TCCSĐT - Sáng 16-10-2012, tại Hà Nội, Hội nghị tổng kết cấp Nhà nước về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh trên đất Lào và Cam-pu-chia đã được tổ chức. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân chủ trì Hội nghị.

Cùng dự Hội nghị, về phía Cam-pu-chia có bà Men Sòm On, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Vương quốc Cam-pu-chia; Đại tướng Pol Sa-rươn, Tổng Tư lệnh Quân đội Hoàng gia, Chủ tịch Ủy ban chuyên trách Chính phủ Cam-pu-chia và các thành viên Ủy ban chuyên trách Chính phủ.

Về phía Lào có Trung tướng Chăn-xạ-mỏn Chăn-nha-lạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Ban công tác đặc biệt Chính phủ và các thành viên Ban công tác đặc biệt Chính phủ nước CHDCND Lào.

Về phía Việt Nam có các đồng chí: Đại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; đồng chí Phạm Thị Hải Chuyền, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; Thượng tướng Nguyễn Thành Cung, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Ban công tác đặc biệt - Chủ tịch Ủy ban chuyên trách Chính phủ; các đồng chí là thành viên Ban công tác đặc biệt, Ủy ban chuyên trách Chính phủ và nhiều đồng chí lãnh đạo các quân khu và cơ quan có liên quan.

 
Hội nghị là dịp đánh giá toàn diện những kết quả đạt được sau 18 năm thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ tại Lào, 11 năm thực hiện nhiệm vụ tại Cam-pu-chia

Đây được coi là sự kiện lớn mang tầm quốc gia, có ý nghĩa chính trị, xã hội đặc biệt, tính nhân văn sâu sắc, thể hiện tình cảm, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đối với các anh hùng, liệt sĩ; đồng thời không ngừng củng cố mối quan hệ hữu nghị, láng giềng truyền thống giữa các dân tộc Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia.

Hội nghị cũng là dịp đánh giá toàn diện những kết quả đạt được sau 18 năm thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ tại Lào, 11 năm thực hiện nhiệm vụ tại Cam-pu-chia theo các thỏa thuận mà Chính phủ Việt Nam đã ký kết với Chính phủ hai nước bạn. Trong đó, tập trung tổng kết, đánh giá công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các Hiệp định và Kế hoạch ký kết song phương Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia về công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập, đưa về nước hài cốt các liệt sĩ, kết quả thực hiện nhiệm vụ này trên hai nước bạn; đồng thời chỉ ra phương hướng lãnh đạo, chỉ đạo, tiếp tục thực hiện các nội dung đã ký kết song phương giữa Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia; cũng như thống nhất mục tiêu, giải pháp thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Lào, Cam-pu-chia trong thời gian tới.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã nêu bật tình đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa Nhà nước, Quân đội và nhân dân Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia là truyền thống lâu đời và là một trong những nhân tố quan trọng quyết định thắng lợi trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của mỗi nước. Trong những năm sát cánh cùng với quân và dân Lào, Cam-pu-chia anh em chiến đấu chống kẻ thù chung, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của ba dân tộc. Phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”; “Đền ơn đáp nghĩa”, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân và thân nhân liệt sĩ, Chính phủ 3 nước đã ký kết hiệp định thỏa thuận về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Lào và Cam-pu-chia. Được sự giúp đỡ, phối hợp chặt chẽ của các cấp, các ngành, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các địa phương ở Lào, Cam-pu-chia, các đội quy tập mộ liệt sĩ của Việt Nam đã nỗ lực tìm kiếm, cất bốc, hồi hương được số lượng lớn hài cốt liệt sỹ. Kết quả đó có ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc, thể hiện thái độ, trách nhiệm, tình cảm của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đối với những người có công với cách mạng, tri ân đối với các anh hùng liệt sĩ, góp phần ổn định tình hình chính trị - xã hội ở các địa phương, tăng cường củng cố mối quan hệ hữu nghị, láng giềng truyền thống giữa các dân tộc Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia.

Thay mặt Ban công tác đặc biệt, Ủy ban chuyên trách Chính phủ, Trung tướng Đào Duy Minh, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Phó Trưởng Ban công tác đặc biệt, Phó Chủ tịch Ủy ban chuyên trách đã đọc báo cáo tổng kết công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ ở Lào (1994 - 2012) và Cam-pu-chia (2001 - 2012). Báo cáo khẳng định: Những năm qua, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh ở Lào và Cam-pu-chia được triển khai đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả. Các đội quy tập mộ liệt sĩ của Việt Nam đã khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, tích cực tìm kiếm và đã đưa về nước 30.538 hài cốt liệt sỹ, trong đó có 2.841 hài cốt liệt sỹ xác định được tên, quê quán. Cùng với kết quả tìm kiếm, quy tập, các hoạt động tiễn đưa, bàn giao, đón nhận và an táng hài cốt liệt sỹ được thực hiện chu đáo, trang nghiêm, thắm tình hữu nghị của các cấp chính quyền và nhân dân Việt Nam - Lào, Việt Nam - Cam-pu-chia.

 
Hội nghị thống nhất, từ năm 2015 trở đi, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập sẽ được tiến hành theo phương thức mới phù hợp, theo thỏa thuận giữa chính phủ của hai nhà nước cho đến khi không còn thông tin về hài cốt liệt sĩ

Tại Hội nghị này, ngoài việc tổng kết công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ Việt Nam hy sinh tại Lào, Cam-pu-chia, 586 tập thể và hơn 1.500 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Lào, Cam-pu-chia đã được tuyên dương, tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc, Huân chương Chiến công, Bằng khen của Chính phủ. Nhà nước Việt Nam đã trao Huân chương Hữu nghị cho các tập thể, cá nhân thuộc Chính phủ nước CHDCND Lào và Vương quốc Cam-pu-chia.

Có thể thấy, trải qua thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc đã anh dũng hy sinh trên khắp các chiến trường, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, vì nghĩa vụ quốc tế cao cả. Ngay sau khi chiến tranh kết thúc, Đảng, Nhà nước ta đã sớm có chủ trương, chính sách về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Tuy nhiên, do chiến tranh kéo dài, ác liệt, phạm vi chiến trường rộng trên cả 3 nước Đông Dương nên việc tìm kiếm, quy tập, nhất là ở chiến trường Lào, Cam-pu-chia rất khó khăn. Hiện nay, số lượng hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trên đất Lào và Cam-pu-chia cần được tìm kiếm, quy tập để đưa về nước còn lớn. Ước tính vẫn còn trên 1.000 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam trên đất Lào; khoảng trên 5.000 liệt sĩ ở Cam-pu-chia, nơi rừng núi hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, đường sá đi lại khó khăn, thông tin về phần mộ liệt sĩ rất hạn chế. Vì vậy, mục tiêu được đặt ra tại Hội nghị này là đến năm 2015, chúng ta phấn đấu cơ bản hoàn thành việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ở Lào và Cam-pu-chia. Từ năm 2015 trở đi, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập sẽ được thực hiện theo phương thức mới phù hợp với thỏa thuận giữa chính phủ của hai nhà nước cho đến khi không còn thông tin về hài cốt liệt sĩ./.