Mục lục Hồ sơ sự kiện số 124 (16-7-2010)

- Bộ tứ BRIC

"BRIC" là từ được ghép bởi chữ cái đầu của bốn nước chỉ nhóm các nước Brazil (Bra-xin), Russia (Nga), India (Ấn Độ), China (Trung Quốc) và là tên gọi được dùng để chỉ liên minh của bốn nước này. Chiếm 26% diện tích, 42% dân số và 16% GDP của thế giới (năm 2009), 33% dự trự ngoại tệ và 12,8% khối lượng giao dịch thương mại thế giới, nhóm BRIC không chỉ là một động lực thúc đẩy kinh tế thế giới phát triển, mà còn có vai trò ngày càng lớn trên bàn cờ địa chính trị toàn cầu. Bốn cường quốc kinh tế mới nổi này sẽ tăng cường đối thoại và hợp tác, cùng nhau thúc đẩy kinh tế toàn cầu và bảo vệ lợi ích chung của các nước đang phát triển.

*** Vấn đề và bình luận

Xuân Nguyên - Tứ cường khó thay đổi thế giới

Chỉ chưa đầy 10 năm sau khi nhà kinh tế Jim O’Neil nghĩ ra từ BRIC để chỉ nhóm nước Brazil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc, đóng góp của 4 nước này vào GDP của thế giới ngày càng tăng. Trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến năm 2008, một nửa tăng trưởng kinh tế toàn cầu đều đến từ các nước BRIC. Tuy nhiên, để nhóm tứ cường này có thể thay thế G7 hoặc trở thành một thể chế thay đổi trật tự kinh tế thế giới hay không thì đó còn chờ câu trả lời trong tương lai xa.

Lê Anh Dũng - Quyền lực mềm của thị trường BRIC

Thị trường tiêu thụ và sản xuất khổng lồ của BRIC tạo ra lực hút rất lớn với phần còn lại của thế giới. Có thể coi đó là một thứ “quyền lực mềm” giúp BRIC tham gia chủ động hơn trong các cuộc đàm phán thương mại song phương và đa phương.

Hoàng Bình - BRIC tạo hiệu ứng từ tiếng nói chung

Các nước BRIC có cùng một mục tiêu trong loại bỏ ý tưởng đơn cực, cải cách các thể chế tài chính đa phương và trong cách tiếp cận xử lý nhiều vấn đề mang tính toàn cầu.

Trần Nhàn - Bốn cây chụm lại chưa thành núi cao

Sự hợp tác giữa các quốc gia thuộc nhóm BRIC hiện vẫn còn ở "giai đoạn đầu" trong cả "chặng đường dài phía trước". Mặt khác, các nước BRIC còn phải vượt qua không ít thách thức về sự khác biệt và cạnh tranh lẫn nhau để tiếp tục tăng cường quan hệ hợp tác cũng như sự gắn kết giữa các nước thành viên, vì sự tồn tại và phát triển của BRIC, đồng thời góp phần nâng cao tầm ảnh hưởng quốc tế của nhóm bốn nước mới nổi này.

*** Bên lề sự kiện

Phạm Nhẫn - Giữa đối tác và đối thủ

Sự ra đời và định hình của nhóm BRIC là chuyện bất ngờ đối với Mỹ và phương Tây. Cho tới nay, có thể nói Mỹ và phương Tây chưa có được đối sách thích hợp và thống nhất đối với nhóm này. Nhìn vào những biểu hiện và bước đi của Mỹ và phương Tây liên quan tới hoạt động của nhóm BRIC, có thể thấy họ vẫn ở thời kỳ dùng dằng, chưa biết nên coi BRIC là đối thủ cạnh tranh hay cần nhìn nhận đó là đối tác mới.

Lê Hùng - BRIC là G4 hay chỉ trong G20

Trong Chiến tranh lạnh, thế giới “chia thành hai phe rõ rệt”, nên sân của phương Tây có nhóm G7 để chỉ các nước có nền kinh tế và quốc phòng mạnh nhất. Chiến tranh lạnh kết thúc, sự đấu tranh đòi bình đẳng với các nước lớn đã hình thành G8 (có thêm Liên Xô cũ). Khi Liên Xô tan rã, hệ thống xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, Nga là nước thế chân Liên Xô trong G8.

Hương Ly - BRIC - động lực thúc đẩy hình thành trật tự kinh tế thế giới mới

Ngay từ khi BRIC mới ra đời, nhiều chuyên gia phân tích chính trị quốc tế đã dự đoán rằng, tổ chức này tiềm ẩn những ảnh hưởng rất lớn tới thế giới; sẽ trở thành tâm điểm của nền kinh tế toàn cầu và là động lực thúc đẩy hình thành trật tự kinh tế thế giới mới.

*** Kinh tế và hội nhập

Trần Đức Tuấn - Nhật Bản: Đặt mình trong chiến lược phát triển châu Á

Cuộc khủng hoảng toàn cầu vừa qua chỉ ra rằng, sự gắn bó giữa Nhật Bản và châu lục của mình khá rời rạc. Để phát triển bền vững, phải đặt sự phát triển của Nhật Bản trong chiến lược phát triển toàn châu Á.

*** Cửa sổ nhìn ra thế giới

Lê Minh Quang - Chuyến thăm tái khẳng định những “giá trị bất biến”

Ngày 1-7-2010, trong không khí đang nóng lên do vụ rắc rối gián điệp Nga tại Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton vẫn thực hiện chuyến thăm tới năm nước trong không gian hậu Xô viết (Ukraine, Georgia, Azerbaijan, Armenia, và Ba Lan). Chuyến thăm nhằm tái khẳng định rằng, sự khởi động lại trong quan hệ Mỹ - Nga gần đây không làm ảnh hưởng tới mối bang giao “bất biến” giữa Mỹ với những đối tác chiến lược quan trọng này.

Phan Nam - Thủ tướng Đức A.Merkel: Gặp khó vẫn bình tĩnh

Sau sự từ chức đầy bất ngờ của Tổng thống Đức H.Koehler, đầu tháng 7-2010, nước Đức đã có một Tổng thống mới trong cuộc bầu cử dài hơn dự kiến. Nhân vật mà Thủ tướng A.Merkel đề cử, ông Christian Wulff đã trở thành tân Tổng thống sau ba vòng bỏ phiếu căng thẳng. Đổi lại, liên minh của bà A.Merkel đã bị sứt mẻ bởi một số người chống đối sự đề cử này mà rút khỏi liên minh.

Lý Mạc Phù - Xưa lắm rồi thuở xưa

Với cuộc trao đổi điệp viên diễn ra tại sân bay Viên (Áo), Nga và Mỹ trên danh nghĩa cũng như trong thực tế đã giải quyết ổn thỏa trắc trở mới nảy sinh trong quan hệ hai nước. Đây là vụ trao đổi điệp viên lớn nhất giữa hai nước kể từ khi kết thúc chiến tranh lạnh. Nếu như ở vào thời xưa, khi còn đối đầu giữa Đông và Tây, lúc ý thức hệ chi phối quan hệ giữa Mỹ và Liên Xô, thuở bất kỳ tiểu sự nào trên chính trường thế giới cũng đều có thể trở thành đại sự liên quan đến chiến tranh hay hòa bình, thì vụ gián điệp mới rồi là những chuyện vô cùng to tát, khiến không ít nhà ngoại giao của bên này hay bên kia phải xách vali về nước và làm cho các mối quan hệ song phương băng giá, đối đầu và thù địch leo thang. Việc Mỹ và Nga nhanh chóng xử lý êm thấm vụ việc, không chỉ là bằng chứng cụ thể về mức độ tốt đẹp hiện tại trong quan hệ giữa hai nước, mà còn xác nhận một thực tế là, Chiến tranh lạnh giữa hai bên chỉ còn là hình ảnh quá khứ. Thuở xưa xem ra đã xưa lắm thật rồi.

*** Văn hóa - xã hội

Gia Bình - Trẻ em béo phì và đói ăn: Hiểm họa kép của nước Mỹ

Với 17 triệu trẻ thiếu ăn và 1/3 số trẻ em bị bệnh béo phì, nước Mỹ đang đứng trước một hiểm họa kép, không chỉ ảnh hưởng tới thế hệ trẻ, nền kinh tế, mà còn tác động tiêu cực tới an ninh quốc gia.

Thiên An - Đô thị hóa dân số: Bài toán khó với các nước đang phát triển

Dân số thế giới vẫn tăng 78 triệu người mỗi năm, sẽ tăng 7 tỉ người vào năm tới và dự báo có thể tăng lên 9,2 tỉ người vào năm 2050. Con số trên được bà Urmila Singh, Phó trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam cho biết tại cuộc họp báo hưởng ứng Ngày Dân số thế giới (11-7).

*** Văn học - nghệ thuật

Bích Nguyễn - Sách in, sách điện tử và cuộc chiến tác quyền

Ở các nước phát triển, đặc biệt là ở Mỹ, các nhà sách đang phải chịu sức ép cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nhà bán lẻ sách điện tử (ebook). Sự phát triển mạnh mẽ của thị trường sách điện tử trong những năm gần đây đặt ra không ít những câu hỏi liên quan đến xu hướng đọc trên thế giới cũng như tương lai của sách in, sản phẩm đọc truyền thống đã tồn tại qua nhiều thế kỷ…

Minh Hoàng - Giải Orange: Tôn vinh các cây bút nữ

Giải Orange năm 2010 đã được trao cho nữ nhà văn Mỹ Barbara Kingsolver với tác phẩm được đánh giá là “đầy tham vọng và sâu sắc” mang tên “The Lacuna” vào tháng 6 vừa qua. Sự kiện này đánh dấu mốc tồn tại tròn 15 năm của giải Orange đồng thời thu hút những người quan tâm nhìn lại chặng đường của giải thưởng văn học đầu tiên và lớn nhất thế giới dành riêng cho các cây bút nữ.

*** Nhân vật với lịch sử

Quản Dưỡng Lôi - Iveta Radicova - Góa phụ nhiếp chính

Ngày 8-7 vừa qua, đất nước Slovakia không chỉ có chính phủ mới, mà còn có thêm cả một thời kỳ lịch sử mới khi lần đầu tiên có nữ thủ tướng là bà Iveta Radicova. Nữ chính trị gia này không phải gương mặt mới trên chính trường Slovakia vì tham gia hoạt động chính trị từ đầu thập kỷ 90 của thế kỷ trước, đã từng là Bộ trưởng về Lao động, xã hội và gia đình năm 2005- 2006 và là ứng cử viên tổng thống trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 3-2009. Nhưng vì thực quyền ở Slovakia thuộc về thủ tướng nên bây giờ bà Iveta Radicova mới đến được đỉnh cao quyền lực thật sự.

*** Tuần trong 5 phút

- Việt Nam

- Thế giới