Sáng 06-7-2017, tại bản Lao Khô, xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La đã diễn ra Lễ khánh thành Khu Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam-Lào.
Tham dự Lễ khánh thành có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; các Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu; Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Sơn La Hoàng Văn Chất; Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Bá Hùng.

Về phía nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào có: Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Pa-ny Ya-tho-tu; Ủy viên Trung ương Đảng Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Quốc hội Lào Ệch-xạ-vàng Vông-vi-chít; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch, Tài chính và Kiểm toán, Chủ tịch Trung ương Hội hữu nghị Lào-Việt Nam Vi-lay-vông Bút-đa-khăm; Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội Lào Xuổn-xa-vẳn Vi-nha-kệt; Đại sứ Lào tại Việt Nam Thong-sa-vẳn Phôm-vi-hản.

 
 Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Quốc hội Lào và các đại biểu hai nước cắt băng khánh thành Khu di tích lịch sử Cách mạng Việt Nam-Lào. Ảnh:TTXVN

Đại diện lãnh đạo các cơ quan hữu quan của Việt Nam và Lào; Hội hữu nghị Việt Nam-Lào, Hội hữu nghị Lào-Việt Nam; đại diện lãnh đạo 16 tỉnh của Lào và 16 tỉnh, thành phố Việt Nam, cùng đông đảo bà con các dân tộc trong khu vực biên giới Việt Nam-Lào đã tham dự Lễ khánh thành.

Phát biểu tại buổi lễ, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Pa-ny Ya-tho-tu bày tỏ vui mừng và vinh dự dẫn đoàn đại biểu cấp cao của Đảng, Nhà nước và Quốc hội Lào sang thăm Việt Nam và tham dự các chương trình hoạt động chào mừng Năm đoàn kết hữu nghị Lào-Việt Nam, Việt Nam-Lào tại tỉnh Sơn La.

Đồng chí nhấn mạnh, trong không khí nhân dân hai nước đang tổ chức nhiều hoạt động chào mừng kỷ niệm 55 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (05-9-1962 - 05-9-2017) và 40 năm Ngày ký kết Hiệp ước Hữu nghị, hợp tác Việt Nam-Lào (18-7-1977- 18-7-2017), Lễ khánh thành Khu di tích lịch sử Cách mạng Việt Nam-Lào tại bản Lao Khô, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La là sự kiện có ý nghĩa quan trọng đối với liên minh chiến đấu Lào-Việt Nam.

Đồng chí Pa-ny Ya-tho-tu bày tỏ sự cảm động và đánh giá cao vì trong chuyến thăm Việt Nam lần này, Đảng, Nhà nước, nhân dân Việt Nam nói chung và lãnh đạo tỉnh Sơn La nói riêng, huyện Yên Châu, bản Lao Khô đã chung sức tu sửa và xây dựng, chuẩn bị mọi điều kiện để tổ chức Lễ khánh thành Khu di tích.

Thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân các dân tộc Lào, Chủ tịch Quốc hội Pa-ny Ya-tho-tu bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam anh em luôn giúp đỡ có hiệu quả và kịp thời cho sự nghiệp cách mạng của Lào kể từ thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc đến thời kỳ bảo vệ và xây dựng đất nước Lào hiện nay. Đồng chí Pa-ny Ya-tho-tu chân thành cảm ơn chính quyền và nhân dân tỉnh Sơn La đã hết lòng giúp đỡ nhân dân Lào nói chung, các tỉnh miền Bắc Lào nói riêng trong thời gian qua; đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục cùng bảo vệ và vun đắp mối quan hệ đặc biệt, thủy chung, trong sáng và hiếm có giữa Lào và Việt Nam đời đời bền vững.

Đồng chí Pa-ny Ya-tho-tu cho biết, Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã từng hoạt động và chọn bản Lao Khô làm căn cứ để xây dựng cơ sở cách mạng chống thực dân Pháp.Với sự hỗ trợ giúp đỡ, bao bọc, che chở từ gia đình cụ Tráng Lao Khô và nhân dân bản Phiêng Sa đã giúp Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản có thể tiếp tục chỉ đạo cách mạng Lào đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Đồng chí Pa-ny Ya-tho-tu tin tưởng rằng, việc đưa Khu Di tích lịch sử vào sử dụng sẽ đóng góp một phần quan trọng trong việc vun đắp mối quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và sự hợp tác toàn diện Lào -Việt Nam. Khu di tích là nơi giáo dục nhân dân hai nước, đặc biệt là thanh thiếu niên để hiểu biết hơn về lịch sử liên minh chiến đấu anh dũng bất khuất, cũng như các chiến công, sự hy sinh lớn lao của các nhà lãnh đạo cách mạng tiền bối hai nước.

Phát biểu tại Lễ khánh thành, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Khu Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam-Lào được xây dựng tại địa danh lịch sử thiêng liêng, nơi ghi dấu ấn sâu sắc về thời gian hoạt động cách mạng của cố Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách mạng Lào Cay-xỏn Phôm-vi-hản và Ban Xung phong Lào-Bắc giai đoạn 1948-1950.

Khu Di tích lịch sử Cách mạng Việt Nam - Lào đã ghi đậm dấu ấn của tình đoàn kết chiến đấu giữa hai nước Việt Nam - Lào nói chung và giữa nhân dân các dân tộc tỉnh Sơn La với các tỉnh Bắc Lào nói riêng trong cuộc kháng chiến chống thực dân xâm lược, bảo vệ Tổ quốc. Khu di tích này cũng là nguồn tư liệu lịch sử quý giá góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, quan hệ đoàn kết đặc biệt, tình cảm thủy chung son sắt giữa hai nước Việt Nam - Lào. Với những giá trị to lớn đó, Khu di tích này đã được xếp hạng lịch sử cấp quốc gia của Việt Nam.

Nhân dịp này, thay mặt Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ cảm ơn và đánh giá cao nhân dân bản Lao Khô nói riêng và đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La nói chung đã đồng lòng cùng nhân dân cả nước hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ đi theo Đảng, theo cách mạng, đóng góp vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và góp phần xây dựng mối đoàn kết đặc biệt, tương thân tương ái giữa nhân dân hai nước Việt Nam-Lào.

Nhấn mạnh quan hệ gắn bó giữa hai dân tộc Việt Nam - Lào đã được hình thành và hun đúc từ lâu đời, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã điểm lại trong hơn tám thập kỷ qua, mối quan hệ truyền thống tốt đẹp, sự gắn bó thủy chung, trong sáng giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản đặt nền móng và được các thế hệ lãnh đạo của hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước dày công vun đắp trở thành tài sản chung vô giá của hai nước. Mối quan hệ đặc biệt, quý báu và thiêng liêng này đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh đúc kết trong 4 câu thơ bất hủ: “Thương nhau mấy núi cũng trèo. Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua. Việt - Lào, hai nước chúng ta. Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”. Chủ tịch Cay- xỏn Phôm-vi-hản cũng đã khẳng định:“Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Lào - Việt Nam mãi mãi vững bền hơn núi, hơn sông”.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Quốc hội Pa-ny Ya-tho-tu cùng nhấn mạnh, quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam-Lào là nhân tố cơ bản tạo nên sức mạnh của hai dân tộc Việt Nam- Lào. Trong bối cảnh tình hình thế giới tiềm ẩn nhiều bất ổn như hiện nay, quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai nước là một tấm gương mẫu mực, thủy chung, trong sáng, vững bền, chưa từng có trong quan hệ giữa các dân tộc đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ xã hội; đồng thời cho rằng, hai nước cần nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng, trách nhiệm, quyết tâm không ngừng củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống gắn bó, tin cậy Việt Nam - Lào trong giai đoạn mới.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, Việt Nam hết sức vui mừng được chứng kiến những thành tựu có ý nghĩa lịch sử mà nhân dân các dân tộc Lào anh em đạt được trong quá trình đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào quang vinh; đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, sự quản lý, điều hành của Chính phủ, sự giám sát của Quốc hội và tinh thần lao động sáng tạo của nhân dân các dân tộc Lào, nhất định Nghị quyết Đại hội X của Đảng và Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm lần thứ VIII sẽ thực hiện thắng lợi; vị thế của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào ở khu vực và trên thế giới không ngừng được nâng cao. Nhân dân Lào sớm hoàn thành mục tiêu xây dựng nước Lào hòa bình, độc lập, dân chủ, thống nhất và phồn vinh.

 
 Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Quốc hội Lào Pa-ny Ya-tho-tu trồng cây lưu niệm tại Khu Di tích lịch sử Cách mạng Việt Nam - Lào. Ảnh: TTXVN

Nhân dịp này, thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc về tình đoàn kết, sự ủng hộ và giúp đỡ to lớn, chí tình, chí nghĩa mà Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào đã dành cho Việt Nam từ trước đến nay; đồng thời khẳng định, Việt Nam luôn coi thành công của các bạn Lào cũng là thành công của mình và mỗi thắng lợi của nhân dân Việt Nam đều gắn liền với sự đoàn kết và giúp đỡ quý báu của Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào anh em. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam khẳng định sẽ cùng với Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào làm hết sức mình để không ngừng củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào, truyền tiếp cho các thế hệ mai sau, coi đây là nguyên tắc sống còn, là quy luật phát triển và nhân tố đảm bảo thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của mỗi nước.

Ngày 24-4-2012, Đảng, Nhà nước và Quốc hội hai nước Việt Nam - Lào đã tổ chức Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia và động thổ xây dựng Khu Di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào. Khu Di tích được quy hoạch trên diện tích gần 50 ha, gồm: Các khu di tích gốc, Đài biểu tượng Hữu nghị Việt Nam - Lào và các công trình xây dựng phụ trợ. Dự án được Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La phê duyệt với tổng mức đầu tư gần 54 tỷ đồng; thời gian thực hiện từ năm 2014-2016.

Khu Di tích gồm 2 khu vực, gồm: Di tích gốc là Khu nền nhà cũ của ông Tráng Lao Khô và các lán trại của Ban xung phong Lào - Bắc thời kỳ 1948-1951. Khu vực 2 là một thung lũng giữa núi được bao quanh bởi rừng cây nguyên sinh và dòng suối Mơ Tươi chảy suốt 4 mùa.

Được tôn tạo thành Khu giáo dục truyền thống, với các hạng mục công trình: Đài biểu tượng Hữu nghị Việt Nam - Lào cao 18 mét, sân Đài biểu tượng có diện tích 205 m2, sân lễ hội có rộng 1.296 m2

Nhà trưng bày trong Khu di tích được quy hoạch đối xứng theo hướng Bắc - Nam của sân Lễ hội, có diện tích xây dựng 262,8 m2; trưng bày các hình ảnh, tư liệu, hiện vật quan trọng về tình hữu nghị Việt Nam - Lào; nơi dâng hương tưởng niệm hai vị lãnh tụ của hai nước Việt Nam và Lào là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Quốc hội Lào Pa-ny Ya-tho-tu đã trồng cây lưu niệm tại Khu Di tích lịch sử Cách mạng Việt Nam - Lào; tặng quà cho gia đình ông Tráng Lao Lử - là con trai của cụ Tráng Lao Khô – người đã có nhiều công lao trong việc giúp đỡ, nuôi giấu đồng chí Cay-xỏn Phôn-vi-hản và Ban xung phong Lào - Bắc trong giai đoạn năm 1948-1950; tặng quà cho điểm Trường mầm non bản Lao Khô và học sinh trường tiểu học bản Lao Khô. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã đến thăm và tặng 30 bộ máy tính cho học sinh Trường trung học cơ sở Phiêng Khoài, xã Phiêng Khoài huyện Yên Châu, Sơn La./.