TCCSĐT - Ngày 21-8-2012, Ngoại trưởng Iran A-li Ác-ba Xa-lê-hi (Ali Akbar Salehi) cho biết, Iran và Ai Cập đang tiến tới khôi phục quan hệ ngoại giao sau ba thập kỷ bị gián đoạn khi khẳng định Tê-hê-ran (Tehran) mong muốn thiết lập quan hệ "hữu nghị, anh em " với Cairô trong một bài phỏng vấn tờ "Al-Ahram" của Ai Cập.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki Mun (Ban Ki-moon) cũng sẽ tham dự Hội nghị lần này.

Trong bài phỏng vấn này, Ngoại trưởng Iran A.Xa-lê-hi nói rằng: "Ai Cập là nền tảng trong khu vực, có vị thế quan trọng đặc biệt trong thế giới A-rập và các nước Hồi giáo. Chúng tôi hy vọng khôi phục quan hệ bình thường với Cai-rô (Cairo)". Và việc khôi phục quan hệ hiện "chỉ còn đợi các thủ tục mang tính nghi thức".

Trước đó, ngày 18-8, Hãng thông tấn chính thức MENA của Ai Cập đã đưa tin, tân Tổng thống Mô-ha-mét Mơ-xi (Mohamed Morsi) sẽ tham dự Hội nghị cấp cao Phong trào Không liên kết (NAM) lần thứ 16 diễn ra tại Tê-hê-ran từ ngày 26 đến 31-8 tới. Tại Hội nghị này, dự kiến I-ran sẽ chuyển giao cho Ai Cập chức Chủ tịch NAM năm tới.

Việc Tổng thống Mô-ha-mét Mơ-xi tới Tê-hê-ran tham dự Hội nghị cấp cao Phong trào Không liên kết tới đây được xem là chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Ai Cập đến I-ran kể từ khi Cai-rô cắt đứt quan hệ với Tê-hê-ran hơn 30 năm trước. Bởi từ sau cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979 ở I-ran và sau việc Ai Cập và I-xra-en ký Hiệp ước hòa bình năm 1979, I-ran đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Ai Cập vào năm 1980 nhằm phản đối Hiệp ước trên.

Trong suốt một thời gian dài, chính phủ tiền nhiệm của Ai Cập từng coi I-ran là "một nhân tố gây bất ổn tại Trung Đông". Và mặc dù các bộ trưởng thương mại cũng như lãnh đạo các doanh nghiệp Ai Cập, từng tìm cách thúc đẩy quan hệ kinh tế với I-ran nhưng tất cả đều vấp phải sự phản đối của Bộ Ngoại giao và giới chức tình báo Ai Cập dưới thời cựu Tổng thống Hô-xni Mu-ba-rắc lúc bấy giờ.

Tuy nhiên, cuộc nổi dậy mới đây tại Ai Cập đã mở ra một chương mới trong quan hệ của nước này với thế giới, sau khi tổ chức Anh em Hồi giáo lên nắm quyền. Chủ trương thúc đẩy quan hệ với I-ran đã được Tổng thống M.Mơ-xi đề cập đến lần đầu tiên vào ngày 24-6, chỉ vài giờ trước khi ông được tuyên bố là tổng thống đắc cử, với quan niệm, việc Ai Cập thúc đẩy quan hệ với I-ran sẽ tạo thế cân bằng chiến lược trong khu vực.

Trước đó, giới phân tích đã nhận định ông M.Mơ-xi sẽ tìm cách cải thiện quan hệ với Tê-hê-ran kể từ khi ông nhậm chức Tổng thống Ai Cập hồi tháng 6 vừa qua. Và động thái mới nhất biểu thị sự làm ấm lên mối quan hệ giữa hai nước là tại Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) hồi tuần trước tại thánh địa Méc-ca (Mecca) của A-rập Xê-út, Tổng thống Mô-ha-mét Mơ-xi đã đề xuất thành lập một ủy ban gồm Ai Cập và các nước có vai trò quan trọng như I-ran, A-rập Xê-út và Thổ Nhĩ Kỳ, để tìm cách giải quyết xung đột tại Xy-ri.

Hiện chưa rõ liệu Tổng thống Ai Cập M.Mơ-xi có tiến hành các cuộc gặp song phương với các quan chức nước chủ nhà nhân chuyến thăm này hay không song mọi động thái của chính quyền mới ở đất nước Kim tự tháp nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với Tê-hê-ran đều có thể khiến phương Tây lo ngại bởi cả Ai Cập và I-ran đều được xem là những nước có ảnh hưởng lớn ở khu vực Trung Đông. Theo nhận định của giới phân tích, bất kỳ dấu hiệu nồng ấm nào giữa hai nước này đều có thể khiến Mỹ và I-xra-en "đứng ngồi không yên". Mới đây Mỹ đã phản ứng về việc Hội nghị cấp cao NAM sắp tới được tổ chức tại I-ran khi cho đây là một "dấu hiệu bất thường"./.