Những sự kiện trong nước đáng chú ý trong tuần (từ ngày 12-7 đến ngày 18-7-2010)

TCCSĐT - Ngày 12-7-2010, Lãnh tụ cách mạng Cu-ba Phi-đen Ca-xtơ-rô đã xuất hiện trong chương trình "Bàn tròn" của Đài truyền hình Cu-ba để trả lời phỏng vấn về vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của I-ran, tiến trình hòa bình ở Trung Đông, tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, chi phí khổng lồ cho cuộc chạy đua vũ trang trên thế giới... Trong chương trình truyền hình kéo dài 75 phút được thu trước và phát sóng lại này, nhà lãnh tụ Cu-ba xuất hiện với phong thái khỏe mạnh và minh mẫn.

1. Chủ tịch Phi-đen Ca-xtơ-rô xuất hiện trên truyền hình sau 4 năm

Ngày 12-7-2010, Lãnh tụ cách mạng Cu-ba Phi-đen Ca-xtơ-rô đã xuất hiện trong chương trình "Bàn tròn" của Đài truyền hình Cu-ba để trả lời phỏng vấn về vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của I-ran, tiến trình hòa bình ở Trung Đông, tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, chi phí khổng lồ cho cuộc chạy đua vũ trang trên thế giới... Trong chương trình truyền hình kéo dài 75 phút được thu trước và phát sóng lại này, nhà lãnh tụ Cu-ba xuất hiện với phong thái khỏe mạnh và minh mẫn. Đây là lần thứ hai lãnh tụ Phi-đen Ca-xtơ-rô xuất hiện trước công chúng sau gần bốn năm. Trước đó, ngày 10-7, báo chí Cu-ba đưa tin và ảnh nhà lãnh tụ cách mạng Cu-ba tới thăm Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia (CNIC).

2. Trung Quốc phản đối báo cáo nhân quyền Mỹ

Ngày 12-7-2010, phản ứng trước việc Bộ Ngoại giao Mỹ ra báo cáo “Thúc đẩy tự do và dân chủ năm 2010”, trong đó chỉ trích tình hình dân chủ và nhân quyền Trung Quốc, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương nói, Trung Quốc khuyên phía Mỹ nên để ý những vấn đề tồn tại trong nước, dừng ngay việc lợi dụng vấn đề nhân quyền để can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc. Trung Quốc đảm bảo các quyền cơ bản và tự do công dân dựa theo pháp luật. Trung Quốc kiên trì phương châm lấy dân làm gốc, cầm quyền vì dân và đã đạt được thành quả được nhiều người công nhận. “Báo cáo nhân quyền Mỹ bất chấp sự thật, chỉ trích bừa bãi tình hình nhân quyền, tự do và dân chủ của Trung Quốc, phía Trung Quốc kiên quyết phản đối” - Ông Tần Cương khẳng định.

3. Hội nghị cấp cao bàn về vấn đề tăng trưởng kinh tế của châu Á

Trong 2 ngày từ ngày 12 đến ngày 13-7-2010, tại Hàn Quốc, đã diễn ra Hội nghị cấp cao bàn về vấn đề tăng trưởng kinh tế của châu Á. Các đại biểu tham dự Hội nghị đều nhất trí rằng, châu Á đóng vai trò ngày càng quan trọng trong chính sách kinh tế toàn cầu trong tương lai. Phát biểu tại Hội nghị Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ quốc tế Đô-mi-ních Xtrau-xơ-Can (Dominique Strauss Kahn) đánh giá cao vai trò của các nền kinh tế châu Á trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu, đồng thời khuyến cáo, các nhà hoạch định chính sách khu vực cần sẵn sàng đương đầu với những cú sốc kinh tế có khả năng xảy ra trong tương lai, gây rủi ro cho kinh tế toàn cầu giống như cuộc khủng hoảng tại khu vực đồng tiền chung châu Âu. Các đại biểu tham dự Hội nghị cũng nhất trí rằng, châu Á nổi lên như một động lực kinh tế toàn cầu nhưng hiện tại phải đối mặt với không ít thách thức. Hiện nay, châu Á vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, trong khi lẽ ra châu lục này cần thúc đẩy đầu tư và tiêu dùng nội địa khi các thị trường xuất khẩu ở châu Âu và Mỹ có thể sắp bước vào một giai đoạn tăng trưởng thấp hơn.

4. Hội nghị hàng tháng bộ trưởng tài chính Liên minh châu Âu (EU)

Ngày 13-7-2010, Hội nghị hằng tháng Bộ trưởng Tài chính Liên minh châu Âu (EU) ở Brúc-xen (Bỉ) đã kết thúc với việc các nước thành viên vẫn không đồng thuận về việc những số liệu nào cần được thông báo công khai sau khi có kết quả các cuộc "sát hạch" khả năng chịu đựng căng thẳng về tài chính đối với các ngân hàng ở EU. Tại cuộc họp, Pháp tỏ ra nghi ngờ về sự cần thiết phải công bố tình trạng nợ chính phủ của các ngân hàng và cho rằng việc đặt một tiêu chí vốn bậc một hài hòa trong toàn EU là rất khó. Đức ủng hộ việc công khai tình trạng nợ chính phủ của các ngân hàng, trong khi Anh và Tây Ban Nha đòi có sự minh bạch hoàn toàn trong khu vực này. Phát biểu tại cuộc họp báo sau Hội nghị, Bộ trưởng Tài chính Bỉ, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên EU, ông Ði-đi-e Rây-đơ (Didier Reynders) cho rằng, những bất đồng hiện nay không đáng lo ngại, chỉ là sự phối hợp để làm sao tất cả các số liệu được công bố cùng một lúc, còn điều quan trọng là các nước EU đã nhất trí đảm bảo sự minh bạch trong quá trình "sát hạch" này.

5. Thâm hụt ngân sách liên bang của Mỹ đã lên tới mức 1.000 tỉ USD

Ngày 14-7-2010, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố bản báo cáo về tình hình ngân sách hàng tháng trong đó nêu rõ, thâm hụt ngân sách liên bang của Mỹ đã lên tới mức 1.000 tỉ USD, trong bối cảnh vẫn còn 3 tháng nữa mới kết thúc năm tài khóa 2010 của nước này. Như vậy, mức thâm hụt này giảm 7,6% so với con số 1.090 tỉ USD cùng kỳ năm 2010. Trong cả năm tài khóa 2009, thâm hụt ngân sách của Mỹ đã đạt mức kỷ lục 1.420 tỉ USD. Điều này cho thấy, ảnh hưởng của cuộc suy thoái lên tình hình tài chính của Chính phủ Mỹ vẫn còn kéo dài. Thâm hụt ngân sách trong tháng 6 của Mỹ ghi nhận sự thu hẹp, xuống còn 68,4 tỉ USD, so với mức cao kỷ lục 94,3 tỉ USD cùng kỳ tháng 6-2010. Nhiều chuyên gia kinh tế dự đoán, mức thâm hụt trong cả năm tài khóa 2010 của Mỹ, kết thúc vào ngày 30-9 tới đây sẽ đạt ngưỡng 1.300 tỉ USD. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là mức thâm hụt cao thứ 2, sau mức thâm hụt kỷ lục năm tài khóa 2009.

7. Thủ tướng Ðức A.Méc-ken thăm Nga

Ngày 14-7-2010, Thủ tướng Ðức A.Méc-ken đã đến thăm Nga nhằm thảo luận với Tổng thống Nga Ð.Mét-vê-đép biện pháp tăng cường quan hệ song phương. Trong chuyến thăm này, Tổng thống Ð.Mét-vê-đép và Thủ tướng A.Méc-ken tiến hành vòng tham vấn liên nhà nước Nga - Ðức lần thứ 12 tập trung vào việc thực hiện chiến lược chung "Quan hệ đối tác để hiện đại hóa", thúc đẩy quan hệ kinh tế và đầu tư, phối hợp hoạt động trên trường quốc tế. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận những vấn đề quốc tế cùng quan tâm, trong đó có sự phối hợp hành động trong khuôn khổ các cơ cấu quốc tế then chốt, quan hệ Nga - EU và Nga - NATO, chương trình hạt nhân của I-ran, tình hình Áp-ga-ni-xtan, khắc phục xung đột Trung Ðông và những vấn đề gắn với kết quả Hội nghị cấp cao của các nhóm G8 và G20... Sau đó, hai nhà lãnh đạo Nga, Ðức đã tham dự và phát biểu ý kiến tại Diễn đàn Nga - Ðức "Ðối thoại Pê-téc-bua" và gặp gỡ đại diện doanh nghiệp hai nước. Nhân dịp này, hai bên đã ký một loạt văn kiện hợp tác song phương.

7. Chuyến thăm Pa-ki-xtan của Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Ðộ M.Cri-sna

Ngày 14-7-2010, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Ðộ M.Cri-sna đã tới I-xla-ma-bát bắt đầu chuyến thăm Pa-ki-xtan ba ngày. Trong chuyến thăm này, tại Thủ đô I-xla-ma-bát, hai Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Ðộ M.Cri-sna và Pa-ki-xtan M.Cơ-rê-si đã tiến hành hội đàm, thảo luận về biện pháp khôi phục lòng tin và cải thiện quan hệ song phương, vốn bị khủng hoảng sau khi xảy ra vụ khủng bố ở Mum-bai (Ấn Ðộ) năm 2008. Đây là chuyến thăm mang động thái tích cực trong quan hệ Ấn Ðộ - Pa-ki-xtan sau khi các Thủ tướng hai nước đã cam kết bên lề một hội nghị cấp cao khu vực ở Bu-tan hồi tháng 4 vừa qua về việc thúc đẩy tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương. Phát biểu ý kiến nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Ðộ M.Cri-sna bày tỏ tin tưởng hai nước sẽ khôi phục lòng tin và khẳng định, Niu Ðê-li cam kết giải quyết mọi vấn đề còn tồn tại với Pa-ki-xtan thông qua đối thoại hòa bình và thương lượng trên cơ sở tin cậy lẫn nhau.

8. Báo cáo hàng năm của Ngân hàng Trung ương châu Âu

Ngày 14-7-2010, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã công bố báo cáo hàng năm đánh giá về ơ-rô - đồng tiền chung châu Âu. Theo đó, đồng tiền này đã vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2009 và hiện vẫn là đơn vị tiền tệ dự trữ lớn thứ hai thế giới, sau đồng USD. Theo ECB, có khoảng 20% - 25% lượng ơ-rô lưu hành bên ngoài lãnh thổ 16 nước thành viên Khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), trong đó chủ yếu tại các nước láng giềng. Nếu tính toán dựa trên tỷ giá hối đoái bất biến, lượng ơrô nắm giữ dưới hình thức trái phiếu quốc tế giảm 1,3% và khối lượng các khoản vay xuyên quốc gia bằng đồng ơ-rô giảm 1,6%. Tuy nhiên, thị phần tiền gửi mậu biên và giao dịch ngoại hối thì hầu như không có thay đổi. Số liệu thống kê từ năm 1999 (thời điểm đồng ơ-rô ra đời) cho thấy vai trò quốc tế của đồng tiền này đã tăng đáng kể trong những năm qua và tương đối ổn định so với các đơn vị tiền tệ quốc tế khác. Năm 2009, đồng ơ-rô chiếm 27,3% dự trữ ngoại tệ toàn cầu, tăng so với mức 27% của năm trước đó. Trong khi đó, thị phần tương ứng của đồng USD là 62,2% và đồng yên Nhật là 3%. Tuy nhiên, giá trị của đồng ơ-rô đã giảm mạnh so với USD trong những tháng đầu năm 2010, bắt nguồn từ những lo ngại về tình trạng thâm hụt ngân sách và nợ công tăng vọt tại nhiều nước thành viên khu vực đồng ơ-rô

9. Nga - NATO bất đồng tái khởi động đối thoại an ninh

Ngày 16-7-2010, trong cuộc họp các đại diện tại Hội đồng Nga - NATO ở Brúc-xen (Bỉ), Nga và NATO vẫn bất đồng về việc tái khởi động các cuộc đối thoại an ninh giữa hai bên. Theo một nhà ngoại giao NATO, đại diện 28 nước thành viên NATO đã bác bỏ một hiệp ước do Nga đề xuất nhằm cải tổ Hội đồng Nga - NATO. Các nước NATO muốn cải thiện sự hợp tác quân sự với Nga, nhưng không phải để ký một hiệp ước hạn chế hơn. NATO muốn tiếp tục đối thoại trên cơ sở những nguyên tắc đưa ra khi tổ chức này được thành lập. Năm ngoái, hai bên đã nhất trí khôi phục Hội đồng Nga - NATO sau khi hội đồng này bị "đóng băng" do cuộc chiến Nga - Gru-di-a năm 2008. Tuy nhiên, những nghi ngờ giữa hai bên vẫn tồn tại. Trong khi NATO không muốn Nga có tiếng nói trong các vấn đề của tổ chức này, Mát-xcơ-va lại lo ngại rằng việc mở rộng liên minh do Mỹ đứng đầu áp sát quá gần biên giới Nga. NATO muốn đàm phán với Nga thông qua các diễn đàn quốc tế khác như Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), trong khi Nga tìm cách ngăn cản những nỗ lực của NATO nhằm kết nạp các thành viên mới thuộc Liên Xô cũ.

10. Kỷ niệm "Ngày Quốc tế Nen-xơn Man-đê-la”

Do những cống hiến to lớn của cựu Tổng thống Nam Phi Nen-xơn Man-đê-la (Nelson Mandela) - nhà lãnh đạo Nam Phi trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, chấm dứt xung đột, xóa bỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc A-pac-thai; đấu tranh vì nhân quyền, hòa hợp và bình đẳng giới, tháng 11-2009, Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 64 đã thống nhất lấy ngày 18-7 - ngày sinh của ông Nen-xơn Man-đê-la làm "Ngày Quốc tế Nelson Mandela". Ngày 18-7 năm nay, thế giới lần đầu tiên kỷ niệm sự kiện này. Ngày 16-7-2010, Đại Hội đồng Liên hợp quốc khoá 64 đã tiến hành phiên họp toàn thể không chính thức để lần đầu tiên kỷ niệm "Ngày Quốc tế Nen-xơn Man-đê-la”. Trong thông điệp gửi tới lễ kỷ niệm, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon nhấn mạnh, ông đặc biệt ấn tượng về sự khiêm tốn của cựu Tổng thống Nam Phi Nen-xơn Man-đê-la, người từng đoạt giải Nobel Hòa bình và sẽ bước sang tuổi 92 vào ngày 18-7-2010. Chủ tịch Đại hội đồng A-li Tre-ki cho biết, Lễ kỷ niệm như lời nhắc nhở cộng đồng quốc tế về tính cấp thiết của vấn đề bình đẳng xã hội, công lý và thực hiện các mục tiêu hòa bình thông qua đối thoại; kêu gọi cộng đồng quốc tế hãy cùng hành động vì một thế giới tốt đẹp hơn.

11. Hội nghị quan chức cao cấp ASEAN

Trong hai ngày 17 và 18-7-2010, Hội nghị các Quan chức Cao cấp ASEAN (SOM) trù bị cho Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-43 và các Hội nghị Bộ trưởng liên quan diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội đã kết thúc. Tại Hội nghị này, các quan chức cao cấp ASEAN (SOM) đã rà soát lại lần cuối công tác chuẩn bị cho Hội nghị AMM-43 và các Hội nghị Bộ trưởng liên quan giữa ASEAN với các đối tác sẽ diễn ra tại Hà Nội từ 19 đến ngày 23-7-2010, đồng thời, thảo luận và thống nhất kiến nghị các Bộ trưởng về dự kiến chương trình hoạt động, chương trình nghị sự và danh mục các văn kiện sẽ được thông qua. Hội nghị AMM-43 và các Hội nghị Bộ trưởng liên quan giữa ASEAN sẽ là bước quyết định chuẩn bị cho các Hội nghị cấp cao tổ chức vào nửa cuối 2010, trong đó có: Hội nghị cấp cao ASEAN 17, ASEAN+3, EAS-5 và Hội nghị cấp cao giữa ASEAN với một số đối tác như Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Ấn Độ, Ô-xtrây-lia, Niu Di-lân, Nga, Liên hợp quốc... Trong dịp này, các bộ trưởng sẽ xem xét các biện pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa quan hệ thực chất, hiệu quả và toàn diện hơn giữa ASEAN với các bên đối tác và sẽ thông qua Chương trình hành động với với một số đối tác giai đoạn tới./.

*** Những sự kiện quốc tế đáng chú ý trong tuần (từ ngày 5-7 đến ngày 11-7-2010)