Phiên họp toàn thể chính thức AMM-43

Về xây dựng Cộng đồng và Hiến chương ASEAN: các bộ trưởng đã nhất trí triển khai có hiệu quả và nghiêm túc chương trình và kế hoạch hợp tác trong Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN với các biện pháp thiết thực và nguồn lực cần thiết và khẳng định, đẩy mạnh các nỗ lực tăng cường kết nối ASEAN, nhằm tạo nền tảng hạ tầng vững chắc cho sự liên kết trong khu vực.

Các bộ trưởng cũng nhất trí đẩy nhanh các nỗ lực triển khai toàn diện và hiệu quả Hiến chương ASEAN, thông qua việc tiếp tục hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động và phối hợp của các cơ quan trong bộ máy tổ chức mới, hoàn tất các văn kiện nhằm tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ của cho hoạt động của ASEAN hiện nay cũng như của Cộng đồng ASEAN trong tương lai.

Tại Hội nghị, các bộ trưởng cũng đã thông qua Kế hoạch công tác 2 năm (2010-2011) của Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về nhân quyền (AICHR); nghe báo cáo và cho ý kiến chỉ đạo để Nhóm đặc trách về Kết nối ASEAN tiếp tục hoàn tất soạn thảo Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN trình Hội nghị cấp cao ASEAN 17; đồng thời các bộ trưởng cũng đã giao cho các quan chức cao cấp, khẩn trương hoàn tất việc soạn thảo các văn kiện còn lại nhằm tạo khung pháp lý đầy đủ cho các hoạt động của ASEAN.

Về hợp tác hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực: các bộ trưởng khẳng định lại quyết tâm và nỗ lực của ASEAN về tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt về thúc đẩy hợp tác vì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, đẩy mạnh đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin về các vấn đề hợp tác chính trị - an ninh trong khu vực.

Các bộ trưởng nhấn mạnh, ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy việc thực thi hiệu quả các cơ chế và công cụ hiện có vì hòa bình và an ninh khu vực như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC), Hiệp ước về khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố về cách ứng xử của các bên liên quan ở Biển Đông (DOC), Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF)...

Tại Hội nghị lần này, các bộ trưởng đã nhất trí sẽ tổ chức Lễ ký văn kiện gia nhập TAC cho 2 nước là Ca-na-đa và Thổ Nhĩ Kỳ, bên cạnh đó sẽ cùng với các nước tham gia Hiệp ước TAC ký Nghị định thư thứ 3 sửa đổi Hiệp ước TAC, tạo điều kiện cho EU/EC có thể tham gia Hiệp ước này. Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN cũng khẳng định, tiếp tục tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thông như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh và an toàn hàng hải...

Về quan hệ đối thoại của ASEAN: các bộ trưởng khẳng định, ASEAN sẽ tiếp tục nỗ lực mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác thực chất và hiệu quả với các bên đối tác, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại, đầu tư, tài chính, năng lượng, lương thực, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh... Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN sẽ tích cực trao đổi với các bên đối tác về các nội dung và công tác chuẩn bị cho việc tổ chức các Hội nghị cấp cao với các đối tác trong nửa cuối năm 2010, bao gồm các Hội nghị cấp cao thường niên với các nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Hội nghị cấp cao ASEAN+3 và Hội nghị cấp cao Đông Á lần 5 cùng một loạt các Hội nghị cấp cao đặc biệt như Hội nghị cấp cao lần 2 ASEAN - Nga, Hội nghị cấp cao lần 2 ASEAN - Mỹ, Hội nghị cấp cao lần 3 ASEAN - Liên hợp quốc, Hội nghị cấp cao ASEAN - Ô-xtrây-li-a và Hội nghị cấp cao kỷ niệm ASEAN - Niu Di-lân.

Tại Hội nghị này, các bộ trưởng cũng đã chấp thuận việc bổ nhiệm 11 đại sứ của các nước đối tác gồm Ấn Độ, Nhật Bản, Niu Di-lân, Hà Lan, Qua-ta, Ả-rập Xê-út, Croát-ti-a, Thụy Điển, Bỉ, Thổ Nhĩ Kỳ, An-giê-ri, nâng tổng số đại sứ của các nước đối tác tại ASEAN hiện nay lên con số 41.

Về tiến trình hình thành cấu trúc khu vực: các bộ trưởng đã trao đổi về hình dung cấu trúc khu vực trong tương lai, nhấn mạnh các nguyên tắc được khẳng định tại Hội nghị cấp cao ASEAN 16, nhất là bảo đảm vai trò trung tâm của ASEAN.

Các bộ trưởng cũng khẳng định, ASEAN khuyến khích và thúc đẩy sự tham gia và gắn kết sâu rộng hơn nữa của các đối tác vào quá trình hình thành cấu trúc hợp tác ở khu vực. Các bộ trưởng ASEAN hoan nghênh việc Nga và Mỹ bày tỏ mong muốn được trở thành thành viên của Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), đồng thời sẽ kiến nghị lên các nhà lãnh đạo ASEAN trong Hội nghị cấp cao ASEAN 17 dự kiến được tổ chức tại Hà Nội vào tháng 10 tới đây, chính thức ra quyết định mời Nga và Mỹ tham gia EAS cùng với các phương thức phù hợp. Các bộ trưởng cũng khẳng định lại vai trò trung tâm của ASEAN trong tiến trình EAS, cũng như các mục tiêu và nguyên tắc đã được nhất trí của diễn đàn này.

Các bộ trưởng một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của các cơ chế hợp tác ASEAN+3 và EAS đối với tiến trình Hợp tác Đông Á; nhất trí tiếp tục thúc đẩy 2 tiến trình này với ASEAN+3 là công cụ chính và EAS đóng vai trò bổ trợ, hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng cộng đồng Đông Á.

Về các vấn đề khu vực và quốc tế: các bộ trưởng đã trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhất là về nỗ lực của ASEAN nhằm bảo đảm phục hồi và phát triển bện vững.

Các bộ trưởng ngoại giao ASEAN hoan nghênh Việt Nam, với tư cách làm Chủ tịch ASEAN, đã điều phối lập trường chung của ASEAN và đóng góp tích cực tại Hội nghị cấp cao G20 tại Tô-rôn-tô vừa qua; đồng thời nhấn mạnh sự tăng cường hợp tác ASEAN trong các nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó hữu hiệu hơn với các thách thức đang nối lên như thiên tai, dịch bệnh, an ninh năng lượng, môi trường, biến đổi khí hậu...

Kết thúc Hội nghị, các bộ trưởng đã thông qua Thông cáo chung của Hội nghị AMM-43./.