Biến đối tác thành đối trọng

TCCSĐT - Trên danh nghĩa, kết quả đáng kể nhất trong chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ M. Xinh đến Nhật Bản vừa qua (từ ngày 24 đến ngày 26-10) là đã kết thúc đàm phán về Thỏa thuận về quan hệ đối tác chiến lược (EPA) và ký kết hiệp định hợp tác hạt nhân dân sự. Thực chất, kết quả quan trọng hơn là Ấn Độ và Nhật Bản đã chuyển từ đối tác thành đối trọng trong chính sách đối với các đối tác và đối thủ khác.

Một bên có nguồn vốn đầu tư dồi dào và công nghệ hiện đại. Bên kia có thị trường tiêu thụ rộng lớn và tiềm lực tăng trưởng kinh tế. Một khi cung và cầu hội ngộ thì việc xác định được lợi ích chung đâu khó khăn gì. Trong lúc Nhật Bản đang khúc mắc với Trung Quốc thì việc tăng cường quan hệ hợp tác với Ấn Độ không chỉ là sự chữa cháy kịp thời mà còn là sự lựa chọn thay thế thích hợp và bổ sung thiết thực. Trong khi Trung Quốc gia tăng áp lực với Nhật Bản bằng cách hạn chế xuất khẩu “đất hiếm” sang Nhật Bản thì Ấn Độ tuyên bố sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của Nhật Bản về nguyên liệu đặc biệt này. Khi một số “cường quốc hạt nhân” thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác với Ấn Độ trên lĩnh vực công nghệ hạt nhân đương nhiên Nhật Bản không thể chắp tay đứng nhìn. Nhật Bản muốn có phần trên thị trường kinh doanh béo bở ấy, còn đối với Ấn Độ thì đối tác càng đa dạng càng tốt.

Vậy nên, biến đối tác thành đối trọng trở thành định hướng lớn trong chính sách của cả Nhật Bản và Ấn Độ. Hai nước hiện đang rất có điều kiện thuận lợi để thực hiện mục đích đó. Cả Ấn Độ và Nhật Bản đều chưa hết mắc mớ về chủ quyền, biên giới lãnh thổ với Trung Quốc. Cả hai đều chiếm vị trí rất đặc biệt trong chính sách của Mỹ. Nhật Bản quan trọng đối với Mỹ và Trung Quốc như thế nào trong vấn đề chính trị, an ninh ở Đông Bắc Á thì Ấn Độ cũng có vị thế như vậy ở khu vực Trung và Nam Á.

Quan hệ đối tác được thúc đẩy trên cơ sở gắn kết lẫn nhau và ràng buộc nhau vì lợi ích chung. Sử dụng lẫn nhau làm đối trọng có tác dụng không chỉ đề cao vị thế của nhau, mà còn bảo vệ và duy trì điều kiện thuận lợi để thực hiện hiệu quả mối quan hệ đối tác. Giá trị mọi mặt của cặp quan hệ này chính là “lợi anh, lợi ả, lợi cả đôi bên”./.