quả thì mới tạo điều kiện phát triển bền vững.

Bốn là, kết hợp giữa phát triển kinh tế với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, giải quyết tốt an sinh xã hội, bảo vệ môi trường. Trong quá trình phát triển kinh tế phải quan tâm hài hòa các lợi ích giữa Nhà nước - doanh nghiệp - nhân dân, giải quyết kịp thời những mâu thuẫn nảy sinh trong quá trình đô thị hóa, đặc biệt là giải quyết tốt an sinh xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân, tạo điều kiện phát triển toàn diện con người, trước hết là quan tâm giải quyết việc làm, đầu tư thỏa đáng cho giáo dục, văn hóa, chăm sóc sức khỏe nhân dân, từng bước giảm dần khoảng cách về mức sống chênh lệch trong dân cư.

Năm là, xây dựng quốc phòng - an ninh vững mạnh toàn diện, bảo đảm cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để thực hiện tốt 2 nhiệm vụ chiến lược, công tác quốc phòng - an ninh là nhiệm vụ thường xuyên quan trọng trong tình hình hiện nay. Quốc phòng - an ninh được bảo đảm sẽ góp phần cho hệ thống chính trị thực hiện tốt nhiệm vụ, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, bảo vệ vững chắc an ninh trật tự thành phố, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội, tạo điều kiện huy động nhân lực, vật lực phục vụ trở lại cho nhiệm vụ quốc phòng -
an ninh.

Những công việc tiếp theo và giải pháp thực hiện

- Khai thác tốt nhất tiềm năng và lợi thế của thành phố, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - thương mại dịch vụ - nông nghiệp công nghệ cao, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao gắn với nâng cao chất lượng, năng lực cạnh tranh. Thực hiện tốt công tác quy hoạch, quản lý, thực hiện quy hoạch xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ; hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại I trực thuộc Trung ương. Bảo đảm các chính sách an sinh xã hội, giảm hộ nghèo, tăng hộ khá, giàu. Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển khoa học và công nghệ, chăm lo sức khỏe nhân dân, bảo vệ tài nguyên và môi trường. Tăng cường quốc phòng và an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; chủ động ngăn chặn và làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên địa bàn. Xây dựng Đảng bộ thành phố Cần Thơ trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng; tăng cường hiệu lực, hiệu quả của chính quyền; củng cố khối đại đoàn kết, phát huy sức mạnh toàn dân.

- Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 366/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành kế hoạch triển khai tiếp Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng phát triển thành phố Cần Thơ giai đoạn 2009 - 2015 bằng 10 chương trình, 4 đề án. Chủ động đề xuất với Trung ương triển khai thực hiện Quyết định số 492/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt đề án thành lập vùng kinh tế trọng điểm vùng đồng bằng sông Cửu Long.

- Rà soát, điều chỉnh và hoàn thành quy hoạch chung xây dựng thành phố Cần Thơ đến năm 2030; chú trọng quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị ở khu vực trung tâm, ở các trục giao thông mới và quy hoạch cải tạo, chỉnh trang đô thị các quận, huyện gắn kết hài hòa với quy hoạch chung của thành phố.

- Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động các ngành kinh tế, bảo đảm cho sự phát triển chung của thành phố.

Về công nghiệp, hoàn chỉnh quy hoạch phát triển công nghiệp giai đoạn 2011 - 2020, định hướng đến năm 2025. Tập trung đầu tư đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm các ngành công nghiệp hiện có, nhất là công nghiệp chế biến nhằm xây dựng ngành công nghiệp chủ lực của thành phố. Chú trọng đầu tư hiện đại hóa ngành công nghiệp xây lắp, sử dụng vật liệu mới, tiết kiệm năng lượng, ứng dụng công nghệ hiện đại trong xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông, nhà ở.

Dịch vụ cao cấp như tài chính - tiền tệ, giao thông vận tải, viễn thông, giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe phải được quan tâm đầu tư đúng mức để khai thác lợi thế là thành phố trung tâm của vùng.

Về thương mại, dịch vụ, quy hoạch và xây dựng mạng lưới chợ đầu mối, hệ thống kho vận, từng bước hình thành trung tâm trung chuyển và phân phối hàng hóa của vùng. Hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao chất lượng hàng hóa, tìm kiếm, mở rộng thị trường xuất khẩu. Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng du lịch, khuyến khích xây dựng và mở rộng mô hình du lịch sông nước, du lịch sinh thái; tăng cường hợp tác du lịch trong và ngoài nước nhằm đa dạng hóa các sản phẩm du lịch.

Về nông nghiệp, hỗ trợ thực hiện ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp và chế biến, nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm hàng hóa. Xây dựng khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt về giống và cây con. Quy hoạch các vùng sản xuất hàng hóa lớn với mô hình đa canh, gắn với công nghiệp chế biến và thị trường tiêu thụ. Đầu tư nâng cấp hoàn thiện hệ thống giao thông nông thôn, nhất là các xã được chọn xây dựng mô hình nông thôn mới.

- Huy động mọi nguồn lực đầu tư cho phát triển. Tiếp tục thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư. Tăng cường, liên kết, hợp tác với các tập đoàn kinh tế lớn, các tỉnh, thành phố trong cả nước, nhất là Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long. Tiếp tục đầu tư phát triển, nâng cấp hệ thống giao thông, mở rộng đô thị.

- Tăng cường công tác bảo vệ môi trường, bảo đảm sự phát triển bền vững. Quản lý chặt chẽ chất thải, nhất là chất thải nguy hại trong sản xuất công nghiệp, y tế. Tiến hành xây dựng hệ thống xử lý rác thải tập trung của thành phố theo kế hoạch. Vận động xã hội hóa, đa dạng hóa các hình thức đầu tư bảo vệ môi trường.

- Phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tiếp tục nâng cao chất lượng dạy và học một cách đồng bộ. Đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường lớp các cấp học đạt chuẩn quốc gia. Kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm xây dựng trường đại học đẳng cấp quốc tế, kiến trúc, khoa học - công nghệ, kinh tế và nâng cấp, mở rộng hệ thống các trường dạy nghề. Tiếp tục thực hiện Chương trình xây dựng và phát triển khoa học và công nghệ thành phố Cần Thơ đến năm 2010 và tầm nhìn đến 2020. Phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai kế hoạch đầu tư dự án thành lập Viện Công nghệ sinh học thành phố.

- Nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa, thông tin, thể thao, cải thiện đời sống tinh thần cho nhân dân. Xây dựng ý thức trật tự, kỷ cương đô thị, giữ gìn môi trường và văn minh nơi công cộng. Đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các công trình văn hóa, xã hội trọng điểm theo kế hoạch. Kiến nghị Trung ương đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng Trung tâm huấn luyện thể thao quốc gia Cần Thơ, Trung tâm thể thao vùng đồng bằng sông Cửu Long và xây dựng các công trình, dự án phục vụ cho Hội khỏe Phù Đổng toàn quốc năm 2012.

- Nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, công tác dân số kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc và bảo vệ trẻ em. Tiếp tục củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế từ thành phố đến cơ sở. Xúc tiến đầu tư xây dựng các bệnh viện, cơ sở y tế của thành phố theo kế hoạch và đẩy nhanh tiến độ thi công bệnh viện đa khoa thành phố, khởi công xây dựng bệnh viện nhi và bệnh viện ung bướu thành phố.

- Đẩy mạnh phong trào giảm nghèo bền vững, tăng hộ khá, giàu; tạo nhiều việc làm, bảo đảm an sinh xã hội. Thực hiện nhiều biện pháp, chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất để thoát nghèo, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho nhân dân. Thực hiện tốt các chính sách "Đền ơn đáp nghĩa", chăm sóc người có công với nước, các đối tượng bảo trợ xã hội đúng quy định.

- Tăng cường quốc phòng và an ninh, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội. Thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm, nhất là các loại tội phạm có tổ chức, tội phạm công nghệ cao trong hội nhập, hợp tác kinh tế quốc tế. Củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng và phát huy sức mạnh quốc phòng toàn dân; xây dựng Đề án khu vực phòng thủ thành phố và tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ quận, huyện.

- Nâng cao năng lực và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng. Tiếp tục sắp xếp, kiện toàn tổ chức đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị. Xây dựng chính quyền các cấp phù hợp với yêu cầu phát triển của đô thị. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện đơn giản hóa các thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước. Đẩy mạnh thực hiện chương trình hành động phòng, chống tham nhũng. Thực hiện tốt Quy chế Dân chủ ở cơ sở; phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội nhằm tăng sự đồng thuận trong xã hội.

Tự tin bước vào năm mới, với tinh thần tự lực, tự cường, Đảng bộ và nhân dân thành phố Cần Thơ quyết tâm đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, thách thức trên cơ sở phát huy nội lực, khai thác mọi tiềm năng, lợi thế, xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, cơ bản trở thành thành phố công nghiệp trước năm 2020; là cực phát triển, đóng vai trò động lực thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của toàn vùng theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XII, nhiệm kỳ 2010 - 2015./.