Tọa đàm khoa học: “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo” theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng

Sau 25 năm thực hiện sự nghiệp đổi mới, giáo dục và đào tạo có nhiều tiến bộ, sự nghiệp đổi mới giáo dục đạt một số kết quả bước đầu. Chi ngân sách nhà nước cho giáo dục, đào tạo 5 năm gần đây đạt trên 20% tổng chi ngân sách; việc huy động các nguồn lực xã hội cho giáo dục, đào tạo, phát triển giáo dục, đào tạo ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm. Quy mô giáo dục tiếp tục được phát triển. Đến năm 2010, tất cả các tỉnh, thành phố đã đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Tỉ lệ lao động qua đào tạo tăng, năm 2010 đạt 40% tổng số lao động đang làm việc.  Tuy nhiên ngành giáo dục và đào tạo nước ta thời gian qua vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế nhất định, gây bức xúc cho xã hội.

Kế thừa và phát triển Đại hội X, Đại hội XI đã chỉ rõ “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo” . Bằng việc “Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện đại; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt coi trọng giáo dục lý tưởng, giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng, đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội...”. Quán triệt và thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, Tạp chí Cộng sản tổ chức tọa đàm “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, đào tạo” ở khu vực miền Nam.

Tọa đàm đã đón nhận được gần hai chục ý kiến đóng góp của các đại biểu chủ yếu xoay quanh các vấn đề:

- Làm rõ quan điểm của Đại hội XI về đổi mới giáo dục đào tạo trong điều kiện hiện nay: đánh giá đường lối phát triển giáo dục và đào tạo qua các kỳ Đại hội là tốt, khẳng định giáo dục có nhiều đóng góp cho sự nghiệp đổi mới của Đảng và vai trò, vị trí người thầy trong xã hội được trân trọng.

- Tuy nhiên vẫn còn một số bức xúc như: trong xu thế hội nhập, xã hội phát triển nhanh, yêu cầu đổi mới cao nhưng ngành giáo dục chưa kịp đáp ứng; với quan điểm phát triển giáo dục toàn diện cần phải chọn những khâu đột phá để thực hiện trước; trong nội dung, phương pháp giảng, dạy kiến thức ôm đồm, nội dung nặng và cũ, phương pháp còn mang tính nhồi nhét; năng lực người thầy còn hạn chế so với yêu cầu, cán bộ quản lý giáo dục còn nhiều yếu kém; vai trò Viện nghiên cứu giáo dục trong hoạch định chính sách chưa đáp ứng yêu cầu của đất nước...

- Những kiến nghị đề xuất mang tính gợi mở của Tọa đàm nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo trong thời gian tới ở nước ta là: cần kế thừa những thành tựu cách mạng của sự nghiệp giáo dục thông qua tổng kết ngành; làm rõ triết lý giáo dục Việt Nam ta để có cơ sở xây dựng mục tiêu phát triển; cần xây dựng mô hình ngôi nhà giáo dục trong tương lai có hệ thống; lưa chọn phương thức xây dựng cán bộ quản lý giáo dục các cấp, đào tạo người thầy; thực hiện xã hội hóa giáo dục, trao quyền tự chủ cho nhà trường; xây dựng kiến thức chuẩn cho sách giáo khoa (phần cứng) nên chiếm tỷ lệ khoảng 60%, phần còn lại dành cho cơ sở đào tạo; đổi mới sư phạm...

Kết luận Tọa đàm, GS, TS Trương Giang Long cám ơn những ý kiến chân thành của các đại biểu đã rất tâm huyết đóng góp cho ngành giáo dục nước nhà, các ý kiến sẽ làm cơ sở tư vấn cho các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục. Trên cơ sở các đề xuất gợi mở của  đại biểu, Giáo sư đề nghị các đại biểu tiếp tục cụ thể hóa những giải pháp thông qua các hoạt động khoa học của mình./.