TCCSĐT - Ngày 12-5-2009, tại Hà Nội, Trường Quản lý và Chính sách công, Viện Phát triển Hàn Quốc và Trung tâm Thông tin - Dự báo kinh tế - xã hội Quốc gia - Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam phối hợp tổ chức Hội thảo “Khủng hoảng kinh tế tài chính toàn cầu - kinh nghiệm của Hàn Quốc và bài học cho Việt Nam”. 
 
Thay đổi chính sách
 
Phát biểu tại Hội thảo, Nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính và Kinh tế Hàn Quốc, Ô-ky Uôn (Okyu Kwon) nêu những định hướng chính sách khá linh hoạt của Chính phủ Hàn Quốc nhằm đối phó với khủng hoảng kinh tế toàn cầu, có hiệu ứng dây chuyền từ sự đổ vỡ của thị trường nhà đất và tài chính Mỹ là:
 
(1) tiến hành đồng thời việc tái cơ cấu và xây dựng khung pháp lý;
 
(2) thành lập một hệ thống giám sát tài chính, đồng thời áp dụng chặt chẽ các tiêu chuẩn về khả năng thanh toán để lựa chọn giữa bảo lãnh hay cho phá sản các tập đoàn lớn;
 
(3) tinh giản thủ tục phá sản theo các bước ngừng trả nợ, cấp vốn mới làm vốn lưu động với ưu tiên trả nợ cao, có kế hoạch tái cơ cấu nợ và hoạt động kinh doanh, chia sẻ công bằng gánh nặng và đối xử công bằng giữa các chủ nợ trong và ngoài nước;
 
(4) cải tiến công tác quản trị doanh nghiệp dựa trên 3 yếu tố minh bạch trong kế toán, lành mạnh về tài chính và tính trách nhiệm của cổ đông cũng như ban quản lý doanh nghiệp;
 
(5) điều chỉnh chính sách kinh tế vĩ mô và tăng cường mạng lưới an sinh xã hội, cụ thể là điều chỉnh các chính sách lãi suất, chính sách ngoại hối, chính sách tài khóa và hệ thống cảnh báo sớm (EWS). Đồng thời, thông qua các biện pháp tái cơ cấu và ưu tiên đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược cần thiết như trợ cấp hưu trí quốc gia, bảo hiểm y tế, trợ cấp thất nghiệp và đầu tư nhiều hơn vào hệ thống phúc lợi truyền thống;
 
(6) tham gia tích cực vào tiến trình xây dựng cấu trúc tài chính quốc tế bằng cách kêu gọi sự tham gia của khu vực cá nhân (PSI), của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), xây dựng và phố biến rộng rãi các tiêu chuẩn quốc tế về các chính sách tài chính tiền tệ, chính sách tài khóa, luật phá sản, các nguyên tắc quản trị doanh nghiệp, nguyên tắc bảo hiểm cơ bản, tiêu chuẩn kế toán... Phối hợp các chính sách để giảm mất cân đối toàn cầu cũng như tận dụng cơ chế hợp tác tài chính châu Á bằng cách áp dụng các sáng kiến của khu vực (sáng kiến Chiang Mai, sáng kiến thị trường trái phiếu châu Á, ASEAN+3...).
 
Với 6 chiến lược tái cơ cấu trên, Hàn Quốc đã thành công trong việc khắc phục sự thiếu hụt về ngoại hối cũng như cơ bản khắc phục tính dễ tổn thương về cơ cấu của cả khu vực tài chính và doanh nghiệp.

Những gợi ý đối với Việt Nam

Là một bộ phận cấu thành của nền kinh tế thế giới, cũng như tùy thuộc đáng kể vào nền kinh tế thế giới ở cả “đầu vào” và “đầu ra” nên kinh tế Việt Nam không thể không chịu tác động của những gì diễn ra trên thế giới. Nền kinh tế Việt Nam sẽ phải chịu tác động bất lợi trên cả 3 bình diện: thương mại, đầu tư và tài chính.

Các chuyên gia Hàn Quốc chỉ ra rằng, trong 2 năm (2007-2008), nền kinh tế Việt Nam đã chịu tác động “kép”: giá cả trên thị trường tăng cao vào năm 2007 và đầu năm 2008, và khủng hoảng tài chính toàn cầu từ năm 2008 đến nay. Trong năm 2008, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đổ vào Việt Nam chiếm 30% tổng đầu tư, đầu tư gián tiếp qua các kênh trái phiếu chính phủ, thị trường chứng khoán chiếm tỷ trọng khá cao (39% trái phiếu và 25% tổng mức vốn hoá của thị trường), nhưng đã có dấu hiệu suy giảm do khủng hoảng.
 
GDP của Việt Nam năm 2008 cũng giảm xuống còn 6,8% so với mức tăng 8,48% năm 2007 và đến quý I/2009 mức tăng này chỉ dừng lại ở 3,1%. Sự suy giảm đó đã làm cho tình trạng mất việc làm gia tăng, gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội.
 
Trong bối cảnh đó, với những kinh nghiệm của mình, các chuyên gia kinh tế Hàn Quốc đã gợi ý cho Việt Nam những giải pháp để thoát khỏi tình trạng khó khăn hiện nay: tiến hành tái cơ cấu khu vực tài chính và doanh nghiệp; hợp tác quốc tế với các tổ chức lớn, tham gia vào các chương trình của IMF, chủ động tham gia thảo luận xây dựng nền tài chính quốc tế, tiến hành đàm phán vay nợ nước ngoài trên cơ sở nghiên cứu kỹ những cuộc đàm phán trước đó. Các hoạt động quan hệ nhà đầu tư (IR) cũng có vai trò quan trọng./.