Đối với chính sách tiền lương trong giai đoạn tới, Bộ Tài chính có vai trò quan trọng khi là cơ quan đánh giá rõ thực trạng công tác tạo nguồn để cải cách tiền lương trong những năm qua, xác định được khả năng nguồn lực và giải pháp tạo nguồn cải cách tiền lương trong thời gian tới.

Bộ Tài chính cho biết, việc điều chỉnh chính sách trong 14 năm qua (11 lần tăng mức lương cơ sở, bổ sung phụ cấp thu hút cán bộ công tác ở vùng khó khăn, bổ sung phụ cấp thâm niên đối với một số ngành đặc thù, mở rộng đối tượng hưởng trợ cấp từ ngân sách) đã làm tăng quỹ tiền lương, phụ cấp, trợ cấp. Hiện mức chi này chiếm 50% mức chi ngân sách thường xuyên, tương đương trên 31% tổng chi ngân sách nhà nước.

Riêng giai đoạn 2010 - 2016, mức lương cơ sở điều chỉnh tăng 1,78 lần nhưng tổng quỹ lương và trợ cấp chi từ ngân sách tăng 2,185 lần. Trong đó, tiền lương khu vực sự nghiệp công chiếm tỷ lệ lớn nhất từ 42% - 43%, khu vực hành chính từ Trung ương xuống huyện chiếm 7% - 8%, cán bộ, công chức không chuyên trách cấp xã chiếm 15%, người hưu trí được ngân sách đảm bảo khoảng 10% và còn lại 7% là cấp ưu đãi người có công.

Cũng theo Bộ Tài chính, quy mô biên chế đối tượng hưởng lương từ ngân sách tăng nhanh, đặc biệt là đối tượng thuộc địa phương quản lý. Trong khi đó, nguồn bảo đảm trong những năm qua chủ yếu là ở ngân sách Trung ương (mặc dù áp lực cải cách lương của ngân sách Trung ương đang giảm dần nhờ huy động từ ngân sách địa phương và tiết kiệm chi thường xuyên).

Tuy nhiên, chính sách tiền lương vẫn đang gây áp lực rất lớn lên ngân sách Trung ương khi thời gian tới ngân sách Trung ương phải tăng dần tỷ trọng chi đầu tư phát triển và chi trả nợ...

Bộ Tài chính đã kiến nghị Ban Chỉ đạo Trung ương về cải cách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công các kế hoạch, giải pháp tạo nguồn cho cải cách tiền lương những năm tiếp theo, có tính tới cả giai đoạn sau năm 2020 tiếp tục bằng các giải pháp trích tỷ lệ tạo nguồn từ tăng thu ngân sách, tiết kiệm 10% chi thường xuyên, sớm hoàn thành xác định vị trí việc làm, đẩy mạnh tự chủ các đơn vị sự nghiệp, tinh gọn bộ máy nhà nước, giảm biên chế theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII).

Chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ, Đề án cải cách tiền lương mà Ban Chỉ đạo tập trung xây dựng trình Trung ương Đảng nhằm giải quyết các bất hợp lý hiện nay đối với chính sách tiền lương là cào bằng, không kích thích được lao động sáng tạo, không kiểm soát được thu nhập ngoài lương của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Trả lương phải theo cấp bậc, vị trí việc làm; đề cao trách nhiệm trả lương của người đứng đầu, người sử dụng lao động gắn với năng lực, khả năng của mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị.

Do đó, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính xác định rõ cơ cấu chi thường xuyên (trừ Quỹ lương) để đề xuất cắt giảm những khoản không phù hợp với thực tiễn tạo thêm nguồn cải cách tiền lương. Để làm được, Phó Thủ tướng cho rằng cần bám sát việc thực hiện chủ trương sắp xếp, sáp nhập các đầu mối cơ quan, đơn vị để kéo giảm các chi phí như khánh tiết, hành chính, điện, nước, tăng cường thuê các dịch vụ của tư nhân.

Đối với cơ chế khoán chi để tạo nguồn cho người lao động có thu nhập tăng thêm như hiện nay, Phó Thủ tướng cho rằng các đơn vị sẽ không tăng biên chế nhưng rất khó để giảm biên chế. Do đó, Bộ Tài chính nghiên cứu việc “siết” lại định mức dự toán ngân sách, xem xét giải pháp gắn việc giảm biên chế tương ứng với giảm cấp phát ngân sách chi thường xuyên.

Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về cải cách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công cũng gợi ý các thành viên của Ban Chỉ đạo và Bộ Tài chính xem xét tới giải pháp tăng cường nguồn lực của ngân sách, tạo nguồn cho cải cách tiền lương./.