Nghịch lý nhập khẩu và trách nhiệm công dân

TCCSĐT- Những ngày này, theo khẳng định của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, lượng xăng dầu tồn kho tại Nhà máy lọc dầu Dung Quất hiện là 70.000 tấn và nếu không có giải pháp kịp thời thì đến cuối năm, lượng tồn đọng sẽ tăng lên gấp nhiều lần. Đây quả là chuyện lạ ở một đất nước triền miên phải nhập khẩu các loại xăng dầu. Nghịch lý này cũng đang xảy ra trong nhiều lĩnh vực, mặt hàng khác.

Vào mỗi kỳ sơ kết tình hình kinh tế - xã hội của đất nước, một trong những chỉ tiêu được đông đảo các nhà quản lý và cả nhân dân quan tâm là mức nhập khẩu và tỷ lệ nhập siêu. Lâu nay, hai chỉ số này luôn là số liệu mang dáng vẻ về một sự phát triển thiếu ổn định của nền kinh tế và luôn là các chỉ số ám ảnh các nhà quản lý, các chuyên gia kinh tế. Tất nhiên, với một đất nước đang phát triển như nước ta, việc nhập khẩu máy móc thiết bị, nguyên liệu đầu vào của sản xuất và những hàng hóa chúng ta chưa sản xuất được là cần thiết nhưng chuyện đề cập ở đây là câu chuyện về nghịch lý nhập khẩu các mặt hàng tiêu dùng trong nước đã sản xuất được.

Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và theo cam kết với các tổ chức quốc tế mà chúng ta tham gia, đặc biệt là với WTO, hầu hết hàng hóa của các nước đều được xuất nhập khẩu với mức thuế hải quan nhỏ nhất có thể để tiến tới tự do thương mại toàn cầu. Đó là điều mà mọi thành viên của các tổ chức phải tuân thủ. Nhưng, không thể cứ để hàng ngoại tràn vào thị trường trong nước một cách không hợp lý. Một trong những yếu tố quan trọng ở đây là trách nhiệm công dân của mỗi nhà doanh nghiệp và mỗi người tiêu dùng Việt Nam.

Theo quy luật, có cầu thì sẽ có cung, hàng hóa có tiêu thụ được thì doanh nghiệp mới nhập khẩu. Xét về hiệu quả kinh doanh, các nhà doanh nghiệp không có lỗi khi nhập khẩu hàng hóa, thậm chí, còn có thành tích làm lợi cho doanh nghiệp, đóng góp vào ngân sách nhà nước. Xét về nhu cầu tiêu dùng, người dân càng không có lỗi, khi hàng hóa trên thị trường phong phú, đa dạng, người tiêu dùng có quyền lựa chọn hàng hóa phù hợp với nhu cầu, điều kiện kinh tế của bản thân. Thậm chí, cả khi đó là hàng xa xỉ, không khuyến khích nhập khẩu và không khuyến khích tiêu dùng.

Tuy nhiên, xét về trách nhiệm công dân thì mỗi doanh nghiệp và mỗi người tiêu dùng cần có những hành động sáng suốt và hợp lý. Không lẽ chúng ta cứ mặc cho tồn kho hàng trăm nghìn tấn xăng dầu trong nước sản xuất, mặc cho hàng trăm nghìn tỷ đồng vốn đóng băng rồi tiếp tục chi ngoại tệ nhập khẩu từ nước ngoài chính loại sản phẩm ấy. Không lẽ, người tiêu dùng cứ bỏ mặc nông dân đồng bằng sông Cửu Long khó khăn với những con cá ba-sa không bán được để "xài" cá sa-pa nhập khẩu từ Ô-xtrây-li-a hay Nhật Bản chỉ để thỏa mãn ý thích sử dụng hàng ngoại nhập. Cũng không lẽ, các nhà sản xuất trong nước cứ buộc người tiêu dùng phải sử dụng những mặt hàng sản xuất trong nước mà không hề đáp ứng được hoặc chỉ đáp ứng được một phần yêu cầu của họ?

Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” mang ý nghĩa thật lớn lao. Mục tiêu “ưu tiên” ở đây vừa là sự khuyến khích, động viên, lại vừa đáp ứng được yêu cầu tuân thủ các cam kết kinh tế quốc tế chung. Cuộc vận động cũng là nhằm kêu gọi người tiêu dùng Việt Nam khi tiêu dùng cá nhân hãy sử dụng hàng Việt Nam, coi đó là thể hiện lòng yêu nước, nét đẹp trong văn hóa tiêu dùng. Với các nhà doanh nghiệp, cuộc vận động nhằm phát huy mạnh mẽ lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc, sản xuất ra nhiều hàng Việt Nam có chất lượng và sức cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

Để khắc phục nghịch lý nhập khẩu, điều quan trọng nhất là nêu cao trách nhiệm công dân, là sự hưởng ứng thật sự, tự giác của cả các nhà doanh nghiệp và người tiêu dùng./.