Thế giới nói gì về việc ông B. Ô-ba-ma nhận giải thưởng Nô-ben Hòa bình

TCCSĐT - Ngày 9-10, sau khi Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma được chọn là người nhận giải Nô-ben Hòa bình, vì những nỗ lực "củng cố ngoại giao quốc tế và sự hợp tác giữa các dân tộc". Quyết định này đã được công chúng đón nhận với những cảm xúc trái ngược.

Từ ca ngợi

Tổng thống I-xra-en Xi-môn Pơ-rét (Simon Peres), người từng chia sẻ giải thưởng Nô-ben Hoà bình năm 1994 cho rằng, việc Ủy ban Giải thưởng Hoà bình Nô-ben lựa chọn ông B. Ô-ba-ma góp phần giúp cho tiến trình hoà bình ở Trung Đông trở thành một chương trình nghị sự thực chất và cơ bản.

Người phát ngôn của Tổng thống Áp-ga-ni-xtan Ha-mít Ca-dai (Hamid Karzai), ông Xi-a-mác Hi-rai (Siamak Hirai), cho biết: Mong muốn, nỗ lực của ông B. Ô-ba-ma là để tạo ra các mối quan hệ tốt đẹp, thân thiện và hoà bình thế giới, điều đó khiến ông là người thích hợp nhận giải Nô-ben Hoà bình.

Cựu tổng thống Mỹ Gim-my Ca-tơ (Jimmy Carter), người nhận giải Nô-ben Hòa bình năm 2002, đánh giá cao những thành tích mà ông B.Ô-ba-ma đã làm cũng như những lời hứa mà ông đang nỗ lực thực hiện. Phát biểu trong một cuộc phỏng vấn của hãng AP, cựu Tổng thống này cho rằng, việc trao giải Nô-ben cho ông B. Ô-ba-ma phản ánh sự công nhận chương trình hành động đầy tham vọng mà ông có ba năm để thực hiện, chẳng hạn như các kế hoạch dài hơi nhằm mang lại hòa bình cho Trung Đông, giải quyết xung đột với I-ran và những quốc gia khác. "Ông ấy đã làm thay đổi hình ảnh của nước Mỹ trên thế giới; ông ấy chấm dứt việc dùng nhục hình tra tấn; ông ấy kêu gọi và đã đi đầu trong việc giảm trừ vũ khí hạt nhân".

Cựu Ngoại trưởng Ai Cập, nguyênlà Tổng Thư ký Liên đoàn A-rập Ét-mét Áp-đen Me-gít (Esmed Abden Meguit), người đã tham gia các cuộc đàm phán về hoà bình ở Trung Đông nhiều năm nay, cho rằng, “Tổng thống Mỹ xứng đáng với những gì ông ấy nhận được. Đây là một động thái tích cực góp phần thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau và tăng cường quan hệ giữa Mỹ với các nước khác tại khu vực Trung Đông, trong đó có Ai Cập. Vì vậy, tôi cho rằng, đây là cơ hội tốt để củng cố an ninh khu vực trong tương lai”.

Cả I-xra-en và Pa-lét-xtin đều ra tuyên bố hoan nghênh việc ông B. Ô-ba-ma được nhận giải Nô-ben Hòa bình. Cả hai nước đều coi đây là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực của Tổng thống Mỹ đối với tiến trình hoà bình ở Trung Đông.

Chuyên gia đàm phán hòa bình của Pa-le-xtin Xa-ép Ê-rê-cát (Saeb Erekat) hoan nghênh giải thưởng dành cho ông B. Ô-ba-ma và bày tỏ hy vọng rằng, "ông B. Ô-ba-ma có thể mang lại hòa bình cho Trung Đông".

Cựu tổng thống Liên Xô Mi-khai-in Goóc-ba-chốp, người từng đoạt giải Nô-ben Hòa bình, tỏ ra vui mừng trước thông tin này và nói rằng, ông B. Ô-ba-ma đã đem lại hy vọng cho thế giới.

Ông Mô-ha-mét En Ba-ra-đây (Mohamed ElBaradei), Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế, đoạt giải Nô-ben Hòa bình năm 2005, cho rằng, ông B. Ô-ba-ma xứng đáng nhận giải Nô-ben do những nỗ lực đưa I-ran quay trở lại bàn đàm phán trực tiếp với Mỹ về vấn đề hạt nhân. Ông En Ba-ra-đây nói: “Tôi không nghĩ là còn có người xứng đáng hơn ông ấy”.

... đến hoài nghi, thậm chí là chỉ trích

Đối với nhiều người, giải thưởng Nô-ben Hòa bình dành cho Tổng thống B. Ô-ba-ma lần này là một điều khó hiểu. Không phải vì mọi người không yêu quý Tổng thống B. Ô-ba-ma, mà đơn giản chỉ vì họ không hiểu Ủy ban Giải Nô-ben Hòa bình đã căn cứ vào tiêu chí nào để trao giải thưởng danh giá này cho một tổng thống vừa mới lên cầm quyền được 9 tháng và chưa có thành tích gì như ông B. Ô-ba-ma.

Lãnh tụ cách mạng Cu-ba Phi-đen Ca-xtơ-rô (Fidel Castro): "Chúng ta muốn nhìn thấy trong quyết định này nhiều điều hơn việc chỉ là giải thưởng dành cho một tổng thống Mỹ. Chúng ta thấy ẩn chứa trong đó sự chỉ trích nền chính trị diệt chủng mà nhiều đời tổng thống Mỹ trước đây từng theo đuổi".

Ngoại trưởng I-ran Man-nâu-chê Mốt-ta-ki (Manouchehr Mottaki): “Chúng tôi không có phản đối gì nếu giải thưởng này là một khích lệ để đảo ngược kẻ gây chiến và chính sách đơn phương của chính quyền Mỹ trước đây”. Tuy nhiên, "thời điểm thích hợp để trao giải này là khi lực lượng quân sự nước ngoài rời khỏi I-rắc và Áp-ga-ni-xtan".

Lãnh đạo Ha-mát (Pa-le-xtin) I-xmai Ha-ni-y-ê (Ismail Haniyeh): "Chúng ta đang cần hành động, chứ không phải lời nói. Nếu không có sự thay đổi thực sự, căn bản trong chính sách của Mỹ đối với việc thừa nhận quyền của người Pa-le-xtin, tôi nghĩ giải thưởng này sẽ không làm chúng ta tiến lên hay tụt lùi lại".

Cựu Tổng thống Ba Lan Lét Oa-lít-xa (Lech Walesa) - người giành giải Nô-ben Hoà bình năm 1983 nói: "Quá sớm. Ông ta (B. Ô-ba-ma) chưa có đóng góp gì đáng kể. Ông mới chỉ bắt đầu hành động".

Cựu tổng thống Phần Lan Mác-ti An-tít-a-ri (Martti Ahtisaari), người được trao giải Nô-ben Hòa bình năm ngoái nói: Qua việc trao giải cho ông B. Ô-ba-ma, rõ ràng là Ủy ban Giải Nô-ben Hòa bình muốn khích lệ ông B. Ô-ba-ma tiếp tục theo đuổi những vấn đề mà ông đang thảo luận trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, không chỉ là hoài nghi, rất nhiều ý kiến phản đối việc ông B.Ô-ba-ma nhận giải thưởng Nô-ben Hòa bình vì chưa đạt được thành tựu nào đáng kể về chính sách đối ngoại nói chung, cũng như trong nỗ lực giải quyết bế tắc hiện nay giữa I-xra-en và Pa-lét-xtin nói riêng.

Tổng thống Vê-nê-du-ê-la Hu-gô Cha-vét nhận xét về sự kiện Tổng thống Mỹ B. Ô-ba-ma nhận giải Nô-ben Hòa bình như sau: "Đây là lần đầu tiên chúng ta chứng kiến một ứng cử viên không làm gì xứng đáng mà được trao giải thưởng. Đó là giải thưởng cho một ý định mà còn lâu mới thành hiện thực"... "B. Ô-ba-ma đã làm gì để xứng đáng với giải thưởng Nô-ben? Ủy ban Giải Nô-ben Hòa bình giải thích quyết định của họ là dựa vào lời kêu gọi của ông B. Ô-ba-ma về một thế giới không có vũ khí hạt nhân nhưng họ quên mấtsự hiện diện của quân đội Mỹ tại I-rắc và Áp-ga-ni-xtan cũng như ý định của ông ta trong việc chiếm đóng các căn cứ quân sự ở Cô-lôm-bi-a”. Tổng thống H. Cha-vét còn ví việc trao giải Nô-ben Hòa bình cho ông B. Ô-ba-ma giống như việc trao giải thưởng cho “một cầu thủ bóng chày chỉ vì anh ta tuyên bố ngay từ đầu mùa giải là sẽ giành chiến thắng trong tất cả các trận đấu"mà không cần đợi anh này thực sự hoàn thành tuyên bố đó.

Người trong cuộc nói gì?

Bản thân Tổng thống B. Ô-ba-ma ngày 9-10-2009, cũng thừa nhận ông thấy bất ngờ vì được nhận giải Nô-ben Hòa bình năm nay. Phát biểu trước các phóng viên bên ngoài Nhà Trắng, Tổng thống B. Ô-ba-ma nói: "Thành thực mà nói, tôi cảm thấy tôi không xứng đáng với danh hiệu cao quý đó vì còn có rất nhiều nhà hoạt động xứng đáng hơn tôi, họ là những người đóng góp không mệt mỏi cho nền hòa bình của toàn thế giới”. Tuy nhiên, Tổng thống B. Ô-ba-ma cũng cho biết, ông sẽ coi giải thưởng này là một sự công nhận đối với các mục tiêu tốt đẹp của ông đối với Mỹ và thế giới. "Tôi sẽ chấp nhận giải thưởng này như là một lời kêu gọi hành động, một lời kêu gọi của tất cả các quốc gia đang phải đối mặt với những thách thức chung của thế kỷ 21”, ông B. Ô-ba-ma nói.

Thư ký báo chí của Nhà Trắng – ông Rô-bớt Gíp (Robert Gibbs) – cho biết, Tổng thống B. Ô-ba-ma tỉnh dậy trước 6 giờ sáng (giờ địa phương) và đã xem bản tin công bố giải thưởng Nô-ben Hòa bình. Tuy Nhà Trắng chưa có bình luận gì về chiến thắng này nhưng cũng tỏ ra khá ngạc nhiên.

Chủ tịch Hội đồng Giải Nô-ben Hòa bình Thô-bi-giâu Giắc-len lý giải trước những ý kiến cho rằng những đóng góp của ông B. Ô-ba-ma vẫn còn khiêm tốn như sau: "Hiếm hoi lắm mới có một người thu hút được sự chú ý của thế giới và mang lại cho người ta hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn như ông B. Ô-ba-ma. Bạn phải nhớ rằng, thế giới đang ở trong tình thế khá là nguy hiểm, cho nên bất kể ai góp sức đưa thế giới đến nơi an toàn cũng xứng đáng đoạt giải Nô-ben Hòa bình”.

Sự kiện Tổng thống Mỹ B. Ô-ba-ma nhận được Giải Nô-ben Hòa bình năm 2009 đã tạo ra các luồng dư luận trái chiều tại Mỹ và trên thế giới. Theo hãng tin AP, kết quả trên đã “gây sốc” cho những người theo dõi giải Nô-ben. Còn trên các mạng xã hội Twitter và Facebook, nhiều người chỉ bày tỏ vỏn vẹn một từ “Ô” (Wow) trước tin ông B. Ô-ba-ma đoạt giải Nô-ben Hòa bình năm 2009./.