Kiểm soát nhập khẩu, giảm dần nhập siêu

Theo Bộ Công thương, đây là tín hiệu đáng khích lệ vì tỷ lệ này hiện đang thấp hơn mục tiêu Quốc hội đề ra cho cả năm (10%) và mức phấn đấu của Chính phủ (16%). Tốc độ tăng trưởng NK (tăng 25,8% so cùng kỳ) tăng thấp hơn tốc độ tăng trưởng xuất khẩu (XK) (30,3%) góp phần cải thiện cán cân thương mại, giảm nhập siêu.

Về cơ cấu, nhóm hàng cần kiểm soát NK tăng 13,6% và nhóm hàng hạn chế NK chỉ tăng 0,7%. Ðây là kết quả tích cực trong việc kiểm soát NK hai nhóm hàng này. Tốc độ tăng trưởng của nhóm hàng cần NK khá cao (25,5%), ngoài nguyên nhân giá vật tư,  nguyên liệu, nhiên liệu thế giới tăng mạnh; có ý kiến cho rằng, các biện pháp quản lý NK với nhóm hàng này (chiếm tỷ trọng 85% tổng giá trị NK) chưa thật sự phát huy tác dụng.

Nhập khẩu của doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài tăng cao hơn DN vốn trong nước (29,7% so với 22,9%). Nếu không tính dầu thô, nhập siêu của DN có vốn nước ngoài sáu tháng đầu năm khoảng 1,84 tỉ USD, chiếm 27,6% tổng nhập siêu cả nước. Có dấu hiệu không ít DN có vốn nước ngoài chuyển từ hoạt động sản xuất sang chuyên doanh NK để phân phối sản phẩm.

Ðể giảm dần nhập siêu, từng bước cải thiện cán cân thương mại cần triển khai thực hiện hiệu quả và đồng bộ một số nhóm giải pháp kiểm soát NK. Ðó là, kiểm tra, đôn đốc các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, công ty Nhà nước NK bảo đảm sản xuất, không nhập quá nhu cầu, NK để đầu cơ; đồng thời đẩy mạnh sản xuất các mặt hàng thay thế hàng NK. Theo dõi, kiểm tra tiến độ thực hiện các dự án sản xuất hàng thay thế hàng NK theo quy hoạch từng ngành và tháo gỡ kịp thời khó khăn vướng mắc để dự án sớm hoạt động. Trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình hành động quốc gia sản xuất hàng thay thế hàng NK; ban hành quy trình quản lý NK máy móc, thiết bị, hàng hóa, vật tư của các dự án sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, vốn ODA, vốn bảo lãnh Chính phủ... Thực hiện nghiêm Chỉ thị số 494/CT-TTg về việc sử dụng vật tư, hàng hóa sản xuất trong nước trong công tác đấu thầu các dự án sử dụng vốn ngân sách. Tiếp tục triển khai Chỉ thị số 21/CT-BCT về việc thực hiện các biện pháp tăng cường sử dụng máy móc, thiết bị, vật tư, nguyên liệu trong nước sản xuất trong công tác đấu thầu. Ðẩy mạnh thực hiện cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Tiếp tục thực hiện cấp giấy phép NK tự động với một số mặt hàng. Áp dụng các công cụ thuế, phí thuế, xây dựng các biện pháp kỹ thuật, các biện pháp phòng vệ thương mại... phù hợp cam kết quốc tế để kiểm soát NK, nhất là với những nhóm hàng, mặt hàng không khuyến khích NK...

Cùng với đẩy mạnh XK, kiểm soát hợp lý NK sẽ giảm dần nhập siêu, góp phần làm lành mạnh cán cân thương mại, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo vệ và phát triển sản xuất trong nước, định hướng tiêu dùng xã hội, phát huy tinh thần tự hào và tự cường dân tộc./.