Hội nghị cấp cao ASEAN với các nước đối tác

Ngày 24-10, tại Cha Am - Hua Hin(Thái Lan), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các nhà lãnh đạo các nước ASEAN tham dự tại Hội nghị cấp cao ASEAN + 1, ASEAN + 3 với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, ASEAN - Ấn Độ.

Mở đầu các Hội nghị cấp cao ASEAN với các đối tác bên ngoài là Hội nghị cấp cao ASEAN với Trung Quốc lần thứ 12. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các nhà lãnh đạo ASEAN nhiệt liệt chào mừng Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo tham dự Hội nghị; vui mừng trước tiến triển trong quan hệ ASEAN - Trung Quốc, một trong những quan hệ đối thoại toàn diện và năng động nhất của ASEAN.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định: Việt Nam cam kết nỗ lực hết mình góp phần thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc, đồng thời đưa ra nhiều giải pháp như đẩy mạnh hợp tác kinh tế - thương mại trong Khu vực Mậu dịch Tự do toàn diện ASEAN - Trung Quốc; sớm triển khai Quỹ Hợp tác Đầu tư ASEAN - Trung Quốc trị giá 10 tỉ USD; tăng cường hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau cải thiện môi trường, nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh truyền nhiễm; duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông cũng như ở khu vực trên cơ sở tuân thủ và tích cực hợp tác thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 12, các nhà lãnh đạo ghi nhận những phát triển tích cực cả về chất và lượng trong quan hệ hợp tác ASEAN - Nhật Bản.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, trong nỗ lực vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu hiện nay, ASEAN và Nhật Bản cần ưu tiên đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về kinh tế, thương mại và tài chính, nhất là triển khai hiệu quả Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN - Nhật Bản. Đồng thời, hai bên cần tăng cường đối thoại và hợp tác chiến lược phục hồi sau khủng hoảng; ủng hộ và giúp ASEAN thu hẹp khoảng cách phát triển, xây dựng Cộng đồng ASEAN; hợp tác và hỗ trợ các dự án phát triển ở tiểu vùng Mê Công cũng như khuôn khổ Tam giác phát triển 3 nước Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam và Hành lang Kinh tế Đông Tây; tăng cường hợp tác trong đối phó với những thách thức toàn cầu và xuyên quốc gia như an ninh lương thực và năng lượng, biến đổi khí hậu và môi trường, phòng chống thiên tai và dịch bệnh, chống khủng bố và các loại tội phạm xuyên quốc gia…

Phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN-Hàn Quốc lần thứ 12, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: Thành công của Hội nghị cấp cao ASEAN-Hàn Quốc tháng 6 vừa qua tại đảo Chê-chu tạo động lực mới và khuôn khổ toàn diện để đưa quan hệ đối tác toàn diện ASEAN - Hàn Quốc ngày càng thực chất và hiệu quả hơn. Việt Nam hoan nghênh “Sáng kiến Châu Á mới” của Hàn Quốc, trong đó có “Sáng kiến về hợp tác phát triển với ASEAN”.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Hàn Quốc tăng cường chia sẻ kinh nghiệm phát triển với ASEAN; mở rộng đào tạo phát triển nguồn nhân lực, nhất là tăng suất học bổng cho sinh viên ASEAN; đẩy nhanh triển khai Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN - Hàn Quốc; tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức toàn cầu và xuyên quốc gia. Thủ tướng đề nghị Hàn Quốc tích cực ủng hộ và tài trợ từ Quỹ Đối tác biến đổi khí hậu Đông Á cho việc lập Trung tâm giáo dục về môi trường Đông Á đặt tại Việt Nam. Thủ tướng một lần nữa bày tỏ ủng hộ phi hạt nhân hoá Bán đảo Triều Tiên, ủng hộ tiến trình đàm phán 6 bên và các nỗ lực giải quyết vấn đề thông qua đàm phán hoà bình.

** Ngày 24-10, tại Hội nghị cấp cao ASEAN 15, các nhà lãnh đạo ASEAN khẳng định quyết tâm mạnh mẽ tiếp tục đưa Hiến chương ASEAN vào cuộc sống và đẩy mạnh thực hiện Lộ trình Xây dựng Cộng đồng ASEAN về Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội. Các nhà lãnh đạo cũng đã giành nhiều thời gian thảo luận sâu về tăng cường kết nối ASEAN, nhất là về cơ sở hạ tầng giao thông như đường bộ, đường sắt, vận tải biển, và công nghệ thông tin…, cũng như gia tăng hợp tác về giáo dục, phát triển nguồn nhân lực và giao lưu nhân dân.

Các nhà lãnh đạo cũng đã trao đổi ý kiến về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhất là tăng cường phối hợp chính sách và hợp tác ứng phó với các thách thức toàn cầu như khủng hoảng kinh tế - tài chính, an ninh năng lượng và lương thực, biến đổi khí hậu, quản lý thảm họa và phòng chống dịch bệnh. Kết thúc Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN đã ra Tuyên bố về Kết nối ASEAN, Tuyên bố về Tăng cường Hợp tác Giáo dục hướng tới một Cộng đồng ASEAN đùm bọc và chia sẻ, và Tuyên bố ASEAN về Biến đổi khí hậu.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, để thực hiện mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, ASEAN cần khẩn trương đưa bộ máy tổ chức mới theo Hiến chương ASEAN vào vận hành trôi chảy và hiệu quả, nhất là các Hội đồng Cộng đồng và Ủy ban các Đại diện thường trực ASEAN, đồng thời đề nghị đẩy nhanh việc thực hiện có hiệu quả các thỏa thuận về xây dựng Cộng đồng ASEAN. Thủ tướng cũng nhấn mạnh cần tiếp tục ưu tiên nguồn lực cho thu hẹp khoảng cách phát triển thông qua thực hiện Sáng kiến liên kết (IAI), và phát triển tiểu vùng Mê Công….

Tại Hội nghị cấp cao giữa ASEAN và Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, các nhà lãnh đạo đánh giá cao những kết quả hợp tác đạt được trong năm 2009 trong các khuôn khổ hợp tác ASEAN+1 và ASEAN+3. Lãnh đạo các nước đối tác hoan nghênh và ủng hộ các nỗ lực triển khai Hiến chương ASEAN và xây dựng Cộng đồng ASEAN, cam kết hỗ trợ ASEAN thực hiện Kế hoạch Công tác về Sáng kiến Liên kết ASEAN (IAI) về thu hẹp khoảng cách phát triển và tham gia hiện thực hóa ý tưởng kết nối ASEAN.

Các nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác và liên kết kinh tế giữa ASEAN và các nước thông qua thực hiện các Hiệp định Mậu dịch Tự do (FTA), góp phần vượt qua khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu; đồng thời đẩy mạnh hợp tác đối phó với các thách thức toàn cầu như an ninh lương thực và năng lượng, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh…

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN -Trung Quốc, các nhà lãnh đạo hoan nghênh việc hoàn tất đàm phán và ký kết các Hiệp định lập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN -Trung Quốc (FTA). Các nhà lãnh đạo cũng trao đổi về hướng triển khai và các mục tiêu ưu tiên của Quỹ Hợp tác Đầu tư trị giá 10 tỉ USD và Quỹ Tín dụng Thương mại ASEAN -Trung Quốc trị giá 15 tỉ USD dành cho các dự án cơ sở hạ tầng và tăng cường thương mại, đầu tư giữa hai bên.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản, các nhà lãnh đạo ASEAN đánh giá cao chính sách đối ngoại của Chính phủ Nhật Bản và Thủ tướng Yukio Hatoyama coi trọng quan hệ với các nước châu Á và ASEAN, cũng như sự hỗ trợ hiệu quả của Nhật Bản cho các dự án phát triển tiểu vùng, hợp tác Mê Công - Nhật Bản và thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN. Các nhà lãnh đạo hai bên cũng nhất trí phối hợp chính sách và đề ra các biện pháp hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu, thúc đẩy sử dụng năng lượng hiệu quả, phòng, chống dịch bệnh, an ninh lương thực, quản lý thảm họa, chống khủng bố và cướp biển, cùng các vấn đề xuyên quốc gia khác.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc, các nhà lãnh đạo nhấn mạnh quyết tâm thực hiện những thỏa thuận tại Hội nghị cấp cao kỷ niệm ASEAN - Hàn Quốc tháng 6-2009. Tổng thống Hàn Quốc Li Miêng Bắc khẳng định cam kết của Hàn Quốc chia sẻ với các nước ASEAN kinh nghiệm phát triển kinh tế, đặc biệt là về khoa học và công nghệ, công nghệ thông tin, hợp tác giáo dục, và cấp 5 triệu USD trong các năm 2008-2012 hỗ trợ thực hiện Sáng kiến Liên kết ASEAN (IAI).

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN - Ấn Độ, các nhà lãnh đạo hoan nghênh việc ký kết Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN - Ấn Độ, tạo nền tảng quan trọng cho gia tăng thương mại hai chiều, đạt mục tiêu 70 tỉ USD trong hai năm tới. Các nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của doanh nghiệp hai bên và đề nghị khởi động lại Hội đồng Kinh doanh ASEAN - Ấn Độ và các Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh ASEAN - Ấn Độ. Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh khẳng định tiếp tục hợp tác và hỗ trợ ASEAN về khoa học - công nghệ, y tế, phát triển nguồn nhân lực thông qua lập các Quỹ Phát triển Khoa học - Công nghệ và Quỹ Xanh ASEAN - Ấn Độ, và các trung tâm phát triển doanh nghiệp, đào tạo tiếng Anh và công nghệ thông tin ở các nước Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma và Việt Nam.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN +3, các nhà lãnh đạo khẳng định vai trò và hiệu quả của tiến trình hợp tác ASEAN+3, đóng góp cho hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực. Các nhà lãnh đạo cũng quyết tâm tăng cường hợp tác và phối hợp chặt chẽ trong đối phó với các thách thức như khủng hoảng tài chính - kinh tế toàn cầu, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, quản lý thiên tai, an ninh năng lượng và lương thực... thông qua việc triển khai hiệu quả Kế hoạch Công tác ASEAN+3 giai đoạn 2007-2017, tạo tiền đề cho liên kết khu vực và xây dựng cộng đồng Đông Á. Các nhà lãnh đạo cam kết sớm triển khai Thỏa thuận Đa phương hóa Sáng kiến Chiềng Mai, lập Cơ chế Giám sát Kinh tế khu vực, thúc đẩy thực hiện Sáng kiến Thị trường Trái phiếu Châu Á cũng như nghiên cứu lập Khu vực Mậu dịch Tự do Đông Á (EAFTA). Kết thúc Hội nghị, các nhà Lãnh đạo đã ra Tuyên bố ASEAN+3 về Hợp tác ASEAN+3 trong lĩnh vực an ninh lương thực và phát triển năng lượng sinh học.

Phát biểu tại các hội nghị trên, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao sự ủng hộ của các nước dành cho ASEAN và Việt Nam trong đối phó với các thách thức toàn cầu, nhất là khủng hoảng tài chính. Để ra khỏi khủng hoảng một cách vững chắc và duy trì tăng trưởng, Thủ tướng đề xuất cần ưu tiên tăng cường mở rộng và làm sâu sắc hơn hợp tác kinh tế, thương mại, tăng tỷ trọng giao thương và đầu tư giữa các nền kinh tế trong khu vực thông qua các Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN+1, khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân trong hợp tác ASEAN+1 và ASEAN+3; nâng cao vai trò của khu vực trong việc xây dựng khuôn khổ thương mại toàn cầu và cải cách hệ thống tài chính - tiền tệ quốc tế, bảo đảm lợi ích của các nước trong khu vực; và đề nghị các nước phát triển tiếp tục duy trì các chế độ ưu đãi đối với các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Trong vai trò điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc giai đoạn 2009-2012, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định cam kết của Việt Nam nỗ lực góp phần nâng cao quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới, qua đó đóng góp tích cực cho hòa bình, phát triển và thịnh vượng chung của khu vực, tích cực triển khai các thỏa thuận đã đạt được giữa hai bên, trong đó có việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố chung ASEAN - Trung Quốc về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử (COC), vì lợi ích hòa bình và ổn đinh chung của khu vực. Nhân dịp này, Thủ tướng cũng đánh giá cao và cảm ơn Chính phủ Hàn Quốc và Ấn Độ công nhận quy chế kinh tế thị trường đầy đủ cho Việt Nam, góp phần thiết thực tạo điều kiện cho kinh tế Việt Nam phát triển và hội nhập vào nền kinh tế thế giới và khu vực.

Đồng thời, Thủ tướng cũng đề nghị ASEAN và các nước đối tác cần chú trọng phát triển hợp tác văn hóa, du lịch và giao lưu nhân dân, tạo dựng ý thức cộng đồng và bản sắc khu vực. Thủ tướng nhấn mạnh việc các nước phát triển cùng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật, trao đổi chuyên gia, chuyển giao công nghệ, giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả kế hoạch quốc gia về an ninh lương thực và kế hoạch tổng thể đối với quản lý và sử dụng bền vững nguồn năng lượng./.