Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật Giáo dục đại học

Bàn về mô hình hệ thống, cơ cấu tổ chức và phân tầng cơ sở giáo dục đại học, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng tán thành với lập luận của Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng cho rằng hệ thống cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam hiện nay rất đa dạng, phong phú những chưa có sự ổn định thống nhất. Để có thể quản lý được, cần thiết phải liệt kê đầy đủ các loại hình cơ sở giáo dục đại học. Đại biểu tán thành với việc dự kiến bổ sung khoản 4 điều 7 quy định việc phân tầng cơ sở giáo dục đại học được thực hiện theo chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân Ngân cho rằng, việc phân tầng đại học là xu thế tất yếu, cần thiết thể hiện rõ ràng trong luật. Theo Phó Chủ tịch quy định này tạo điều kiện phát triển cho các đại học đầu tầu, là động lực cho các trường đại học; việc phân tầng cần trên cơ sở quy hoạch góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh. Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cần có quy định cụ thể liên quan đến tiêu chí để phân tầng, tạo điều kiện thuận lợi trong việc áp dụng. Phó Chủ tịch cho rằng cần có quy định cụ thể để tạo điều kiện về chính sách ưu đãi đầu tư, thu hút nhân lực, hợp tác quốc tế… góp phần xây dựng cơ sở đại học ngang tầm khu vực, hướng tới tầm cỡ thế giới.

Trên cơ sở đánh giá đại học quốc gia có vị thế đặc biệt và có chức năng, nhiệm vụ quan trọng mang tầm quốc gia trong nghiên cứu khoa học và đào tạo nguồn nhân lực, là đầu tàu phát triển của cả hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai đề nghị trong dự thảo luật cần có những quy định để tương xứng với vị trí, vai trò của đại học quốc gia; đồng thời nâng quyền tự chủ của đại học quốc gia lên mạnh mẽ hơn.

Về quyền tự chủ của cơ sở giáo dục đại học, nhiều ý kiến đại biểu nhất trí việc trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho cơ sở giáo dục đại học và đề nghị quy định chi tiết ngay trong luật các điều kiện, tiêu chí để cơ sở giáo dục đại học thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm là thuộc tính cơ bản của cơ sở giáo dục đại học, là yêu cầu khách quan, tất yếu và phù hợp với xu thế phát triển. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng xu thế chung nên giao mạnh quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học; tự chịu trách nhiệm về chất lượng đào tạo theo đúng quy định của pháp luật.

Trên cơ sở tán thành việc trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các cơ sở giáo dục đại học để phát huy được tinh thần sáng tạo trong nâng cao chất lượng giáo dục, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị cần có lộ trình trong việc trao quyền tự chủ, không phải đồng loạt cùng trao quyền tự chủ cho tất cả các trường. Phó Chủ tịch nêu thực trạng chất lượng các trường đại học của nước ta chưa đồng đều, có nhiều cơ ở chưa đảm bảo đủ tiêu chuẩn. Vì vậy nếu đồng loạt giao ngay quyền tự chủ cho các trường chưa chắc hợp lý mà chỉ nên cơ sở nào đạt tiêu chuẩn rồi mới giao.

Nhiều ý kiến của đại biểu nhất trí đề nghị quy định việc kiểm định chất lượng giáo dục đại học và công khai kết quả kiểm định là bắt buộc. Việc này cần có lộ trình thực hiện và có những nội dung cụ thể về mục tiêu, nguyên tắc, đối tượng, quy trình, chu kỳ kiểm định cũng như việc sử dụng kết quả kiểm định chất lượng. Phó Chủ tịch Uông Chu Lưu đề nghị có quy định chế tài xử lý cụ thể đối với những hành vi vi phạm về kiểm định chất lượng…

Thời gian còn lại của buổi chiều, Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét Tờ trình của Kiểm toán nhà nước về việc chuyển Tạp chí kiểm toán thành Báo kiểm toán trực thuộc Kiểm toán nhà nước./.