Tìm hiểu khái niệm: Nhóm BRIC

Trên vũ đài quốc tế, từ ngày 16-6-2009 chính thức xuất hiện một lực lượng mới - Nhóm các nền kinh tế đang nổi lên (BRIC). BRIC là tên viết tắt của 4 nước, gồm Bra-xin, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc. Tuy chỉ có bốn nước thành viên, nhưng BRIC chiếm 26% diện tích lãnh thổ toàn cầu, 42% số dân thế giới; 14,6% GDP toàn cầu, 33% dự trữ ngoại tệ thế giới và 12,8% khối lượng giao dịch thương mại thế giới.

Hội nghị cấp cao lần đầu của Nhóm BRIC đã diễn ra tại thành phố Ê-ca-tê-rin-bua (Nga), cũng là hội nghị thành lập Nhóm, với sự tham gia của nguyên thủ bốn quốc gia, được dư luận rất quan tâm. Là cuộc họp thành lập khối, nhưng tại hội nghị cấp cao lần đầu này lãnh đạo BRIC đã tập trung thảo luận tình hình kinh tế thế giới, hệ thống tài chính thế giới, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, hợp tác năng lượng và bảo vệ môi trường.

Tuy cơ sở hạ tầng kinh tế khác nhau, nhưng mỗi nước thuộc BRIC có một sức mạnh đặc thù của mình. Bra-xin có nguyên liệu sắt và nông nghiệp; Nga có nguồn nhiên liệu khổng lồ: dầu thô và khí đốt; Ấn Độ là nơi trao đổi và cung cấp dịch vụ thông tin, điện toán; Trung Quốc là quốc gia sản xuất hàng hóa với nhân công rẻ.

Với tổng số dân gần 3 tỉ người, bốn nước trong BRIC ngoài việc sản xuất, còn là một thị trường tiêu thụ khổng lồ. Vì vậy, tình hình kinh tế của những nước này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế thế giới. Nhiều công ty đa quốc gia đặt BRIC trong chiến lược đầu tư, nhiều công ty tài chính phát hành các thương phẩm có tên gọi là chứng khoán BRIC.

Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của BRIC đã chứng minh rằng, triển vọng hợp tác trong BRIC là hoàn toàn khả quan. Sau khi Chiến tranh lạnh chấm dứt, rất ít người tin rằng Trung Quốc có thể duy trì tốc độ phát triển cao đáng ngạc nhiên như vậy. Càng ít người nghĩ rằng Trung Quốc, vốn là nước thuộc thế giới thứ ba, có thể trở thành nước dự trữ ngoại tệ lớn nhất thế giới. Với Nga, sau khi Liên Xô tan rã, không có nhiều người lạc quan rằng Nga - di sản lớn nhất của Liên bang Xô-viết - có thể giành lại vị trí cường quốc của họ nhanh đến vậy. Với Ấn Độ, những dự báo về tương lai được đưa ra cách đây 20 năm hầu như chỉ nhìn vào số dân bùng nổ lên đến hơn 1 tỉ người của nước này chứ ít ai dự kiến được rằng Ấn Độ sẽ trở thành một cường quốc về dịch vụ, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao.

Thực tế cho thấy, BRIC đang đóng góp lớn cho tăng trưởng kinh tế thế giới và giữ một vai trò quan trọng trong việc bình ổn kinh tế toàn cầu. Nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi Mỹ đã kéo phương Tây "chìm" theo mình trong khủng hoảng, ngày càng có nhiều ý kiến tin rằng, BRIC sẽ đóng vai trò đầu tàu kéo nền kinh tế thế giới ra khỏi "khu vực thời tiết xấu". Niềm tin này càng được củng cố khi các số liệu mới đây cho thấy, bất chấp cơn bão tài chính toàn cầu đang đẩy các cường quốc công nghiệp phát triển rơi vào suy thoái, nhưng các nền kinh tế của BRIC vẫn tăng trưởng, dù với tốc độ chậm hơn. Thậm chí, nhiều nhà phân tích đã dự đoán, cơ cấu kinh tế toàn cầu sẽ thay đổi vào năm 2050 và nhóm BRIC sẽ vượt các nước phát triển phương Tây như Anh, Pháp, I-ta-li-a, Đức để cùng với Mỹ và Nhật Bản trở thành 6 nền kinh tế chủ chốt trên thế giới.

Với Tuyên bố chung bao trùm nhiều chủ đề nóng bỏng của thế giới, từ an ninh năng lượng, an ninh lương thực đến hoạt động chống khủng bố, cải cách thể chế tài chính, BRIC đã khẳng định vai trò như một thực thể đáng kể trên vũ đài chính trị toàn cầu. Mặc dù thế giới đã không ít lần được lưu ý về một trật tự mới với trụ cột là những cường quốc mới nổi, nhưng đây là lần đầu tiên các quốc gia BRIC thể hiện lập trường chung về nhiều vấn đề của thế giới trong một tuyên bố chung. Đó không chỉ là cam kết, mà còn được xem như lời tuyên ngôn của 4 nền kinh tế đang phát triển nhanh nhất thế giới.

Tuy con đường để đạt được mục tiêu trở thành các nền kinh tế hàng đầu còn dài và gập ghềnh, nhưng nếu tận dụng và duy trì được khả năng phát triển như hiện nay và các bối cảnh bên ngoài thuận lợi, BRIC sẽ được nhắc đến không chỉ với tư cách là 4 nền kinh tế mới nổi, mà còn là những trụ cột trong một trật tự thế giới mới đang định hình.

Theo dự báo của Công ty tài chính hàng đầu Gâu-men Xa-chơ (Goldman Sachs), các nước BRIC sẽ là những thế lực kinh tế rất lớn của thế giới. Trong đó, quy mô kinh tế của các nước BRIC sẽ vượt qua 7 quốc gia công nghiệp phát triển nhất thế giới hiện nay (Mỹ, Nhật Bản, Đức, Anh, Pháp, Ca-na-đa và I-ta-li-a) trong tương lai không xa./.