Báo cáo của các ngành, địa phương về tình hình khiếu nại, tố cáo 6 tháng đầu năm 2015 cho thấy số lượng đơn, số người, số vụ việc khiếu nại, tố cáo đã giảm nhưng tính chất phức tạp, đặc biệt là số đoàn đông người tăng trên 11%. Điều này cho thấy, tình hình khiếu nại, tố cáo diễn biến khá phức tạp.

Liên quan đến việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo trong thời gian diễn ra Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết ngay từ đầu năm nay, Thanh tra Chính phủ đã tích cực triển khai Chỉ thị 35 của Bộ Chính trị, chủ trương của Quốc hội, Chính phủ.

Thời gian qua, Thanh tra Chính phủ đã phối hợp với các cơ quan Nhà nước, các địa phương thực hiện nhiều giải pháp để triển khai giải quyết khiếu nại tố cáo có hiệu quả. Hiện việc khiếu nại tố cáo đông người, phức tạp ngày càng gay gắt, đặc biệt là những trường hợp khiếu nại, tố cáo không đạt chuyển sang tố cáo những vụ việc liên quan đến nhân sự Đại hội Đảng bộ các cấp và các cơ quan của Đảng. Vì vậy, Thanh tra Chính phủ đề nghị các ngành, các cấp tập trung giải quyết những vụ việc phát sinh mới.

Trong 6 tháng đầu năm 2015, các cấp, các ngành đã giải quyết trên 86% số vụ việc phát sinh mới, tăng hơn cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, việc giải quyết khiếu nại, tố cáo tồn đọng kéo dài cũng đạt kết quả cao. Trong số 528 vụ tồn đọng, phức tạp kéo dài, đến thời điểm này đã giải quyết đạt trên 98%. Một số vụ việc phức tạp, quá lâu cần có thời gian để tiếp tục giải quyết.

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh nhận định nguyên nhân của tình trạng trên là do việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thời gian qua tuy có làm nhưng chưa tạo được nhận thức đầy đủ và đồng bộ của nhân dân. Việc thực hiện trách nhiệm của các cấp, các ngành chưa đến nơi đến chốn, một vài trường hợp, một vài nơi còn né tránh trách nhiệm, gây khó khăn cho người dân. Cơ chế chính sách về khiếu nại tố cáo được ban hành nhiều nhưng vẫn còn sơ hở.

Bên cạnh đó, nhiều vụ việc do lịch sử để lại quá lâu, mặc dù các cấp chính quyền đã vận dụng nhiều biện pháp bằng pháp luật và thực tiễn, nhưng giải quyết chưa đảm bảo được quyền lợi của người dân, dẫn đến người dân bức xúc, tiếp tục khiếu nại, tố cáo. Nhận thức của người dân về thẩm quyền, nghĩa vụ, quyền lợi trong khiếu nại tố cáo chưa đầy đủ, tâm lý của nhiều người dân là khiếu nại càng cao, giải quyết càng nhanh, dẫn đến tình trạng nhiều người dân kéo lên các cấp Trung ương.

Chuẩn bị cho Đại hội XII của Đảng, Thanh tra Chính phủ sẽ tiếp tục quán triệt chủ trương của Đảng, Nhà nước về giải quyết khiếu nại, tố cáo; quan tâm, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu trong giải quyết khiếu nại tố cáo.

Thanh tra Chính phủ tăng cường phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị xã hội và các cơ quan chức năng, các đoàn đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp tham gia giám sát thực hiện Luật Khiếu nại, tố cáo.

Để giải quyết triệt để tình trạng người dân khiếu kiện vượt cấp, kéo dài, theo Tổng Thanh tra Chính phủ, thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà nước cần tăng cường tiếp công dân, đối thoại, giải quyết khiếu nại tố cáo theo thẩm quyền. Trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác giải quyết khiếu nại tố cáo, đặc biệt là thực hiện công tác tiếp dân, đối thoại, giải quyết vụ việc người dân bức xúc kéo dài phải thực hiện một cách đầy đủ.

Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật phải thực hiện tốt để người dân hiểu được thẩm quyền, nghĩa vụ, quyền lợi, chấp hành đúng pháp luật cũng như thực hiện quyết định có hiệu lực pháp luật của các cơ quan có thẩm quyền ra quyết định./.