TCCSĐT – Đó là khẳng định của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 chiều tối ngày 6-11. Để giữ được chỉ tiêu này, Chính phủ đang thực hiện các biện pháp đồng bộ như quản lý chỉ số giá tiêu dùng, bình ổn giá cả, các biện pháp về tài chính ngân hàng, cũng như nâng cao trách nhiệm vai trò của truyền thông trong ổn định dư luận xã hội, tránh việc tăng giá do yếu tố tâm lý.

Chỉ số giá tiêu dùng tăng là một trong hai vấn đề nổi lên được xã hội đặc biệt quan tâm trong tháng 10. Trong tháng 10-2010, chỉ số giá tiêu dùng tăng 1,05% so với tháng trước, tuy thấp hơn mức tăng của tháng 9-2010 (1,31%) nhưng vẫn ở mức cao so với cùng kỳ các năm trước; trong đó nhóm giáo dục tiếp tục dẫn đầu với chỉ số giá tăng 3,9%; tiếp đến là nhóm hàng lương thực có chỉ số giá tăng 1,89%. So với tháng 12-2009, chỉ số giá tiêu dùng tháng 10-2010 tăng 7,58 %. Tính bình quân, chỉ số giá 10 tháng đầu năm 2010 tăng 8,75% so với cùng kỳ năm 2009.

Giá cả bình quân nhiều mặt hàng trên thị trường tăng so với cùng kỳ làm cho nhiều mặt hàng nhập khẩu tuy đã giảm về lượng nhưng vẫn trở thành một trong những nguyên nhân làm tăng kim ngạch nhập khẩu. Tính riêng yếu tố tăng giá đã làm kim ngạch nhập khẩu tăng trên 4,3 tỉ USD.

So với tháng trước, chỉ số giá vàng tăng mạnh ở mức 7,8%, trong khi chỉ số giá USD tăng nhẹ ở mức 0,6%. So với tháng 12-2009, chỉ số giá vàng tăng 13,47% - mức tăng cao nhất và là mức tăng duy nhất ở mức 2 con số kể từ đầu năm 2010; chỉ số giá USD tăng 3,52%. So với cùng kỳ năm trước, 10 tháng đầu năm 2010, chỉ số giá vàng tăng 37,45% và chỉ số giá USD tăng 7,21%.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến giá tăng trong những tháng gần đây, một mặt, do thiên tai, lũ lụt ở miền Trung, do vào đầu năm học mới, tăng học phí. Mặt khác, do giá một số mặt hàng trên thế giới tăng như: lương thực, một số nguyên vật liệu xây dựng gây áp lực tăng giá ở thị trường trong nước.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, nhận thấy sự bức xúc đối với việc giá cả tăng và tình trạng thiếu điện hiện nay, Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành tập trung kiềm chế lạm phát, từ nay đến cuối năm không điều chỉnh tỷ giá; không tăng giá xăng dầu, than, điện.
 
Ngày 11-10-2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 1875/CT-TTg về việc tăng cường thực hiện các biện pháp bình ổn giá cả, thị trường những tháng cuối năm 2010. Chính phủ và các địa phương đã thực hiện nhiều biện pháp để kiểm soát giá cả, bình ổn thị trường, tuy nhiên diễn biến giá cả thị trường những tháng cuối năm tiếp tục theo hướng phức tạp. Ngày 6-11, Thủ tướng Chính phủ có Công văn số 2022/TTg-KTTH gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thành lập các đoàn kiểm tra việc tuân thủ quy định về quản lý giá ở địa phương; tập trung chỉ đạo cơ quan chức năng thực hiện có kết quả các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao tại Chỉ thị số 1875/CT-TTg nêu trên; đồng thời thành lập ngay các đoàn kiểm tra để kiểm tra việc tuân thủ các quy định về đăng ký giá, kê khai giá, niêm yết giá và bán hàng theo giá niêm yết, bảo đảm mọi tổ chức, cá nhân phải thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các quy định về quản lý giá, tất cả các loại hàng hóa, trước hết là các mặt hàng quan trọng, thiết yếu đối với sản xuất, đời sống đều phải được niêm yết giá và bán theo giá niêm yết. Trường hợp phát hiện vi phạm, phải xử lý kiên quyết, nghiêm túc theo đúng quy định của pháp luật và công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải tổ chức thực hiện ngay các yêu cầu trên và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/11/2010.

Phát biểu tại họp báo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên nói: Bộ Công Thương đang phối hợp với các bộ, ngành hữu quan tiến hành các biện pháp quyết liệt để chỉ đạo các địa phương, các lực lượng quản lý thị trường tăng cường kiểm tra các hoạt động thương mại, nhất là niêm yết giá, quản lý giá. Bộ cũng đã cùng Bộ Tài chính thực hiện các yêu cầu của Chính phủ, nhất là Công điện của Thủ tướng Chính phủ.

Trả lời câu hỏi của các phóng viên về nguyên nhân giá vàng và giá USD tăng, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Nguyễn Ngọc Bảo nói, giá vàng tăng chủ yếu do tác động của giá vàng thế giới tăng.
 
Về nguyên nhân của sự biến động của tỷ giá, đặc biệt là trên thị trường tự do, ông Bảo cho biết, nguyên nhân của tình trạng này là do nhu cầu theo tính quy luật mùa vụ hàng năm vào những tháng cuối năm; sự biến động của giá vàng trên thế giới và trong nước; cũng như một số vấn đề về giá cả và kinh tế vĩ mô tác động đến tâm lý của doanh nghiệp và dân cư.
 
Trước tình hình đó, Chính phủ đã đưa ra những quyết định kịp thời, trước hết có một số giải pháp cơ bản thực hiện hiện nay và mang tính lâu dài: tăng cung ngoại tệ trên thị trường. Cán cân thanh toán quốc tế của Việt Nam trong những tháng cuối năm và tháng 10 tiếp tục được cải thiện, thặng dư cán cân vốn vẫn lớn hơn thâm hụt của cán cân vãng lai. NHNN tiếp tục cung ứng vốn cho xuất khẩu để đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu ở mức cao như mục tiêu mà Bộ Công Thương đã công bố gần đây. Các bộ, ngành sẽ phối hợp để giải ngân vốn đầu tư trực tiếp (FDI) cũng như khai thác các dòng vốn gián tiếp (FII) ở mức cao hơn cùng kỳ năm trước. NHNN sẽ phối hợp với các bộ ngành để kiểm soát chặt chẽ nhu cầu về ngoại tệ ở mức hợp lý phù hợp với mục tiêu của Chính phủ để phục vụ cho sản xuất, chẳng hạn hạn chế cho vay và thanh toán nhập khẩu các mặt hàng theo hai quyết định của Bộ Công Thương về không khuyến khích và hạn chế nhập khẩu, cũng như cho vay bằng VNĐ để mua ngoại tệ nhập khẩu các mặt hàng đó. Một can thiệp nữa là, thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước sẽ can thiệp trong việc bán ngoại tệ để sử dụng cho việc nhập khẩu các mặt hàng thiết yếu, đảm bảo nhu cầu ngoại tệ được sử dụng đúng mục đích phục vụ cho nền kinh tế, đặc biệt là các mặt hàng phục vụ đời sống dân sinh, phục vụ sản xuất kinh doanh trong những tháng cuối năm. Một vấn đề nữa hết sức quan trọng, là Chính phủ đã có quyết sách và thông tin kịp thời cho doanh nghiệp và công chúng về chủ trương của Chính phủ về ổn định tỷ giá, bởi đây là một trong những yếu tố để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định thị trường.

Sáng 5-11, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã có cuộc họp với 15 ngân hàng thương mại có hoạt động kinh doanh ngoại tệ lớn để bàn một số giải pháp liên quan đến vấn đề tỷ giá, ổn định tỷ giá thị trường, nhằm kiểm soát lạm phát theo chỉ đạo của Chính phủ. Theo đó, việc bán ngoại tệ sẽ được thực hiện một cách có chọn lọc nhằm phục vụ các mặt hàng thiết yếu của đời sống và sản xuất trong nước. Thứ hai, cho đến thời điểm này, do các ngân hàng thương mại vẫn có trạng thái ngoại tệ dương nên NHNN sẽ xem xét cụ thể các trạng thái ngoại tệ của từng ngân hàng thương mại, dòng tiền ngoại tệ đi - về hàng ngày của từng ngân hàng thương mại và nhu cầu, mục đích sử dụng đúng các mặt hàng thiết yếu để có các biện pháp can thiệp. Hiện nay, các ngân hàng thương mại đang chuẩn bị các tài liệu liên quan để gửi về NHNN xem xét và Thống đốc NHNN sẽ thành lập một tổ công tác để thực hiện tốt Chỉ thị này của Thủ tướng.

Trả lời câu hỏi về nguyên nhân đồng tiền ở các nước lên giá so với USD còn ở Việt Nam thì VNĐ mất giá so với USD, ông Bảo nói, tỷ giá giữa đồng nội tệ với USD phụ thuộc vào 3 yếu tố. Một là, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Hai là, cung - cầu ngoại tệ. Ngay trong khu vực, hầu hết các nước đã có thặng dư cán cân vãng lai, trừ Mi-an-ma, Việt Nam, Lào, Căm-pu-chia. Ba là, chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương các nước.

Về vấn đề nợ chính phủ, Thứ trưởng Thường trực Bộ Tài chính Nguyễn Công Nghiệp cho biết, Bộ Tài chính được Chính phủ giao chủ trì phối hợp với các bộ liên quan xây dựng, và hôm nay đã trình Chính phủ Chiến lược nợ. Xây dựng Chiến lược nợ là vấn đề rất quan trọng bởi chúng ta cần đưa ra được quan điểm, mục tiêu cũng như các chỉ số về an toàn nợ, xác định đúng mức nợ, giới hạn nợ an toàn, khả năng vay nợ để không vượt quá mức an toàn. Thứ trưởng Nguyễn Công Nghiệp nói có ba loại nợ rất quan trọng là: nợ chính phủ, nợ quốc gia, nợ công. Nợ chính phủ và nợ quốc gia, chúng ta vẫn thường nói, còn nợ công là khái niệm mới. Nợ công là nợ chính phủ, nợ chính phủ bảo lãnh và nợ của chính quyền địa phương cộng lại. Hiện nay chúng ta đã quy định giới hạn nợ chính phủ an toàn là 50% GDP, khi nợ lên đến 50% GDP là chạm mức không an toàn. Cho đến thời điểm hiện nay, dư nợ của Chính phủ vẫn dưới 50%, vì thế chúng ta vẫn ở mức nợ chính phủ an toàn./.