Có tập thể vĩ đại ấy mới có Đảng ta vĩ đại

- Cống hiến to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội - Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người sáng tạo lý luận cách mạng - Vấn đề văn hóa trong tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đất nước - Di sản Hồ Chí Minh mãi mãi soi đường cho chúng ta đi đến tương lai tươi sáng của dân tộc và nhân loại - Phát huy truyền thống anh hùng, Đảng bộ và nhân dân Nghệ An đoàn kết, phấn đấu đưa quê hương Bác Hồ phát triển bền vững - Hội thảo khoa học quốc tế "Di sản Hồ Chí Minh trong thời đại ngày nay" - Khai mạc Lễ hội Làng Sen toàn quốc năm 2010 - Lễ công bố các ấn phẩm kỷ niệm 120 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh

TCCSĐT- “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân ”. Câu này Bác viết trong tác phẩm nào, với hoàn cảnh và ý nghĩa nào? Có lẽ trong chúng ta, không phải ai cũng rõ.

Trong kho tàng tư tưởng đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh có không ít những câu nói rất dung dị mà mang đậm chất triết lý, đã đi vào cuộc sống và trở thành kinh điển. Dung dị vì Bác nói để làm chứ không phải để thuyết giảng.

“Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”.

Câu nói ấy từng được nhiều lần trích dẫn trong các bài nghiên cứu, tài liệu giảng dạy và học tập, kể cả trong văn kiện chính thức của Đảng.

Thế nhưng câu ấy Bác viết trong tác phẩm nào, với hoàn cảnh và ý nghĩa nào? Có lẽ trong chúng ta, không phải ai cũng rõ.

Vậy xin giới thiệu sau đây một vài điều tóm tắt.

Đầu tháng 6-1968, khoảng nửa tháng sau kỷ niệm Ngày sinh lần thứ 78 của Người, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có buổi làm việc với một số cán bộ Ban Tuyên huấn Trung ương để bàn về cách thực hiện điều mà Bác đã đề nghị với Ban Bí thư Trung ương Đảng: làm và xuất bản loại sách Người tốt, việc tốt.

Những ý kiến của Bác đã được ghi trong bài “Ý kiến về việc làm và xuất bản loại sách “Người tốt, việc tốt”, in trong Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, tập 12, trang 547.

Bác nói: “Các chú vẫn thường nói: nhân dân ta rất anh hùng, ra ngõ gặp anh hùng. Điều đó rất đúng. Có thể nói trong mỗi nhà đều có anh hùng, ra ngõ mới gặp anh hùng chứ. Nhìn lại lịch sử mấy nghìn năm của ông cha ta, ta cũng thấy điều đó. Cứ mỗi lần có những thách thức lớn thì nhân dân ta lại tỏ rõ khí phách, nêu cao phẩm chất tốt đẹp của mình. Ngày nay chúng ta lại đang đứng trước những thử thách rất lớn, truyền thống anh hùng hàng nghìn năm đang được nhân dân ta phát huy đến độ cao chưa từng thấy. Đã có những người làm nên sự tích oanh liệt được Đảng và Nhà nước tuyên dương. Đó là những bông hoa rất đẹp trong vườn hoa chung của dân tộc. Nhưng dù sao, số người và những tập thể được công nhận là anh hùng, dũng sĩ, chiến sĩ thi đua được tặng huân chương, huy chương vẫn chỉ là số ít so với hàng triệu, hàng chục triệu con người hàng ngày góp gió thành bão, đang gánh vác mọi việc nước việc nhà để đánh thắng giặc Mỹ và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Có tập thể vĩ đại ấy mới có Đảng ta vĩ đại, mới có Cách mạng tháng Tám thắng lợi, mới có kháng chiến chống Pháp thành công, mới có sự nghiệp chống Mỹ cứu nước được cả thế giới khen ngợi. Đánh thắng giặc Mỹ rồi, cũng với tập thể anh hùng ấy, chúng ta sẽ xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”.

Rồi Bác nói tiếp: “Cho nên Bác nghĩ cần có những phần thưởng để khuyến khích, động viên, cổ vũ mọi người hăng hái làm tròn nhiệm vụ. Từ ngày hòa bình lập lại, Bác có yêu cầu các báo của Đảng và của các đoàn thể mở ra mục Người mới, việc mới đi đôi với các phong trào thi đua ở các cấp, các ngành. Bây giờ gọi là Người tốt, việc tốt cho đúng hơn. Đối với các anh hùng, dũng sĩ, chiến sĩ thi đua được Đảng và Nhà nước khen thưởng thì phải qua nhiều cấp, nhiều ngành cân nhắc, xét duyệt. Còn với người tốt làm những việc tốt việc khen thưởng có thể đơn giản hơn. Nếu Trung ương cho phép Bác làm thì Bác nghe báo cáo, đọc báo và chỉ cần điều tra lại một chút cho đúng sự thật là Bác có thể thưởng huy hiệu”.

Sự thật là từ năm 1959, Bác đã có ý định dùng huy hiệu của Bác để tặng cho cán bộ và nhân dân, coi đó như một phần thưởng. Kể từ đó, đã có khá nhiều người được tặng huy hiệu Bác Hồ. Và bất cứ ai được tặng huy hiệu ấy đều cảm thấy một niềm vinh dự lớn, đã làm tốt càng phải cố gắng làm tốt hơn.

Bác đặt câu hỏi và tự trả lời: “Các chú có biết biển cả là do cái gì tạo nên không? Từng giọt nước thấm vào lòng đất, chảy về một hướng mới thành suối, thành sông. Biết bao nhiêu giọt nước nhỏ hợp lại mới thành biển cả. Một pho tượng hay một lâu đài cũng phải có cái nền rất vững chắc mới đứng vững được. Nhưng người ta dễ nhìn thấy pho tượng và lâu đài mà không chú ý đến cái nền. Như thế là chỉ thấy cái ngọn mà quên mất cái gốc. “Người tốt, việc tốt” nhiều lắm. Ở đâu cũng có. Ngành, giới nào, địa phương nào cũng có…”

Bác nêu lên nhiều ví dụ khác nhau. Rồi Bác hỏi, lắng nghe và trao đổi ý kiến về cách làm và xuất bản loại sách Người tốt, việc tốt, từ cách lựa chọn các tấm gương đến cách viết, cách trình bày và in sách.

Bác đặc biệt quan tâm đến về cách giáo dục cán bộ, đảng viên. Bác nói: “Muốn giáo dục nhân dân làm cho mọi người đều tốt cả thì cán bộ, đảng viên phải tự giáo dục và rèn luyện hàng ngày. Người xưa còn biết tu thân, mỗi buổi tối kiểm điểm mình và dùng hai cái lọ đỗ đen, đỗ trắng để ghi việc tốt, việc xấu. Đảng viên, cán bộ ta từ nhân dân anh hùng mà ra, phải xứng đáng với nhân dân và Đảng anh hùng.

Bác rất vui mừng thấy phần đông đảng viên, cán bộ ta đã tỏ ra xứng đáng với danh hiệu của mình. Nhưng cũng có một số trường hợp khiến Bác không vui.

Bác bảo: “Trước đây, khi cách mạng còn trong bóng tối, hoặc khi còn ở chiến khu, chúng ta chỉ có hai bộ quần áo, đi công tác thì ba lô lên vai đi bộ. Khó khăn thiếu thốn, ốm đau đều dựa vào nhân dân. Nay tình hình đã khác trước. Đời sống nhân dân khá hơn xưa, cán bộ ta ăn ở cũng khá hơn, đi công tác có xe đạp, có ô tô nữa. Nhưng có một số người không nhớ lúc hàn vi, đã để cho chủ nghĩa cá nhân nảy nở. Đã có xe rồi, lại “phấn đấu” để có chiếc xe đẹp hơn. Đã có nhà rồi, lại “phấn đấu” theo kiểu như thế để có nhà đẹp hơn. Làm như vậy là trái với đạo đức cách mạng”.

Bác hỏi: “Các chú có biết rằng dân tộc ta vĩ đại, Đảng ta vĩ đại, ta được anh em bầu bạn khắp năm châu yêu mến và ca ngợi là vì cái gì không? Vì cuộc chiến đấu chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta do Đảng lãnh đạo là chí công vô tư, mình vì mọi người. Từ nay về sau, nhân dân ta và Đảng ta phải giữ gìn và phát huy mãi mãi đạo đức trong sáng ấy”.

Đến đây, Bác đã nói lên cái câu mà đoạn mở đầu bài báo này đã trích dẫn. Xin một lần nữa xin ghi lại cho trọn ý: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân. Cho nên trong khi ta kiên trì và đẩy mạnh cuộc chiến đấu chống Mỹ, cứu nước, làm cho văn minh chiến thắng bạo tàn thì đồng thời phải loại trừ những cái xấu xa do chế độ cũ để lại trong xã hội và trong mỗi con người”.

Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đọc lại những lời dạy trên đây của Bác khi làm và xuất bản loại sách Người tốt, việc tốt, chắc chắn chúng ta sẽ tìm thấy rất nhiều bài học bổ ích cho công tác thi đua khen thưởng, cho việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, và cho cả Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” mà Đảng ta chỉ đạo tiến hành từ ba năm nay./.

Tháng 5-2010