Là tỉnh vùng cao biên giới, nằm ở cực Bắc của Tổ quốc, có tổng diện tích tự nhiên là 7.929,48km²; dân số toàn tỉnh trên 85 vạn người với 19 dân tộc, trong đó dân tộc Mông chiếm 34,24%; địa hình chia cắt, giao thông đi lại khó khăn; xuất phát điểm của nền kinh tế thấp nên Hà Giang vẫn là một trong những tỉnh khó khăn nhất của cả nước. Mục tiêu hàng đầu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc Hà Giang là phát triển kinh tế - xã hội gắn với xóa đói, giảm nghèo bền vững, bảo đảm an ninh - quốc phòng, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.

Những năm qua, công tác cán bộ của tỉnh luôn bám sát các quan điểm, chủ trương, nguyên tắc của Đảng, ngày càng đi vào nền nếp, đạt được những kết quả quan trọng. Cùng với việc quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương về công tác cán bộ, Tỉnh ủy Hà Giang đã cụ thể hóa bằng các văn bản phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Nhờ đó, đội ngũ cán bộ của tỉnh hầu hết có bản lĩnh chính trị vững vàng, nêu gương trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có phẩm chất, đạo đức cách mạng, lối sống lành mạnh, giản dị, gắn bó mật thiết với quần chúng nhân dân; có lý tưởng để xây dựng tỉnh Hà Giang ngày một giàu đẹp, văn minh; trình độ, bản lĩnh chính trị và kiến thức, năng lực về quản lý nhà nước, quản lý kinh tế, vận động quần chúng có nhiều tiến bộ. Nhiều cán bộ sau khi được đào tạo, bồi dưỡng đã được bổ nhiệm vào các vị trí công tác mới, cao hơn. Công tác cán bộ được đưa ra bàn bạc trong các cuộc họp của Thường trực, Ban Thường vụ, trên cơ sở thảo luận dân chủ, lấy ý kiến đồng thuận của tập thể để quyết định. Các quy trình từ quy hoạch, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, miễn nhiệm... đều được thực hiện công khai, minh bạch, dân chủ đúng theo quy định, bảo đảm sự phân cấp quản lý; đồng thời, giữ vững nguyên tắc, Điều lệ Đảng, kỷ cương, pháp luật của Nhà nước. Nhiệm kỳ 2015 - 2020, Đảng bộ tỉnh Hà Giang đã tập trung chỉ đạo kịp thời, sâu sát các khâu trong công tác cán bộ, cụ thể:

Đối với công tác đánh giá cán bộ: Xác định việc đánh giá cán bộ đúng mới lựa chọn, bố trí và sử dụng đúng cán bộ, giúp cán bộ phát huy ưu điểm, khắc phục nhược điểm, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, năng lực và hiệu quả công tác của cán bộ, hằng năm Tỉnh ủy Hà Giang đều chỉ đạo các tổ chức đảng thực hiện tự phê bình và phê bình đối với tập thể, cá nhân cấp ủy đảng và đảng viên theo quy định; chỉ đạo cả hệ thống chính trị của tỉnh nghiêm túc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XI và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, kết hợp với kiểm điểm thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, địa phương. Năm 2018, Tỉnh ủy Hà Giang đã chỉ đạo triển khai Quy định số 132-QĐ/TW, ngày 8-3-2018, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, “Về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị”. Việc kiểm điểm, đánh giá cán bộ được nhìn nhận từ nhiều góc độ, căn cứ vào trình độ học vấn được đào tạo, căn cứ vào năng lực thực tiễn, chất lượng, hiệu quả hoàn thành nhiệm vụ được giao, căn cứ vào kết quả thăm dò, nên việc đánh giá cán bộ chuẩn xác hơn, do đó, đã động viên được đội ngũ cán bộ, tạo cho đội ngũ cán bộ có ý thức rèn luyện phấn đấu vươn lên, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Việc nhận xét, đánh giá cán bộ trong công tác xây dựng quy hoạch cán bộ cũng như đề bạt, bổ nhiệm hoặc giới thiệu ứng cử được thực hiện theo đúng quy định, dân chủ, công khai.

Đối với công tác quy hoạch cán bộ: Xác định công tác quy hoạch cán bộ là nội dung trọng yếu trong quy trình của công tác cán bộ, làm tốt công tác quy hoạch sẽ bảo đảm cho công tác cán bộ đi vào nền nếp, chủ động, đáp ứng được yêu cầu trước mắt cũng như lâu dài, vì vậy, trong những năm qua, Tỉnh ủy Hà Giang luôn chú trọng đúng mức đến công tác quy hoạch cán bộ theo từng cấp, từng nhiệm kỳ. Hằng năm, Tỉnh ủy đều tiến hành rà soát đưa ra khỏi quy hoạch những cán bộ không còn đủ tiêu chuẩn, bổ sung vào quy hoạch những cán bộ đủ điều kiện, tiêu chuẩn, những nhân tố trẻ, nhân tố mới; qua đó, tạo được sự chuyển biến căn bản trong công tác quy hoạch cán bộ của tỉnh, cả về số lượng cán bộ đưa vào quy hoạch và chất lượng cán bộ được quy hoạch. Đồng thời, Tỉnh ủy cũng lập phương án quy hoạch Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, các vị trí lãnh đạo chủ chốt của tỉnh, các ngành, các huyện, thành phố, đảng uỷ và các xã, phường, thị trấn; xây dựng đội ngũ cán bộ kế cận bảo đảm về chất lượng và số lượng, từng bước đáp ứng được nguồn cán bộ trước mắt và lâu dài. Công tác quy hoạch cán bộ gắn với việc đào tạo và luân chuyển cán bộ cả ở tỉnh, huyện và xã. Phương án quy hoạch cán bộ giai đoạn 2020 - 2025 của các cấp được xây dựng bài bản, đồng thời thực hiện đầy đủ các bước theo đúng quy trình hướng dẫn của Trung ương. Tỉnh ủy Hà Giang đã phê duyệt đối với 106 đồng chí được quy hoạch vào Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, 25 đồng chí được quy hoạch vào Ban Thường vụ Tỉnh ủy; trình Ban Tổ chức Trung ương phê duyệt 8 đồng chí quy hoạch vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt của tỉnh, nhiệm kỳ 2020 - 2025 và 2021 - 2026. Trong đó, cán bộ trẻ (dưới 40 tuổi) chiếm 16%; cán bộ nữ chiếm 29,2%; cán bộ là người dân tộc thiểu số chiếm 48,11%. Các đảng bộ trực thuộc đã quy hoạch 942 đồng chí vào ban chấp hành, 305 đồng chí vào ban thường vụ và 291 đồng chí vào các chức danh chủ chốt lãnh đạo cấp huyện; các cơ quan, sở, ngành và tương đương đã quy hoạch 313 đồng chí vào các chức vụ lãnh đạo cho nhiệm kỳ tới.

Việc thực hiện tốt công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đã tạo được sự chủ động, có tầm nhìn rất quan trọng về công tác cán bộ của Đảng bộ tỉnh Hà Giang; đặc biệt là quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, dần khắc phục tình trạng hụt hẫng trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý, bảo đảm về số lượng, chất lượng, cơ cấu với độ tuổi hợp lý, quan tâm đúng mức đến cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số để bố trí phù hợp trong các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội, các huyện, thành phố trong toàn tỉnh, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ chính trị đặt ra trong từng giai đoạn. Đồng thời, công tác quy hoạch cũng tạo được số lượng cán bộ dự nguồn chất lượng tốt, từng bước chuẩn bị tốt về nhân sự, đặc biệt là nhân sự trong các kỳ đại hội của Đảng, bầu cử Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp.

Đối với công tác luân chuyển cán bộ: Tỉnh ủy Hà Giang xác định luân chuyển cán bộ là giải pháp quan trọng trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, tạo điều kiện cho cán bộ trẻ, có triển vọng, cán bộ trong diện quy hoạch được rèn luyện trong thực tiễn, giúp cho cán bộ phát huy được tài năng, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm. Đối tượng cán bộ được luân chuyển chủ yếu là cán bộ trẻ có triển vọng phát triển lâu dài, cán bộ giữ các chức danh lãnh đạo chủ chốt trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở. Hầu hết cán bộ được luân chuyển đều có trình độ chuyên môn, có bản lĩnh chính trị vững vàng, cầu tiến, rèn luyện tốt, phát huy được vai trò, trách nhiệm, được nhân dân tin tưởng. Tỉnh đã làm tốt công tác luân chuyển cán bộ giữa huyện với xã, huyện với huyện, huyện với tỉnh, tỉnh với huyện, từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác, phù hợp với trình độ chuyên môn và năng lực của cán bộ, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của từng địa phương, đơn vị trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, Tỉnh ủy có kế hoạch, đào tạo bồi dưỡng cán bộ, tạo điều kiện cho cán bộ trẻ, cán bộ có triển vọng được rèn luyện trong thực tiễn. Từ công tác luân chuyển cán bộ mà đội ngũ cán bộ của tỉnh được trưởng thành, tiến bộ nhanh chóng, toàn diện hơn, sâu sát với thực tiễn hơn.

Đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: Tỉnh luôn chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cả về số lượng và chất lượng, cả về nội dung và hình thức đào tạo. Tỉnh cử cán bộ đi đào tạo tập trung tại các trường ở Trung ương; đồng thời, tổ chức các lớp đào tạo hệ vừa làm, vừa học ở địa phương, như đào tạo trung cấp, đại học và sau đại học. Đào tạo không chỉ tập trung nhằm nâng cao trình độ văn hoá, chuyên môn, nghiệp vụ, khoa học - kỹ thuật, khoa học quản lý, tin học, ngoại ngữ, mà còn chú trọng cả đào tạo nâng cao trình độ lý luận chính trị cho cán bộ. Đào tạo không chỉ cho cán bộ cấp tỉnh, huyện, mà còn quan tâm đào tạo cán bộ cho cấp xã, phường, thôn bản, tổ dân phố. Cùng với các lớp đào tạo, hình thức bồi dưỡng, tập huấn cũng được tổ chức linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương, đơn vị. Qua đó, đội ngũ cán bộ nói chung và cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số nói riêng sau khi được đào tạo, bồi dưỡng sẽ có nhận thức chính trị vững vàng, am hiểu rộng và sâu hơn, kỹ năng lãnh đạo, quản lý được nâng lên rõ rệt, phát huy được vai trò, trách nhiệm cá nhân trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành ở địa phương, cơ quan, đơn vị; góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nhà nước trên từng lĩnh vực, xây dựng chính quyền các cấp ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và công tác xây dựng Đảng trên địa bàn tỉnh Hà Giang trong tình hình mới.

Đối với công tác quản lý và bố trí sử dụng cán bộ: Được Tỉnh ủy Hà Giang thực hiện theo đúng hướng dẫn của Trung ương; trong đó, luôn coi trọng việc lấy phiếu tín nhiệm để bố trí, bổ nhiệm cán bộ theo hướng mở rộng đối tượng tham gia, bảo đảm những người tham gia bỏ phiếu phải là những người biết việc, hiểu người, tránh tình trạng bè phái, cục bộ, định kiến, hẹp hòi, thiếu tính xây dựng. Cán bộ được bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử đều nằm trong quy hoạch, có trình độ chuyên môn, chính trị, phẩm chất đạo đức tốt, có lý lịch rõ ràng bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn theo quy định. Khi được bổ nhiệm, cán bộ đã phát huy tốt vai trò và trách nhiệm trên cương vị được giao; đồng thời, kiên quyết thay thế những cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm pháp luật, suy thoái đạo đức, lối sống, năng lực yếu, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, văn hóa ứng xử kém, thiếu ý thức trách nhiệm đối với công việc và không tận tụy phục vụ nhân dân; qua đó, từng bước góp phần đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đủ khả năng đáp ứng được nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Với mục tiêu xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo của tỉnh vừa “hồng” vừa “chuyên”, với cách làm bài bản, sáng tạo, đến nay, Tỉnh ủy Hà Giang có đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp từng bước đáp ứng được yêu cầu đặt ra trong tình hình mới. Đảng bộ tỉnh có 15 đảng bộ trực thuộc, có 4.430 tổ chức đảng (316 đảng bộ cơ sở; 474 chi bộ cơ sở; 2 đảng bộ bộ phận và 3.638 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở, đảng bộ bộ phận), với tổng số đảng viên toàn tỉnh là 70.124 đồng chí. Hiện nay, tổng biên chế công chức của Hà Giang là 3.533 người; trong đó, cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng trở lên là 1.431 người, chiếm 40,5%, bao gồm: 1- Cấp tỉnh, cán bộ lãnh đạo, quản lý từ trưởng phòng và tương đương trở lên là 426 đồng chí; trong đó, cán bộ nữ là 99 đồng chí, chiếm 23,24%, cán bộ người dân tộc thiểu số là 118 đồng chí, chiếm 27,73%. 2- Cấp huyện, thành phố có tổng số cán bộ lãnh đạo, quản lý từ trưởng phòng, ban và tương đương trở lên là 244 đồng chí; trong đó, cán bộ nữ là 43 đồng chí, chiếm 17,62%, cán bộ người dân tộc thiểu số là 99 đồng chí, chiếm 40,57%. 3- Cấp xã, phường, thị trấn có cán bộ lãnh đạo chủ chốt, như bí thư, phó bí thư, chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch ủy ban nhân dân tổng số là 474 đồng chí; trong đó, cán bộ nữ là 32 đồng chí, chiếm 7%, cán bộ người dân tộc thiểu số là 356 đồng chí, chiếm 75%. Số cán bộ có trình độ chuyên môn trên đại học có 21 đồng chí, chiếm 4,4%; đại học có 441 đồng chí, chiếm 93%, cao đẳng, trung cấp có 12 đồng chí, chiếm 2,55%; số cán bộ có trình độ về lý luận chính trị cử nhân, cao cấp là 68 đồng chí, chiếm 14%, trung cấp có 403 đồng chí, chiếm 85%, sơ cấp có 5 đồng chí, chiếm 1%.

Tuy nhiên, công tác xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ dân tộc thiểu số vẫn còn một số hạn chế, như cơ cấu cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số còn nhiều bất cập; tỷ lệ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số tham gia cấp ủy các cấp chưa được bảo đảm. Công tác tạo nguồn, quy hoạch, bố trí sử dụng cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số chưa đồng bộ, mới chỉ dừng lại ở khâu tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, chưa mạnh dạn bố trí sử dụng...

Để phát huy những kết quả đã đạt được, khắc phục những mặt còn hạn chế trong công tác cán bộ, chuẩn bị tốt cho đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025, Tỉnh ủy Hà Giang đã chỉ đạo cấp ủy các cấp nghiêm túc triển khai thực hiện công tác nhân sự đại hội theo Chỉ thị số 35-CT/TW, ngày 30-5-2019, của Bộ Chính trị, “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng” và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương để công tác cán bộ bảo đảm công bằng, công khai, dân chủ, minh bạch phù hợp với vị trí việc làm; trong đó, chú trọng phát triển cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số một cách hiệu quả. Kế hoạch số 478-KH/TU, ngày 28-8-2019, của Tỉnh ủy Hà Giang, “Về đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025” xác định: Công tác chuẩn bị nhân sự và bầu cử cấp ủy cần chú trọng phát hiện, giới thiệu tham gia cấp ủy những nhân tố mới có đức, có tài, có uy tín, có triển vọng thông qua hoạt động thực tiễn, nhất là cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số; trong đó, nhấn mạnh về cơ cấu cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, phấn đấu đạt tỷ lệ cấp ủy viên là nữ từ 15% trở lên và có cán bộ nữ trong ban thường vụ; tỷ lệ cán bộ trẻ (dưới 40 tuổi đối với cấp tỉnh, cấp huyện) từ 10% trở lên; tỷ lệ cấp ủy viên là người dân tộc thiểu số phù hợp với đặc điểm, cơ cấu dân tộc và điều kiện cụ thể của từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu phải chủ động và có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo việc rà soát, đánh giá để đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sắp xếp cán bộ nữ, cán bộ trẻ, cán bộ là người dân tộc thiểu số vào các chức danh có cơ cấu tham gia cấp ủy khoá mới; đồng thời, có giải pháp hiệu quả chuẩn bị nguồn cán bộ cả trước mắt và lâu dài. Và để xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số một cách hiệu quả, thời gian tới, Tỉnh ủy Hà Giang cần thực hiện tốt những nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tăng cường nghiên cứu, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết, quy định, kết luận của Đảng về công tác cán bộ để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ lãnh đạo, đảng viên, của hệ thống chính trị trong việc bố trí sử dụng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số các cấp.

Hai là, tiếp tục bám sát nhân sự được quy hoạch để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhất là cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người địa phương; việc bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ trong quy hoạch cũng cần được quan tâm chỉ đạo thực hiện một cách hợp lý, từng bước đưa cán bộ trong quy hoạch vào các vị trí phù hợp để rèn luyện, thử thách, tạo uy tín, chuẩn bị cho việc giới thiệu bầu cử, bổ nhiệm vào đúng với các chức danh đã được quy hoạch. Trong công tác cán bộ phải tạo sự cân đối về chất lượng, cơ cấu cán bộ nữ, dân tộc, vùng, miền giữa các huyện, thành phố, các ngành trong tỉnh, bảo đảm hài hòa, tránh khép kín, cục bộ.

Ba là, thực hiện tốt công tác luân chuyển cán bộ, lựa chọn một số cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số trong diện quy hoạch các chức danh chủ chốt các cấp để thực hiện việc luân chuyển nhằm đào tạo, chuẩn bị nguồn nhân sự kế cận khi đủ điều kiện; mạnh dạn bố trí cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số có năng lực giữ chức vụ đứng đầu địa phương, cơ quan, đơn vị.

Bốn là, có giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn, quán triệt tốt việc thực hiện bố trí, sử dụng cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số đáp ứng yêu cầu, mục tiêu bình đẳng giới; tạo môi trường công tác thuận lợi để cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số được học tập, trưởng thành.

Năm là, chú trọng xây dựng, kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác tổ chức cán bộ, bảo đảm phẩm chất đạo đức, được đào tạo cơ bản về trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, có năng lực tham mưu thực hiện tốt mọi nhiệm vụ chính trị được giao.

Với cách làm nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả, cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số các cấp từng bước được quan tâm, bố trí vào những vị trí phù hợp, phát huy được năng lực, trình độ, đạo đức và tâm huyết, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, nhất là cán bộ chủ chốt của tỉnh có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có tư duy đổi mới, có khả năng chỉ đạo tổ chức thực hiện, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, đóng góp vào sự phát triển chung của tỉnh Hà Giang./.