Xung đột I-xra-en -Ha-mát: Tiến trình hoà bình bên bờ đổ vỡ

Mấy ngày qua, quân đội I-xra-en liên tiếp không kích dải Ga-da nhằm trả đũa các vụ bắn rốc két của Ha-mát vào lãnh thổ I-xra-en. Bộ trưởng Quốc phòng I-xra-en, E-hút Ba-rắc (Ehud Barak), nói chiến dịch quân sự sẽ được mở rộng và không loại trừ khả năng tấn công trên bộ, nếu như phi vụ không tập chưa đủ để thay đổi thái độ của Ha-mát. Những nỗ lực kiến tạo hoà bình cho Trung Đông đang có nguy cơ trở về số không. Các cuộc không kích của I-xra-en vào thời điểm này khiến dư luận đặt câu hỏi về những mục đích ở phía sau.

Những cột lửa, khói cao hàng chục mét bốc lên từ các khu nhà bị trúng bom. Dải Ga-da, nơi sinh sống của khoảng 1,5 triệu người Pa-lét-xtin trong những ngày này dường như đang trở thành "khu vực chết". Đường phố không bóng người, nhiều trường học, cửa hàng, trụ sở công ty... phải đóng cửa. Trong một thông cáo, quân đội I-xra-en nói rằng mục tiêu của các đợt không tập này là các" căn cứ xuất phát khủng bố của Ha-mát" cũng như các trung tâm huấn luyện và kho chứa vũ khí", nhằm trả đũa các vụ bắn rôc két của lực lượng cực đoan Pa-lét-xtin vào lãnh thổ I-xra-en. Thế nhưng chỉ trong hai ngày 27 đến 28-12, máy bay I-xra-en đã trút hàng trăm tấn bom xuống 230 mục tiêu ở Dải Ga-da mà chắc chắn không phải tất cả đều là cơ sở của Ha-mát, làm ít nhất 280 người thiệt mạng và 700 bị thương.

Cuộc không kích này của I-xra-en là một trong những chiến dịch quân sự lớn nhất ở Dải Ga-da kể từ khi các vùng đất của người Pa-lét-xtin bị I-xra-en chiếm giữ trong cuộc chiến tranh năm 1967. Ngày 28-12, Ten A-vít (Tel Avis) đã tập trung hàng chục xe tăng và xe bọc thép tại biên giới với Dải Ga-da và động viên 6.500 quân dự bị để chuẩn bị cho một cuộc tấn công bằng bộ binh có thể xảy ra. Phong trào Ha-mát cũng không chịu kém cạnh khi tuyên bố tiếp tục các cuộc tấn công bằng rốc két vào lãnh thổ I-xra-en, kêu gọi người Pa-lét-xtin tiến hành một cuộc "nổi dậy" chống I-xra-en, thậm chí dọa sẽ có nhiều cuộc tấn công liều chết xảy ra trên lãnh thổ I-xra-en. Trước các diễn biến bạo lực gia tăng, cộng đồng quốc tế lên tiếng kêu gọi I-xra-en ngừng các hành động quân sự chống Ga-da.

Tại Trung Đông, hàng chục nghìn người dân ở các nước từ Li-băng (Lebanon) tới I-ran, Xy-ri, I-rắc... đã xuống đường biểu tình phản đối chiến dịch quân sự của I-xra-en. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 28-12 họp và ra tuyên bố kêu gọi chấm dứt tất cả các hành động quân sự tại Dải Ga-da. Thế nhưng trả lời cho những lo ngại và lời kêu gọi I-xra-en quay trở lại thoả thuận ngừng bắn với Ha-mát của từ Tổng Thư ký Liên hợp quốc, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu, Tổng Thư ký Tổ chức Hội nghị Hồi giáo (OIC) đến Nga, là những tuyên bố cứng rắn của quan chức I-xra-en khiến dư luận hết sức lo ngại về nguy cơ tiến trình Hoà bình Trung Đông trở lại bên bờ vực đổ vỡ.

Bộ trưởng Quốc phòng I-xra-en E-hút Ba-rắc (Ehud Barak) không những tuyên bố nước này "không chấp nhận" ngừng bắn với Ha-mát và bác bỏ những lời kêu gọi của Liên hợp quốc và Liên minh châu Âu (EU) về một thỏa thuận ngừng bắn, mà còn ví von rằng "Việc yêu cầu chúng tôi ngừng bắn với Ha-mát cũng giống như yêu cầu Mỹ ngừng bắn với An Kê-đa. Đó là một điều mà chúng tôi thực sự không thể chấp nhận". Còn Ngoại trưởng Díp-pi Lip-ni (Tzippi Livni) tuyên bố "vào thời điểm hiện nay, I-xra-en không có sự lựa chọn nào khác ngoài hành động quân sự".

Trước thái độ của I-xra-en bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế, dư luận đặt câu hỏi tại sao Ten A-vít chọn thời điểm này để tiến hành cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay vào Dải Ga-da, trong khi I-xra-en cũng thừa hiểu là các vụ tấn công quân sự cũng chẳng giúp tiêu diệt được Ha-mát và cũng chẳng ngăn chặn được các vụ bắn rốc két; tại sao Ten A-vít không chờ sự dàn xếp để nối lại thoả thuận ngừng bắn với Ha-mát?

Câu trả lời là chỉ còn 6 tuần nữa là I-xra-en phải tiến hành bầu cử quốc hội trước thời hạn. Đảng Ka-di-ma đang cầm quyền của Ngoại trưởng Díp-pi Lip-ni hay đảng Li-cút (Likud) cánh hữu đối lập của cựu Thủ tướng Ben-gia-min Nê-tan-gia-hu (Benjamin Netanyahu) giành thắng lợi còn là ẩn số. Trong khi đảng Li-cút được dư luận I-xra-en cho rằng đang nắm thế thượng phong, thì việc tiến hành một chiến dịch quân sự chống Ha-mát vào thời điểm này là nhằm giải toả những áp lực yêu cầu chính phủ mạnh tay hơn với các phong trào cực đoan Pa-lét-xtin và cũng là để ghi điểm cho đảng Ka-di-ma trước thềm bầu cử.

Thế nhưng, chính phủ I-xra-en lại không tính rằng, hành động quân sự đẫm máu tại Ga-da sẽ đẩy những người dân Pa-lét-xtin vô tội vào một thảm hoạ nhân đạo khiến dư luận lên án và hơn thế, Ten A-vít lại tự đẩy mình vào thế đối mặt với những bất ổn lan tràn ngay tại khu bờ Tây, đưa các nỗ lực quốc tế cho tiến trình hoà bình Trung Đông về con số không./.