Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Thi đua là một cách rất tốt, rất thiết thực để làm cho mọi người tiến bộ. Thi đua làm cho đoàn kết chặt chẽ thêm. Và đoàn kết chặt chẽ để thi đua mãi”(1), Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố đã chủ động xây dựng nội dung nghiên cứu, học tập và làm theo Bác sao cho sát hợp, thiết thực trong công việc hằng ngày, phù hợp với việc thực hiện nhiệm vụ ở địa phương. Trong khi chưa có chuyên đề của Trung ương, Thành ủy Thành phố đã nhanh chóng chỉ đạo Bộ phận giúp việc biên soạn tài liệu sinh hoạt “Phấn đấu vượt qua khó khăn, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân” để triển khai nhanh trong toàn Đảng bộ. Ban Tuyên giáo Thành ủy cũng tổ chức biên soạn, phát hành hai tập sách “Những chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cung cấp thêm tư liệu cho cấp ủy các cấp thành phố trong tổ chức thực hiện học và làm theo Bác.

Các chuyên đề theo từng năm như “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh suốt đời phấn đấu cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, làm người công bộc, tận tụy, trung thành của nhân dân; đời tư trong sáng, cuộc sống riêng giản dị” (năm 2012), “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về phong cách quần chúng, dân chủ, nêu gương; nêu cao trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp” (năm 2013) và ba tác phẩm của Người (“Đường Cách mệnh”, “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, “Di chúc”) đã được triển khai học tập trong các đợt sinh hoạt của chi bộ, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội nhằm tuyên truyền rộng rãi trong Đảng và nhân dân. 

Trên tinh thần “công việc hàng ngày là nền tảng của thi đua”, mỗi đồng chí đứng đầu cấp ủy đều lựa chọn một vấn đề, hoặc một tác phẩm để trao đổi, tổ chức tọa đàm trong cơ quan, đơn vị trên cơ sở tài liệu được Ban Tuyên giáo Thành ủy cung cấp và tài liệu trước mỗi kỳ sinh hoạt chi bộ. Cách làm này vừa sát hợp với yêu cầu của mỗi cơ quan, đơn vị, vừa bảo đảm tính hiệu quả nội dung học và làm theo Bác trong thi đua yêu nước, đó là: “Người người thi đua/Ngành ngành thi đua/Ngày ngày thi đua”(2), nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các ngành, các cấp và mỗi cá nhân, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của địa phương. Kết quả là: 100% cấp ủy cơ sở tổ chức học tập chuyên đề năm 2012, số đảng viên tham gia học tập ở 24 quận ủy, huyện ủy đạt 95%, một số đơn vị đạt 100%; ba tác phẩm của Người cũng được triển khai học tập phù hợp với điều kiện của từng đơn vị.

Hiện nay, việc triển khai học tập chuyên đề năm 2013 đang được toàn Đảng bộ thực hiện nghiêm túc gắn với việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung các chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Phát huy tinh thần sáng tạo trong thi đua, đồng thời làm điểm để kịp thời rút kinh nghiệm, Thường trực Thành ủy Thành phố đã tổ chức hai cuộc giao ban theo chủ đề: “Cách làm, kinh nghiệm của người đứng đầu các cấp ủy đảng, chính quyền thực hiện gương mẫu học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, với các đảng ủy cấp trên cơ sở, cơ sở trực thuộc Thành ủy và với các quận ủy, huyện ủy. Qua đó, bước đầu rút ra được một số kinh nghiệm trong cách làm, đồng thời góp phần xác định rõ hơn trách nhiệm gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền. Bên cạnh đó, Thành ủy cũng nghiêm túc triển khai và gắn việc học và làm theo Bác với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; Quy định số 47-QĐ/TW, ngày 01-11-2011, của Ban Chấp hành Trung ương, về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 101-QĐ/TW, ngày 07-6-2012, của Ban Bí thư Trung ương, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, thiết thực xây dựng và chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ta trong sạch, vững mạnh về mọi mặt. 

Cấp ủy các cấp Thành phố cũng tập trung chỉ đạo xây dựng các chương trình hành động nhằm thi đua gương mẫu, thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư theo lời Bác dạy của cá nhân người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, đồng thời, có kế hoạch giám sát, kiểm tra việc thực hiện các chương trình đó. Một biện pháp được áp dụng là giao cho các bí thư chi bộ định kỳ nhận xét kết quả thực hiện những nội dung đã đăng ký của các cán bộ chủ chốt; chỉ đạo các cấp ủy trong sinh hoạt chi bộ thực hiện tự phê bình và phê bình nghiêm túc cấp trên của mình. Theo đó, trong sinh hoạt chi bộ hằng tháng, bên cạnh nội dung kiểm điểm công việc của tập thể, còn có nội dung tự phê bình và phê bình của cán bộ, đảng viên, nhất là đối với người đứng đầu, từ đó kịp thời có biện pháp khắc phục. Quá trình này bước đầu đã tạo nên những bước chuyển về nhận thức trong học tập và làm theo tấm gương Bác, góp phần xác định rõ hơn tầm quan trọng của việc nêu gương đối với người đứng đầu tập thể, cơ quan, đơn vị. 

Để vừa làm vừa rút kinh nghiệm trong việc đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thực hiện thi đua yêu nước, Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố chọn 8 đảng bộ làm điểm. Các đảng bộ này ở các đơn vị có hạn chế nhất định trong việc tiếp xúc với nhân dân, với doanh nghiệp; các đơn vị có nhiều dự án trọng điểm liên quan đến công tác đền bù, hỗ trợ, tái định cư để giải phóng mặt bằng thu hồi đất; các đơn vị quản lý tài chính, thuế;… mà “chỉ số hài lòng” của người dân ở một số nội dung chưa cao. Qua triển khai thực hiện đã góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính ở mỗi cơ quan. Cùng với việc thực hành tiết kiệm, điều chỉnh lề lối làm việc, cũng giúp cán bộ chủ động tiếp xúc, gần gũi với nhân dân, lắng nghe ý kiến góp ý, phản ánh của nhân dân để đổi mới tác phong làm việc, từng bước phấn đấu xứng đáng là “công bộc” của nhân dân như Bác Hồ từng căn dặn, nâng cao niềm tin của nhân dân vào đội ngũ cán bộ, đảng viên tại các cơ quan công quyền, góp phần củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân.

Một cách làm khác được Thành ủy Thành phố tập trung triển khai là đưa nội dung học tập và làm theo Bác trở thành nội dung sinh hoạt thường xuyên ở các chi bộ, từ đó, phát huy tinh thần sáng tạo thi đua trong từng lĩnh vực công tác. Các việc làm cụ thể như: chọn một vấn đề trong nội dung chủ đề năm để đảng viên bàn bạc, thảo luận và đề ra biện pháp thực hiện; tổ chức kể một câu chuyện về tấm gương đạo đức và phong cách của Bác trước khi sinh hoạt chi bộ; tập trung trao đổi, thống nhất xây dựng chuẩn mực đạo đức của đảng viên trong chi bộ; tự kiểm điểm, phê bình về nội dung đăng ký và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của từng đảng viên;... được thực hiện ở hầu hết các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn thành phố. Gương mẫu trong thi đua học tập và làm theo Bác, đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất cán bộ lãnh đạo, quản lý của thành phố đã nêu cao tính tiền phong gương mẫu, ý thức trách nhiệm, giữ gìn đoàn kết, lắng nghe ý kiến của cấp dưới và nhân dân, tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm trong ngành, địa phương, đơn vị, coi đây là một trong những khâu quan trọng nhất để đẩy mạnh việc học tập và làm theo Bác thiết thực và hiệu quả. Đồng thời, đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng bộ cũng chú trọng rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lối sống cá nhân, gắn bó và có thái độ đúng mực trong quan hệ với mọi người, với tập thể, nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, gương mẫu hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.

Thi đua yêu nước gắn với học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác không chỉ được tiến hành ở Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh, mà còn được triển khai đồng bộ và sâu rộng trên địa bàn Thành phố. Việc các tổ chức cơ sở đảng, tổ chức quần chúng phối hợp, lồng ghép đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác vào sinh hoạt thường xuyên gắn với thực hiện phong trào thi đua yêu nước ở địa phương, đơn vị, cũng làm cho phong trào thi đua yêu nước của thành phố mang tên Bác trở nên phong phú hơn về hình thức và nội dung. Thông qua các phong trào thi đua, việc học tập và làm theo Bác gắn với những công việc thường ngày đã góp phần làm nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân ở thành phố mang tên Bác có nhiều chuyển biến tích cực, bước đầu tạo ra một phong trào rèn luyện đạo đức sâu rộng, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Từ phong trào này, có nhiều tập thể, cá nhân điển hình như: hơn 5.000 tập thể, cá nhân được biểu dương cấp cơ sở; 657 tập thể, cá nhân được biểu dương cấp thành phố; một cá nhân được nhận bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc sơ kết 2 năm thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, của Bộ Chính trị; 2 tập thể, 2 cá nhân được nhận bằng khen của Ban Tuyên giáo Trung ương vì thành tích xuất sắc trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh các năm 2011 - 2013;…

Phát huy những kết quả đã đạt được trong đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thi đua yêu nước, Đảng bộ và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục đề ra những phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới như sau:

Một là, tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, ngày 14-5-2011, của Bộ Chính trị, gắn với thi đua yêu nước và thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI về “Một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay”; Quy định số 47-QĐ/TW, ngày 01-11-2011, của Ban Chấp hành Trung ương, về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 101-QĐ/TW, ngày 07-6-2012, của Ban Bí thư Trung ương, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, và nhân dân. Coi đây là một giải pháp quan trọng, thiết thực trong xây dựng Đảng bộ Thành phố trong sạch vững mạnh, lãnh đạo nhân dân hoàn thành nhiệm vụ chính trị của địa phương. 

Hai là, tập trung chỉ đạo để việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với thi đua yêu nước đi vào chiều sâu, trở thành công việc thường xuyên của các tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân Thành phố. Chú trọng xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện, coi đó là một trong những tiêu chí đánh giá, xếp loại cán bộ, đảng viên và của các cấp ủy hằng quý, hằng năm. Trong đó, theo sát chủ đề của từng năm, chú trọng và phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ quản lý, lãnh đạo về thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, nếp sống giản dị,… trong công việc, trong quan hệ với đồng nghiệp và nhân dân. 

Ba là, quan tâm chỉ đạo việc rà soát, xây dựng, bổ sung chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 về “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, bằng các nhóm giải pháp thiết thực, phù hợp. Đẩy mạnh việc đăng ký thực hiện các chuẩn mực của đội ngũ cán bộ, đảng viên thông qua những việc làm cụ thể như ghi vào Sổ đăng ký học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phiếu đăng ký, sổ tu dưỡng, nhật ký làm theo lời Bác,…, đồng thời, có sự kiểm tra, nhận xét đánh giá định kỳ hằng tháng, 6 tháng và cuối năm của cấp ủy.

Bốn là, xác định và tập trung giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm trên địa bàn Thành phố; chỉ đạo các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị chọn làm điểm để vừa làm vừa rút kinh nghiệm cho việc chỉ đạo chung. Tổ chức các hội nghị trao đổi kinh nghiệm về phát hiện, đấu tranh với những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, giao ban chuyên đề “cách làm, kinh nghiệm lãnh đạo nâng cao hiệu quả công tác chính trị tư tưởng, phát hiện, khắc phục các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ của đảng bộ quận, huyện” và đề ra các biện pháp giải quyết cụ thể đối với một số trường hợp nhằm nâng cao chất lượng và phát huy vai trò của công tác tư tưởng./. 

------------------------------------------------------

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1995, t. 6, tr. 270

(2) Hồ Chí Minh: Sđd, t. 5, tr. 557