7 trong số 11 vụ tấn công khủng bố là bằng xe tải

Kể từ vụ tấn công khủng bố vào tòa soạn báo Charlie Hebdo (Pháp) tháng 01-2015, các vụ tấn công khủng bố ở Tây Âu đã tăng lên nhiều lần. Loạt vụ tấn công ngày 17-8 tại Barcelona và Cambrils, Catalonia thuộc Tây Ban Nha - là các vụ tấn công Hồi giáo đẫm máu thứ 16 và 17 tại Tây Âu kể từ năm 2015. Hai vụ tấn công này đã khiến 14 người thiệt mạng và 130 người khác bị thương, nâng tổng số nạn nhân bị giết hại của các vụ tấn công Hồi giáo lên 339 người. Trong số những nạn nhân của 2 vụ tấn công trên tại Tây Ban Nha có nhiều người nước ngoài. Đến nay Mỹ, Canada, Argentina, Bỉ và Bồ Đào Nha đều đã xác nhận có công dân bị thiệt mạng, trong khi Italy có 2 công dân. Pháp là nước có nhiều công dân bị thương nhất trong các vụ tấn công. Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết ít nhất 28 công dân Pháp bị thương, trong đó 8 người bị thương nặng. Đức cũng có 13 công dân bị thương trong vụ này. Ngoài ra còn có công dân các nước Venezuela, Cuba, Australia, Ireland, Peru, Algeria, Trung Quốc, Hà Lan, Bỉ, Romania, Hy Lạp...

Tấn công khủng bố bằng xe tải vào đám đông tại Barcelone và Cambrils ngày 17-8 đã trở thành cách thức tấn công phổ biến, từng được các kẻ khủng bố thực hiện tại Nice, London và Berlin. Kể từ tháng 01-2015, đã có 127 người thiệt mạng trong các vụ tấn công đâm xe kiểu này, tức là cứ 3 người thiệt mạng trong các vụ tấn công khủng bố Hồi giáo tại Tây Âu thì có hơn 1 nạn nhân chết (chiếm 37%) trong các vụ tấn công bằng xe tải. Tần suất các vụ tấn công xe tải đâm kiểu này gia tăng mạnh. Kể từ vụ xe tải lao vào đám đông vào ngày 14-7-2016 tại thành phố Nice, đã có 7 trong số 11 vụ tấn công sử dụng hình thức này.

Lần gần đây nhất Tây Ban Nha từng là đích nhắm của những phần tử khủng bố là ngày 11-3-2004, khi thủ đô Madrid phải gánh chịu những vụ đánh bom vào xe lửa, làm 191 người thiệt mạng.

Theo Bộ Nội vụ Tây Ban Nha, cảnh sát đã triệt hạ nhóm khủng bố thực hiện hai vụ tấn công tại Barcelona và Cambrils. Hiện 11 thành viên trong nhóm này đã bị bắt giữ hoặc bị tiêu diệt, chỉ còn một đối tượng đang lẩn trốn, được xác định là người Maroc, khoảng 22-23 tuổi.

Tây Ban Nha tăng cường các biện pháp an ninh

Ngày 19-8, Bộ Nội vụ Tây Ban Nha ra tuyên bố khẳng định chính phủ nước này quyết định duy trì cảnh báo chống khủng bố ở cấp độ 4 trên phạm vi toàn quốc, đồng thời tăng cường các biện pháp an ninh. Quyết định được đưa ra trong một cuộc họp lãnh đạo các cơ quan an ninh chống khủng bố của Tây Ban Nha do Bộ trưởng Nội vụ Juan Ignacio Zoido chủ trì.

Trong tuyên bố, Bộ trưởng Zoido nhấn mạnh mức cảnh báo an ninh cấp độ 4 kết hợp với các biện pháp tăng cường an ninh tại các địa điểm công cộng, nơi tụ tập đông người, các sự kiện, các địa danh du lịch nổi tiếng....là nhằm đảm bảo an ninh tối đa cho người dân.

Tây Ban Nha cũng đã tăng cường an ninh ở khu vực biên giới với Pháp trong bối cảnh các lực lượng chức năng đang truy lùng thủ phạm vụ tấn công khủng bố tại Barcelona.

Nguồn tin từ Bộ Nội vụ Tây Ban Nha cho biết nhà chức trách đã ra lệnh tăng cường các biện pháp an ninh tại biên giới sau phiên họp của Ủy ban chống khủng bố tại thủ đô Madrid. Trước đó một ngày, giới chức Pháp cũng có động thái tương tự tại khu vực biên giới hai nước.

Nhiều nước, thành phố cũng tăng cường các biện pháp an ninh nơi công cộng

Sau 2 vụ tấn công khủng bố bằng xe tải liên tiếp ở Tây Ban Nha, nhiều nước đã phải tăng cường an ninh tại các nơi công cộng.

Nguy cơ khủng bố tại Anh gia tăng: Ngày 19-8, Bộ trưởng An ninh Anh Ben Wallace nhận định nguy cơ tấn công khủng bố tại nước này ngày càng gia tăng sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng hứng chịu nhiều thất bại ở Syria và Iraq.

Phát biểu trên đài BBC, ông Wallace cho rằng nhiều phần tử cực đoan đang tìm cách tiến hành các vụ tấn công tại Anh do những đối tượng này hoặc vừa trở về nước hoặc không thể gia nhập IS ở nước ngoài. Ông Wallace nói: "Tôi cho rằng các mối đe dọa đang ngày càng gia tăng, một phần là do IS đang bị cô lập ở Syria. Điều này khiến họ (các phần tử cực đoan) muốn làm gì đó ở quê nhà vì không thể ra nước ngoài để chiến đấu cho IS, hoặc là họ vừa quay trở về nước". Ông Wallace cũng cho rằng người dân cần phải hiểu rõ hơn về chương trình chống khủng bố của Chính phủ mang tên Prevent (Ngăn ngừa).

Theo số liệu mới nhất của tổ chức Dữ liệu Khủng bố toàn cầu, tính từ năm 1970 đến nay, Anh có số người thiệt mạng vì khủng bố cao nhất tại Tây Âu với tổng cộng 3.395 nạn nhân. Nguy cơ khủng bố tại Anh trong thời điểm hiện tại cũng được đặt ở mức "nghiêm trọng" với 4 vụ tấn công khủng bố trong vòng 3 tháng qua. Các cơ quan chức năng của Anh được cho là đã ngăn chặn được ít nhất 5 âm mưu khủng bố khác kể từ sau vụ tấn công trên cầu Westminster ngày 22-3 đến nay.

Truyền thông Maroc ngày 19-8 đưa tin giới chức nước này đã nâng mức cảnh báo an ninh, siết chặt các biện pháp an ninh, đặc biệt là tại khu vực miền Bắc gần vùng lãnh thổ Ceuta và Melilla của Tây Ban Nha, vùng có cộng đồng người Hồi giáo cực đoan tương đối lớn. Ngoài ra, giới chức nước này cũng siết chặt kiểm soát an ninh cho các phái đoàn ngoại giao của Tây Ban Nha, khu vực các viện văn hóa và ngôn ngữ Tây Ban Nha và các cửa khẩu vào nước này. Ngay sau vụ tấn công, hợp tác an ninh giữa 2 nước cũng đã được tăng cường. Giới tình báo Maroc đã cung cấp thông tin về các nghi phạm có quốc tịch Maroc cho những đồng nghiệp Tây Ban Nha.

Thị trưởng thành phố Bilbao miền Bắc Tây Ban Nha cho biết đang rà soát lại các biện pháp an ninh tại thành phố du lịch miền Bắc Tây Ban Nha này trước thềm lễ hội "fiestas" thường niên. Trong buổi họp báo, Thị trưởng Juan Mari Aburto cho biết hiện không có nguy cơ đặc biệt đe dọa Bilbao, tuy nhiên, thời gian tới có một lượng lớn người sẽ đổ về thành phố, tập trung lại chỉ ở một khu vực. Ông Aburto nêu rõ số lượng người đông sẽ khiến giới chức bận rộn song khẳng định không cần lo lắng. Theo ông Aburto, giới chức đã triển khai các biện pháp an ninh và hiện đang rà soát lại với sự hỗ trợ của các lực lượng hữu quan. Ông cũng bày tỏ mong muốn bầu không khí lo lắng sẽ không xuất hiện đồng thời cam kết người dân và du khách sẽ được tận hưởng bầu không khí lễ hội.

Dự kiến thành phố chỉ nửa triệu dân này sẽ đón 10.000 lượt du khách đến tham gia lễ hội với các buổi hòa nhạc và các sự kiện âm nhạc, thể thao trong tuần tới.

Không tăng cường an ninh, song giới chức Séc khẳng định nước này vẫn an toàn và không có nguy cơ bị khủng bố như Tây Ban Nha. Thủ tướng Bohuslav Sobotka cho biết nước này sẽ nhanh chóng áp dụng các biện pháp khẩn cấp nếu xuất hiện những dấu hiệu đáng tin cậy về các cuộc tấn công khủng bố tương tự như ở Barcelona. Tuy nhiên, theo thông tin mà ông nắm được thì hoàn toàn không có mối liên quan giữa các vụ khủng bố ở Tây Ban Nha và tình hình an ninh ở Séc.

Trong khi đó, Canada thông báo có một công dân nước này thiệt mạng và 4 người khác bị thương trong vụ tấn công bằng xe tải nhằm vào đám đông du khách tại thành phố Barcelona chiều tối 17-8. Ngay sau vụ tấn công xảy ra, Thủ tướng Justin Trudeau đã ra tuyên bố lên án vụ khủng bố, đồng thời chia buồn với gia đình, người thân của những nạn nhân. Thủ tướng Canada cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế "đứng vững chống lại sự hoành hành của tội ác, thù hận và không khoan dung dưới mọi hình thức", đồng thời khẳng định Canada sẽ tiếp tục hợp tác với cộng đồng quốc tế trong cuộc chiến chống khủng bố và xây dựng một thế giới an toàn.

Bộ Các vấn đề toàn cầu của Canada kêu gọi du khách Canada tránh xa khu du lịch Las Ramblas ở Barcelona, đồng thời khuyến cáo mọi người thông báo tình hình cho người thân. Trong khi đó, Bộ trưởng An ninh công cộng Ralph Goodale nhận định chính quyền Canada cần phải nâng cao cảnh giác khi xảy ra liên tiếp các vụ tấn công khủng bố thời gian gần đây.

Bêtông và bao cát ngăn khủng bố bằng xe tải

Các thủ phạm thường dùng xe ôtô nhắm vào đám đông. Do bản chất vũ khí rất thông dụng, còn nạn nhân thì luôn ở mọi nơi, giới chuyên gia lo ngại không có cách nào ngăn chặn những đợt tấn công trong tương lai. Tuy vậy, một số nước đã có biện pháp đối phó thô sơ nhưng hiệu quả, cụ thể là hàng rào, bêtông, hay bao cát.

Tại Anh, chỉ vài ngày sau khi ba phần tử cực đoan dùng xe tải làm vũ khí trên cầu London khiến tám người thiệt mạng, chính quyền thành phố đã dựng hàng rào tại ba chiếc cầu ở khu vực trung tâm. Chính phủ Anh cũng lắp đặt cột bêtông phía ngoài cung điện Windsor, nơi ở của Nữ hoàng Elizabeth.

Để đối phó với mối đe dọa này, nhà chức trách Pháp đã dựng các cột bêtông nhằm tách làn xe ôtô và người đi bộ tại những điểm du lịch nổi tiếng và đông người, chẳng hạn như đại lộ Champs-Elysées hoặc trung tâm thành phố Strasbourg. Dọc theo bờ sông Seine, xe cảnh sát được dùng làm rào chắn tại một số điểm chốt và chỉ cho xe cứu thương đi qua.

Bêtông cũng là biện pháp của nước Đức trong việc đề phòng hình thức tấn công này. Tại cổng vào một số khu chợ, các cột bêtông cũng được dựng lên. Sau vụ khủng bố tại Tây Ban Nha ngày 18-8, người phụ trách Nội vụ bang Mecklenburg-Western Pomerania của Đức, ông Lorenz Caffier, cho rằng nên tái sử dụng biện pháp này nhằm bảo vệ người đi bộ.

Không dùng bêtông, thành phố Brussels sử dụng túi cát. Mỗi túi cát nặng 1 tấn, được đặt khắp thành phố. Theo lực lượng cảnh sát địa phương, đây là một trong những phương pháp được áp dụng sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo đánh bom thành phố vào ngày 22-3-2016.

Còn tại Stockholm, Thụy Điển, sau vụ tấn công bằng xe tải kinh hoàng tháng Tư, những chú sư tử bằng bêtông nặng 900kg đã được đặt dọc phố mua sắm Drottninggatan, nơi năm người thiệt mạng. Chính quyền thành phố đã đặt mua thêm 40 khối bêtông hình sư tử nữa, mỗi khối nặng 3 tấn.

Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull cũng cho biết chính phủ chuẩn bị công bố một "chiến lược quốc gia toàn diện" nhằm bảo vệ các địa điểm tập trung đông dân cư khỏi các cuộc tấn công khủng bố bằng xe sau cuộc tấn công bằng xe tải tại Bacelona vừa qua. Phát biểu tại một sự kiện, Thủ tướng Turnbull tuyên bố rằng chính phủ của ông, sau khi tham vấn các nhà chức trách thực thi pháp luật và cơ quan mật vụ cũng như giới chức tư nhân, đã đưa ra một chiến lược toàn diện nhằm ngăn chặn các vụ tấn công khủng bố tương tự như các vụ tại Nice và Barcelona xảy ra tại Australia./.