Hiện nay, cơ quan tổ chức của các cấp ủy, tổ chức đảng đang tích cực chuẩn bị, tham mưu, giúp tập thể lãnh đạo kiểm điểm tự phê bình, phê bình và khẩn trương nghiên cứu rà soát, bổ sung, sửa đổi các quy chế, quy định về công tác tổ chức xây dựng Đảng theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” và Kết luận số 24 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý. Đồng thời tích cực chuẩn bị các đề án về công tác tổ chức cán bộ, báo cáo Bộ Chính trị trình Hội nghị Trung ương lần thứ sáu.

Trong thời gian ngắn, với khối lượng công việc lớn được triển khai và với quyết tâm, tự giác đưa nhanh Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 vào cuộc sống, đã thể hiện sự nỗ lực, cố gắng và tinh thần trách nhiệm cao của lãnh đạo các cấp ủy, tổ chức đảng và ngành tổ chức xây dựng Đảng các cấp.

Để triển khai và thực hiện có hiệu quả về đổi mới công tác cán bộ trong thời gian tới, các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan tham mưu về công tác tổ chức, cán bộ ở các cấp, các ngành, các địa phương cần quán triệt, làm rõ thêm một số chủ trương, định hướng về đổi mới công tác cán bộ theo tinh thần Kết luận số 24 của Bộ Chính trị và Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khóa XI.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khóa VIII về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và các nghị quyết của Bộ Chính trị về công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ đã xác định: “Quy hoạch chuẩn bị từ xa và tạo nguồn cán bộ dồi dào, làm căn cứ để đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp vững vàng về chính trị, trong sáng về đạo đức, thành thạo về chuyên môn, nghiệp vụ, có trình độ và năng lực, nhất là năng lực trí tuệ và thực tiễn tốt, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước... Luân chuyển cán bộ để rèn luyện, bồi dưỡng, thử thách, nhất là cán bộ trẻ, có triển vọng, giúp cán bộ trưởng thành nhanh hơn, toàn diện hơn... từng bước điều chỉnh, bố trí, tăng cường cán bộ cho những nơi có nhu cầu cấp bách... phá bỏ khuynh hướng cục bộ, khép kín trong từng đơn vị, nhất là trong từng địa phương; khắc phục tâm lý thỏa mãn, trì trệ của nhiều cán bộ chỉ muốn chọn nơi công tác dễ dàng, muốn ổn định chức vụ hoặc lên chức nhưng không chịu học tập, phấn đấu, nâng cao trình độ và hiệu quả công tác...”. Với những mục đích quan trọng đó, Bộ Chính trị khóa IX đã ban hành 2 nghị quyết riêng về công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ. Sau gần 10 năm triển khai thực hiện, năm 2011, Ban Tổ chức Trung ương đã chủ trì, phối hợp với các cấp ủy, tổ chức đảng tổng kết việc thực hiện hai nghị quyết và ngày 5-6-2012, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận về đẩy mạnh công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ đến năm 2020 và những năm tiếp theo.

Kết luận của Bộ Chính trị đã khẳng định: Nhiều cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên đã nhận thức sâu sắc hơn về công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ. Trong một số năm gần đây, công tác quy hoạch cán bộ ở các ban, bộ, ngành, địa phương đã dần đi vào nền nếp, đạt được một số kết quả quan trọng: nguồn quy hoạch các chức danh lãnh đạo, quản lý ở cấp huyện, cấp tỉnh và cấp bộ tương đối dồi dào; trình độ đào tạo, cơ cấu ngành nghề, tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người dân tộc thiểu số đã có bước tiến bộ. Công tác luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ về cơ bản đã được thực hiện theo quy hoạch. Theo kết quả bầu cử, bổ nhiệm cán bộ thời gian qua, có trên 95% số cấp ủy viên, gần 100% số ủy viên ban thường vụ cấp ủy nhiệm kỳ 2010 - 2015 và cán bộ lãnh đạo chủ chốt hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện nhiệm kỳ 2011 - 2016 và hầu hết cán bộ được bổ nhiệm các chức danh thuộc Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý đều ở trong quy hoạch. Quy hoạch cán bộ đã góp phần thúc đẩy việc thực hiện đồng bộ hơn, chất lượng hơn các khâu khác trong công tác cán bộ.

Việc luân chuyển cán bộ đã góp phần đào tạo, rèn luyện, thử thách cán bộ qua thực tiễn và tăng cường cán bộ cho những nơi có khó khăn, khắc phục một bước xu hướng cục bộ, khép kín, trì trệ của đội ngũ cán bộ. Kết quả luân chuyển cán bộ từ Trung ương về địa phương trong hai nhiệm kỳ Đại hội IX và X đã đào tạo được nhiều cán bộ; nhiều đồng chí đã được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương, được tín nhiệm bầu làm bí thư tỉnh ủy hoặc giữ chức vụ lãnh đạo chủ chốt ở các bộ, ngành Trung ương và cơ quan của Quốc hội. Trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo các tỉnh, thành phố hiện nay, trên 95% số cán bộ chủ chốt hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân và trên 98% số ủy viên ban thường vụ các tỉnh ủy, thành ủy đã qua luân chuyển giữ chức vụ lãnh đạo chủ chốt ở cấp quận, huyện. Việc luân chuyển một số chức danh cán bộ không là người địa phương ở cấp tỉnh và cấp huyện nói chung đạt kết quả tốt. Hầu hết cán bộ qua luân chuyển đều có bước trưởng thành, tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tiễn, có quan điểm nhìn nhận và phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện, sát thực tế hơn.

Bộ Chính trị cũng đã chỉ ra những tồn tại, yếu kém trong công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ, đó là:

Việc xây dựng và thực hiện quy hoạch cán bộ ở một số địa phương và bộ, ngành chưa căn cứ chủ yếu vào đánh giá cán bộ, chưa xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ và năng lực thực tiễn của cán bộ, chưa gắn quy hoạch với đào tạo, bố trí, sử dụng cán bộ, dẫn đến nhiều đề án quy hoạch còn hình thức, thiếu tính khả thi. Chất lượng quy hoạch cán bộ chưa cao, chưa đồng đều và hầu hết các đề án quy hoạch chưa có tầm nhìn xa, chưa bảo đảm cơ cấu 3 độ tuổi; ít cán bộ trẻ, cán bộ nữ; trình độ và ngành nghề đào tạo ở nhiều nơi chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Nhìn tổng thể, quy hoạch cán bộ những năm qua chưa có sự liên thông giữa cấp dưới với cấp trên, giữa địa phương với Trung ương, giữa các ngành, các lĩnh vực công tác,... Bên cạnh đó, chúng ta chưa quyết tâm xây dựng quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước, dẫn đến có sự cắt khúc trong công tác quy hoạch.

Việc luân chuyển đào tạo cán bộ ở không ít nơi chưa dựa trên cơ sở đánh giá và quy hoạch cán bộ; việc luân chuyển cán bộ trong một ngành, giữa các ngành với nhau, giữa cán bộ làm công tác đảng, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể với quản lý nhà nước, nhìn chung còn ít, còn khép kín, còn tình trạng nơi thừa, nơi thiếu cán bộ. Chủ trương luân chuyển bố trí một số chức danh cán bộ lãnh đạo không là người địa phương nhằm khắc phục tình trạng cục bộ, trì trệ, khép kín ít được thực hiện. Việc lựa chọn địa bàn, chức danh luân chuyển trong một số trường hợp còn bất hợp lý, thậm chí còn trái ngành, trái nghề, vừa không đáp ứng được yêu cầu đào tạo, vừa hạn chế sự đóng góp của cán bộ. Sự quản lý, giám sát, quan tâm, tạo điều kiện đối với cán bộ luân chuyển từ phía các cơ quan, nhất là từ nơi đi, nơi đến chưa được quy định rõ, dẫn đến việc đánh giá, bố trí, sử dụng cán bộ sau luân chuyển còn bất cập, thiếu chính xác. Về phía cán bộ luân chuyển, một số ít còn chậm tiếp cận với công việc, hạn chế đóng góp đối với địa phương, cá biệt còn có biểu hiện chọn địa bàn, chọn vị trí sau luân chuyển,... Bên cạnh đó, chế độ nhà công vụ và một số chế độ, chính sách khác chưa được nghiên cứu quy định, làm hạn chế công tác luân chuyển cán bộ.

Chính vì những tồn tại, yếu kém nêu trên mà ở một số địa phương, cơ quan, đơn vị vẫn xảy ra tình trạng hẫng hụt, bị động, lúng túng khi bầu cử hoặc thay thế cán bộ. Qua theo dõi cho thấy một thực tế đáng lo ngại, là đến nhiệm kỳ tới, cả thường trực của 16 tỉnh ủy, thành ủy dự kiến sẽ không đủ tuổi tái cử; ở 28 tỉnh, thành phố khác chỉ còn 01 đồng chí trong thường trực còn đủ tuổi; hơn một nửa số ủy viên thường vụ cấp ủy của trên 50 tỉnh, thành phố dự kiến sẽ không đủ tuổi tham gia cấp ủy khóa tới. Một số nơi, vừa đại hội xong đã đề nghị tăng số lượng cấp ủy để bổ sung cán bộ trẻ, cán bộ nữ; có nơi một năm sau đại hội vẫn chưa phân công xong cấp ủy, chưa kiện toàn xong cán bộ lãnh đạo sở, ngành, địa phương...

Thực tế đó cho thấy, công tác quy hoạch và luân chuyển đào tạo cán bộ còn nhiều tồn tại, yếu kém, chưa thực chất, chưa đạt được mục đích, yêu cầu mà hai nghị quyết đã đề ra.

Kết quả tổng kết hai nghị quyết chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến những tồn tại, yếu kém trong công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ, nhưng nguyên nhân căn bản nhất xuất phát từ yếu kém của công tác đánh giá cán bộ. Đây chính là vấn đề cốt lõi của công tác cán bộ mà Đảng ta đã chỉ ra trong nhiều nhiệm kỳ qua, nhưng đến nay vẫn là vấn đề khó, chậm được khắc phục. Như các đồng chí đã biết, để đánh giá đúng cán bộ, chúng ta đã đưa ra nhiều chủ trương, biện pháp, như thực hiện đánh giá cán bộ theo quy chế, quy trình, công khai, dân chủ, mở rộng diện lấy thông tin về cán bộ ở nơi công tác, nơi cư trú, lấy góp ý của các cơ quan ngang cấp, của cấp dưới đối với cấp trên, tiến hành gợi ý của cấp trên đối với cấp dưới...; đối với một số chức danh bầu cử cũng đã có cơ chế để nhân dân tham gia góp ý, đánh giá; trong Quy chế đánh giá cán bộ mới đây cũng đã có bước lượng hóa về mức độ hoàn thành nhiệm vụ đối với các chức danh cán bộ... Tuy vậy, kết quả đánh giá cán bộ cho đến nay vẫn chưa được như mong muốn, bởi vì đây vẫn là khâu khó, mà khó nhất là làm sao để đánh giá đúng cái “tâm”, cái “tầm”, bản lĩnh chính trị và các mối quan hệ gia đình, xã hội,... của người cán bộ; khó nữa là khi đánh giá lựa chọn, giới thiệu cán bộ vào quy hoạch, vì ở tại thời điểm đó, cán bộ chưa thể bộc lộ hết được những khả năng cần thiết cho chức vụ được dự kiến quy hoạch. Rồi làm sao để khắc phục được tâm lý nể nang, ngại va chạm, dẫn đến đánh giá cán bộ còn hình thức, xuê xoa, thiếu tính chiến đấu, thiếu tinh thần xây dựng,...

Kết luận số 24 của Bộ Chính trị đề ra 6 nhóm giải pháp quan trọng nhằm đẩy mạnh công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ song song với việc đổi mới đồng bộ các khâu khác trong công tác cán bộ, trong đó có nhiều giải pháp nhằm tập trung đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đánh giá cán bộ. Sau đây, tôi xin lưu ý, nhấn mạnh

5 vấn đề về mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Kết luận của Bộ Chính trị và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4, mà các cấp ủy, tổ chức đảng cần tập trung lãnh đạo và tổ chức thực hiện:

Thứ nhất, về đổi mới công tác đánh giá cán bộ.

Kết luận của Bộ Chính trị yêu cầu:

Một là, phải xây dựng tiêu chuẩn các chức danh cán bộ và đồng thời phải xây dựng tiêu chí đánh giá cán bộ theo tiêu chuẩn chức danh, theo hiệu quả công việc và sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Có thể nói, tiêu chuẩn chức danh là bộ khuôn mẫu về tiêu chuẩn đức, tài và các điều kiện cần thiết khác của từng chức danh cán bộ. Khi đánh giá cán bộ hoặc khi đề bạt, bổ nhiệm cán bộ thì áp vào đó để xem xét; đồng thời theo đó mà có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đối với cán bộ trong quy hoạch. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khóa VIII đã ban hành tiêu chuẩn chung và tiêu chuẩn riêng đối với cán bộ thuộc 4 lĩnh vực công tác; nay cần cụ thể hóa thành tiêu chuẩn cụ thể cho từng chức danh cán bộ ở từng cấp, từng ngành.

Trên cơ sở đề xuất của các cấp ủy, tổ chức đảng và Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Chính trị sẽ ban hành bộ khung tiêu chuẩn và khung tiêu chí đánh giá đối với các chức danh cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, trên cơ sở đó, các cấp ủy, tổ chức đảng sẽ chỉ đạo xây dựng tiêu chuẩn cụ thể các chức danh cán bộ thuộc cấp mình và cấp dưới quản lý làm cơ sở để đánh giá đúng cán bộ.

Hai là, phải xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm người đứng đầu trong đánh giá cán bộ, coi trọng đánh giá của cấp trưởng đối với cấp phó; coi trọng đánh giá của người đứng đầu đối với thủ trưởng các đơn vị trực thuộc. Đây chính là một trong những giải pháp hết sức quan trọng vì, người đứng đầu là người giao việc và cũng là người nghiệm thu kết quả công việc, do vậy hơn ai hết, là người hiểu rõ về năng lực công tác của cấp phó và cấp dưới quyền trực tiếp. Đồng thời với việc xác định thẩm quyền, trách nhiệm người đứng đầu trong đánh giá cán bộ cũng cần nghiên cứu, quy định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu trong tất cả các khâu khác của công tác cán bộ, trong quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật cán bộ,...

Ba là, mở rộng nguồn cung cấp thông tin và mở rộng diện lấy thông tin về cán bộ, thông qua góp ý và lấy phiếu tín nhiệm hằng năm của ban chấp hành đối với ban thường vụ cấp ủy cùng cấp; của cán bộ chủ chốt đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; có cơ chế để cán bộ dự kiến đề bạt, bổ nhiệm trình bày đề án, chương trình công tác, thể hiện năng lực, trình độ của mình... Đây chính là cơ chế mở rộng dân chủ, để cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia theo dõi, giám sát, góp ý kiến và thể hiện tín nhiệm đối với các chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các cấp. Thông qua đó, cấp có thẩm quyền có thêm nhiều thông tin để đánh giá cán bộ được khách quan hơn, chính xác hơn.

Bốn là, để đánh giá đúng trình độ, năng lực của cán bộ, nhất là đối với cán bộ trẻ, cán bộ dự nguồn quy hoạch các chức danh, cũng cần thiết phải nghiên cứu, ban hành cơ chế thi, sát hạch hằng năm và xây dựng phương thức đánh giá cán bộ trong mối quan hệ biện chứng giữa kết quả thi, sát hạch với thành tích công tác và sự tín nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trước mắt, có thể nghiên cứu thực hiện đối với cán bộ cấp cục, vụ và tương đương trở xuống, theo phương châm làm cái gì, thi cái đó. Thực hiện cơ chế thi sát hạch định kỳ cũng sẽ thúc đẩy việc tự học tập, tự nâng cao trình độ của cán bộ, đồng thời cũng góp phần đổi mới nội dung, hình thức đào tạo, bồi dưỡng đối với cán bộ, đưa việc tự học tập, tự nâng cao trình độ trở thành nhu cầu thiết thân của mỗi cán bộ, công chức; góp phần khắc phục tình trạng chạy theo bằng cấp, tuyệt đối hóa bằng cấp của cả người dạy, người học và của cơ quan làm công tác cán bộ, cơ quan sử dụng cán bộ,... Qua nghiên cứu kinh nghiệm của Trung Quốc, từ tháng 3-2000, Ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã ban hành quy chế về việc thi, sát hạch cán bộ lãnh đạo, quản lý với kho đề thi thống nhất trên 80.000 đề thi. Tại Ban Tổ chức Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc thành lập Cục thi, sát hạch cán bộ và hình thành quy trình thi, sát hạch cán bộ theo hệ thống tiêu chuẩn chức danh cán bộ.  Về vấn đề này, chúng ta cần sớm nghiên cứu, học tập.

Năm là, việc nghiên cứu xây dựng và thực hiện các giải pháp đánh giá cán bộ nêu trên phải được tiến hành đồng thời với việc thường xuyên nâng cao tính chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong kiểm điểm, tự phê bình và phê bình. Đồng thời, phải bảo đảm sự lãnh đạo và những nguyên tắc cơ bản của Đảng về cán bộ và công tác cán bộ, nhất là trong nghiên cứu quy định thẩm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu; quy định việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan đảng, nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể,...

Thứ hai, đổi mới và khắc phục những tồn tại, yếu kém trong công tác quy hoạch cán bộ, nhất là yếu kém trong việc tạo nguồn cán bộ từ xa.

Kết luận của Bộ Chính trị yêu cầu phải thực hiện nghiêm cơ cấu 3 độ tuổi trong quy hoạch cấp ủy và ban lãnh đạo, quản lý các cấp, bởi vì, chính 3 độ tuổi là yếu tố căn bản, bảo đảm việc chuẩn bị cán bộ từ xa, có như vậy công tác quy hoạch cán bộ mới đi đúng hướng, đúng mục đích, yêu cầu của Nghị quyết đề ra. Tuy nhiên, đây là công việc khó, đòi hỏi chúng ta phải kiên trì và quyết tâm, phải tiến hành đồng bộ các giải pháp trước khi phát hiện, giới thiệu nhân sự đưa vào quy hoạch. Vấn đề quan trọng nhất trong công tác quy hoạch chính là việc tạo nguồn cán bộ, phát hiện những nhân tố trẻ, điển hình từ phong trào thi đua của các ngành, các cấp, các lĩnh vực công tác, đồng thời với việc lựa chọn sinh viên tốt nghiệp loại giỏi ở các trường đại học có chất lượng cử về cơ sở (những nơi khó khăn, có nhu cầu) để đào tạo, rèn luyện trong phong trào lao động, sản xuất và công tác, từ đó chọn lọc ra những nhân tố có triển vọng, đưa đi đào tạo, bồi dưỡng rồi lại đưa trở về cơ sở đảm nhiệm các chức vụ cao hơn và cứ từng bước như vậy sẽ dần hình thành các lớp cán bộ trẻ tuổi, dự nguồn cho các cấp lãnh đạo tương lai... Việc tạo ra các lớp cán bộ trẻ tuổi kế tiếp nhau, có phẩm chất, có trình độ và năng lực lãnh đạo, quản lý, chính là công việc cốt lõi của công tác quy hoạch cán bộ và cũng là đặc điểm căn bản, khác với công tác nhân sự cụ thể, mà trước đây chúng ta vẫn thường có sự nhầm lẫn trong xây dựng quy hoạch.

Bên cạnh đó, để bảo đảm tính khả thi, tính liên thông của các đề án quy hoạch, cấp có thẩm quyền khi phê duyệt quy hoạch phải xem xét, bổ sung nhân sự từ nơi khác vào quy hoạch của cấp dưới, đồng thời phải phê duyệt kế hoạch luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo quy hoạch. Cấp có thẩm quyền chỉ phê duyệt hoặc thông qua phương án nhân sự cấp ủy khi quy hoạch hoặc phương án nhân sự đáp ứng được yêu cầu về 3 độ tuổi; đồng thời, tới đây khi bổ sung cán bộ tham gia ban chấp hành, ban thường vụ các tỉnh ủy, thành ủy, chúng ta phải nghiêm túc thực hiện chủ trương bổ sung cán bộ trẻ, cán bộ nữ, đủ tuổi tham gia cấp ủy từ 2 nhiệm kỳ trở lên.

Cùng với thực hiện tốt các yêu cầu nêu trên, chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu, đổi mới về phương pháp, cách thức xây dựng quy hoạch, khắc phục những vướng mắc mà thực tế công tác quy hoạch đặt ra, nhất là những vấn đề còn ý kiến khác nhau về 3 độ tuổi trong quy hoạch, về quy hoạch đối với cán bộ đương chức; về số lượng nguồn quy hoạch trong từng chức danh...

Riêng đối với đề án quy hoạch cán bộ cấp chiến lược, trong quá trình nghiên cứu, xây dựng đề án, Ban Chỉ đạo đã có bước nghiên cứu ở nước ngoài; tổ chức nghe ý kiến các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các đồng chí có nhiều kinh nghiệm về công tác tổ chức xây dựng Đảng của các thời kỳ; xin ý kiến Ban Cán sự đảng Chính phủ, Đảng đoàn Quốc hội và các tỉnh ủy, thành ủy, ban, bộ, ngành ở Trung ương, báo cáo Bộ Chính trị để trình Hội nghị Trung ương 6 vào tháng 10-2012. Đây là đề án khó, vì chúng ta chưa từng làm, nhưng tôi tin rằng, với kinh nghiệm xây dựng quy hoạch ở các địa phương, bộ, ngành trong hai nhiệm kỳ qua và với trí tuệ của tập thể, chúng ta sẽ đề xuất được phương án tối ưu về xây dựng quy hoạch cán bộ cấp chiến lược, bảo đảm sự liên thông, gắn kết với quy hoạch của các bộ, ngành và địa phương.

Thứ ba, đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ, kết hợp luân chuyển đào tạo cán bộ với việc bố trí một số chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý không là người địa phương ở cấp tỉnh, cấp huyện.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 và Bộ Chính trị yêu cầu phải xây dựng và thực hiện quy định về luân chuyển cán bộ, trong đó xác định cụ thể về điều kiện, tiêu chuẩn, đối tượng luân chuyển đào tạo, bồi dưỡng theo  quy  hoạch  và  đối  tượng,  quy  trình luân chuyển bố trí một số chức danh lãnh đạo, quản lý ở cấp tỉnh, cấp huyện không là người địa phương. Luân chuyển cán bộ quy hoạch các chức danh lãnh đạo chủ chốt ở bộ, ngành Trung ương, giữ chức vụ bí thư, phó bí thư, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố; cán bộ cấp cục, vụ và tương đương giữ chức vụ chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện, trưởng ban, phó trưởng ban, giám đốc, phó giám đốc sở, ngành tỉnh, thành phố. Thực hiện phân công cán bộ trong quy hoạch các chức danh cấp chiến lược đảm nhiệm chức vụ lãnh đạo chủ chốt ở các địa bàn, lĩnh vực quan trọng, vùng có nhiều khó khăn để đào tạo, thử thách, tích lũy kinh nghiệm. Đồng thời tiếp tục thực hiện chủ trương tăng thêm một số chức danh lãnh đạo cấp ủy, chính quyền ở những địa phương có nhiều khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo hoặc ở những nơi thiếu cán bộ... Thông qua việc luân chuyển, bố trí cán bộ ở những địa bàn, lĩnh vực khó khăn để phát hiện người tài, nhằm đào tạo, thử thách, chuẩn bị đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý lâu dài cho đất nước. Xây dựng và thực hiện quy định về việc quản lý, giám sát đối với cán bộ luân chuyển; thực hiện chế độ nhà công vụ và chế độ, chính sách đối với cán bộ luân chuyển, tạo điều kiện để cán bộ yên tâm, phấn đấu công tác. Phấn đấu thực hiện việc bố trí các chức danh lãnh đạo chủ chốt không là người địa phương (bí thư, chủ tịch ủy ban nhân dân, trưởng các ngành công an, tòa án, viện kiểm sát,...) trên 25% tỉnh, thành phố và trên 50% quận, huyện từ nay đến năm 2015.

Việc bố trí một số chức danh cán bộ lãnh đạo không là người địa phương là việc không mới, chúng ta đã thực hiện thí điểm ở tỉnh Hà Tây (6 chức danh) và bố trí một chức danh (bí thư hoặc chủ tịch ủy ban nhân dân) ở nhiều tỉnh, thành phố trong nhiều nhiệm kỳ gần đây. Tuy nhiên, lần này chúng ta tiến hành trên diện rộng, với nhiều chức danh ở cả cấp tỉnh và cấp huyện, do vậy phải lãnh đạo, quán triệt kỹ chủ trương này, đồng thời nghiên cứu, quy định chặt chẽ cách thức tiến hành. Khi xây dựng đề án luân chuyển, bố trí cán bộ lãnh đạo không là người địa phương, không đơn thuần chỉ là việc luân chuyển bí thư và chủ tịch ủy ban nhân dân của tỉnh này sang tỉnh khác, mà phải kết hợp với việc luân chuyển đào tạo cán bộ từ các ban, bộ, ngành Trung ương và kết hợp với việc bố trí, sắp xếp hợp lý đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý ở các cấp, các ngành, khắc phục tình trạng nơi thừa, nơi thiếu cán bộ và tình trạng cục bộ, trì trệ, quan liêu, tham nhũng, góp phần củng  cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI.

Thứ tư, đổi mới công tác quy hoạch, luân chuyển cán bộ đồng bộ với các khâu khác trong công tác cán bộ; bổ sung, sửa đổi và ban hành hệ thống các cơ chế, chính sách mới nhằm khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, thu hút người có phẩm chất, năng lực vào các cơ quan trong hệ thống chính trị.

Như chúng ta đã biết, công tác cán bộ bao gồm nhiều khâu, giữa các khâu có sự gắn kết, tác động lẫn nhau. Do vậy, muốn thực hiện tốt công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ, trước hết phải đánh giá đúng cán bộ, đồng thời phải thực hiện đồng bộ các khâu đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, khen thưởng, kỷ luật, miễn nhiệm, thực hiện chế độ, chính sách cán bộ,... Để thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị, các cơ quan chức năng ở Trung ương cần chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy, tổ chức đảng trong việc rà soát, nghiên cứu bổ sung, sửa đổi các quy chế, quy định và hướng dẫn đối với tất cả các khâu trong công tác cán bộ. Về phần mình, từ thực tiễn phong phú của công tác xây dựng Đảng, các cấp ủy, tổ chức đảng cần lãnh đạo chặt chẽ việc tham gia góp ý kiến vào các đề xuất bổ sung, sửa đổi quy chế, quy định của Trung ương, đồng thời chỉ đạo việc rà soát, bổ sung, sửa đổi các quy định, hướng dẫn ở cấp mình, phù hợp với quy chế, quy định chung; đồng thời căn cứ vào đặc điểm cụ thể của địa bàn, lĩnh vực công tác để có quy định, hướng dẫn cụ thể việc thực hiện.

Thứ năm, Bộ Chính trị yêu cầu, trong quá trình nghiên cứu, đổi mới công tác cán bộ, cần thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, đi đôi với đề cao thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp trên đối với cấp dưới; đổi mới tư duy, cách làm, khắc phục cho được những hạn chế, yếu kém trong từng khâu công tác cán bộ.

Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI xác định ba vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay. Trọng tâm, xuyên suốt cả ba vấn đề cấp bách và cũng là đối tượng tác động của Nghị quyết, chính là cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trong hệ thống chính trị. Chính vì vậy, bên cạnh các nhóm giải pháp thực hiện Nghị quyết về giáo dục chính trị, tư tưởng, về tự phê bình và phê bình,... là một khối lượng lớn nhiệm vụ thuộc về công tác tổ chức và cán bộ. Cùng với nhiệm vụ lãnh đạo, tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại và các nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất khác, những vấn đề cấp bách đặt ra trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 và Kết luận số 24 của Bộ Chính trị đã bổ sung thêm nhiều nhiệm vụ quan trọng, tạo ra sự thách thức lớn đối với ý chí và sự quyết tâm của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ làm công tác tổ chức xây dựng Đảng các cấp.

Ngay sau khi có Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 và Kết luận của Bộ Chính trị, với tinh thần quyết tâm, tự giác và khẩn trương, các cơ quan chức năng ở Trung ương đã phối hợp với các cấp ủy, tổ chức đảng và các cơ quan liên quan, nghiên cứu, đề xuất việc triển khai thực hiện các chủ trương, định hướng về công tác cán bộ, nêu trong Nghị quyết của Trung ương và Kết luận của Bộ Chính trị. Bên cạnh các dự thảo bổ sung, sửa đổi quy định, hướng dẫn về công tác quy hoạch và luân chuyển cán bộ, đã nghiên cứu đề xuất bổ sung, sửa đổi nhiều quy chế, quy định, hướng dẫn; những vấn đề vướng mắc, tồn đọng khác đang cần được nghiên cứu làm sáng rõ, như về giải pháp thực hiện các chủ trương, định hướng về công tác cán bộ nêu trong Nghị quyết của Trung ương và Kết luận của Bộ Chính trị; về các dự thảo bổ sung, sửa đổi quy định, hướng dẫn, nhất là những vấn đề liên quan đến thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác cán bộ; về phân cấp quản lý cán bộ; về tiêu chuẩn, tiêu chí, cách thức đánh giá cán bộ; về bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử; về bổ sung, sửa đổi hướng dẫn về quy hoạch, luân chuyển cán bộ và các đề xuất quan trọng khác.

Những vấn đề cần phải sửa và sửa được, vấn đề nào đã rõ, đã chín muồi, được thống nhất cao thì chuyển thành quy chế, quy định để thực hiện ngay; những vấn đề còn chưa chín muồi, chưa rõ hoặc ý kiến khác nhau cần được khẩn trương nghiên cứu hoặc có thể từng bước thí điểm và thực hiện; những vấn đề xét thấy cần thiết phải xin ý kiến của Bộ Chính trị, Ban Bí thư hoặc Ban Chấp hành Trung ương thì tổng hợp, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư hoặc báo cáo Bộ Chính trị trình Ban Chấp hành Trung ương xem xét, quyết định.

Chúng ta đang tiến hành đợt sinh hoạt chính trị, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự nghiệp của Đảng, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin của đảng viên và của nhân dân đối với Đảng; đồng thời quyết tâm, tự giác đổi mới công tác cán bộ, đưa Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 vào cuộc sống, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cấp Trung ương, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đây là những vấn đề vừa có tính cấp bách, vừa lâu dài, liên quan đến vận mệnh của Đảng, của chế độ và sự phát triển của đất nước; vừa là thử thách lớn nhưng cũng là cơ hội lớn để Đảng ta trong sạch, vững mạnh hơn, xứng đáng với niềm tin và sự trông đợi của cán bộ, đảng viên và nhân dân./.