Những vấn đề kinh tế - xã hội trong bổ sung, phát triển Cương lĩnh năm 1991 trình Đại hội XI

TCCSĐT - Ngày 28-10, tại Thành phố Hồ Chí Minh, đã diễn ra Hội thảo “Những vấn đề kinh tế - xã hội trong bổ sung, phát triển Cương lĩnh năm 1991 trình Đại hội XI” do Tạp chí Cộng sản và Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đồng tổ chức.

Tham dự Hội thảo có các đồng chí lãnh đạo Tạp chí Cộng sản, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam; đại diện Văn phòng Trung ương Đảng khu vực phía Nam; Ban Giám hiệu Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, cùng hơn 120 đại biểu là các nhà lãnh đạo, quản lý, các nhà nghiên cứu khoa học.

Hội thảo đã nhận được trên 60 bài tham luận và 15 lượt phát biểu của các nhà khoa học, các nhà lãnh đạo, quản lý. Báo cáo Đề dẫn và các bài viết, phát biểu đã thể hiện được tâm huyết, trách nhiệm người công dân, người đảng viên trong đóng góp cho Cương lĩnh. Hội thảo chủ yếu tập trung thảo luận những định hướng lớn về phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của dự thảo Cương lĩnh.

Đánh giá chung về mô hình phát triển kinh tế trong thời kỳ quá độ ở nước ta, đa số ý kiến cho rằng, đó là sự kết hợp giữa công nghiệp hóa, hiện đại hóa với kinh tế tri thức, với phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Đây là mô hình kinh tế phù hợp với quy luật phát triển tất yếu, thích hợp với hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam. Các bài tham luận xoay quanh chủ đề này đều phân tích, luận giải về các hình thức sở hữu trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đó là sở hữu toàn dân, sở hữu tập thể và sở hữu tư nhân. Trên cơ sở đó hình thành những thành phần kinh tế với các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh đa dạng, đan xen lẫn nhau, phối hợp nhau để cùng phát triển. Những thành phần kinh tế đó là: kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư bản tư nhân, kinh tế tư bản nhà nước và kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo.

Cũng có ý kiến cho rằng, khi đánh giá nước ta quá độ lên chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh quốc tế có những biến đổi to lớn và sâu sắc, cần đề cập thêm đến vấn đề khủng hoảng tài chính, suy thoái kinh tế toàn cầu thời gian qua là mang tính chu kỳ. Có như vậy, chúng ta mới có thể nhìn nhận một cách khách quan hơn về những khuyết tật vốn có của chủ nghĩa tư bản trong thời đại ngày nay; giúp chúng ta có cơ sở đánh giá mang tính thực tiễn hơn về vai trò của thành phần kinh tế tư bản nhà nước trong “kết cấu kinh tế - xã hội quá độ”, qua đó, thấy được tính chất đan xen giữa sở hữu nhà nước và sở hữu tư nhân, có khả năng đưa chúng ta đến chủ nghĩa xã hội bằng con đường chắc chắn nhất (như V.I. Lê-nin khẳng định), và do vậy, cần được ưu tiên phát triển.

Trong nội dung đóng góp cho định hướng lớn về văn hóa, phần lớn các tham luận đều nhất trí rằng, con người là trung tâm của chiến lược phát triển. Giáo dục - đào tạo có ý nghĩa quan trọng hơn bao giờ hết đối với vận mệnh, tương lai đất nước. Phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững phải gắn với nhiệm vụ bảo vệ môi trường, khai thác hợp lý tài nguyên khoáng sản, bảo đảm cho mọi người dân đều được sống trong môi trường trong sạch, lành mạnh. Bảo vệ môi trường vừa là nền tảng, vừa là mục tiêu phát triển bền vững đất nước, là yếu tố bảo đảm ổn định chính trị và an ninh quốc gia…

Kết luận Hội thảo, GS, TS Trương Giang Long, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản nhấn mạnh, các ý kiến phát biểu tại Hội thảo đều thể hiện tinh thần thẳng thắn, đầy trách nhiệm đối với sự nghiệp chung, thể hiện qua các vấn đề chính: phát huy dân chủ gắn với việc xây dựng Nhà nước pháp quyền; vai trò quản lý nhà nước trong kinh tế, phát triển kinh tế nhiều thành phần; thực chất của đại đoàn kết dân tộc là dân chủ đích thực, đồng thuận về lợi ích; xây dựng nền văn hóa tiên tiến, giữ gìn bản sắc dân tộc; gắn phát triển kinh tế với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; hội nhập kinh tế quốc tế phải đảm bảo độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia… Giải quyết các vấn đề trên đều nhằm hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đây là con đường mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đã lựa chọn.

Tạp chí Cộng sản sẽ tổng hợp các vấn đề kiến nghị được nêu tại Hội thảo để tuyên truyền trên Tạp chí và chuyển đến các cơ quan có trách nhiệm./.